Γνωστοί τραπεζικοί κολοσσοί χειραγωγούσαν για περισσότερα από 25 χρόνια τα επιτόκια της διατραπεζικής αγοράς. Χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τούς επέβαλε πρόστιμα 1,7 δισ. ευρώ
Του Μπάμπη Μιχάλη
Πρόστιμα 1,7 δισ. ευρώ έριξε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το καρτέλ που είχαν στήσει για περισσότερα από 25 χρόνια μερικές από τις μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου προκειμένου να χειραγωγούν τα επιτόκια της διατραπεζικής αγοράς. Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλε πρόστιμα στις Deutsche Bank, Royal Bank of Scotland, Citigroup, Societe Generale, J.P. Morgan και τη χρηματιστηριακή εταιρεία R.P. Martin. Σαν να έπεσε από τον ουρανό, σαν να μη γνώριζε τίποτα για την καραμπινάτη απάτη που διαρκούσε για πάνω από δύο δεκαετίες, ο αρμόδιος επίτροπος Χοακίν Αλμούνια δήλωσε χθες ότι το πιο «σοκαριστικό δεν είναι μόνο η χειραγώγηση των τιμών αναφοράς του Euribor και του Libor, που αντιμετωπίστηκε από τις ρυθμιστικές αρχές διεθνώς, αλλά και η συνωμοσία των τραπεζών που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να ανταγωνίζονται μεταξύ τους».
Η Deutsche Bank
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλε το μεγαλύτερο πρόστιμο, συνολικού ύψους 725,36 εκατ. ευρώ, στην Deutsche Bank, τη μεγαλύτερη τράπεζα της Γερμανίας ή μεγαλύτερο hedge fund του πλανήτη σήμερα, όπως υπογραμμίζουν οι ειδικοί των αγορών. Η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει τις έρευνες σε Credit Agricole, HSBC και J.P. Morgan, όπως και στην ICAP για παρόμοιες κατηγορίες.
Η χειραγώγηση του Libor, του διατραπεζικού επιτοκίου της αγοράς του Λονδίνου, είναι μακράν το μεγαλύτερο και πλέον μακροχρόνιο σκάνδαλο στην ιστορία της παγκόσμιας τραπεζικής. Η μεγαλύτερη τράπεζα της Ελβετίας UBS έχει ήδη εισπράξει από τις αμερικανικές αρχές για την εμπλοκή της στο σκάνδαλο πρόστιμο μεγαλύτερο του 1,5 δισ. δολαρίων, ενώ περίπου μισό δισ. δολάρια έχει αναγκαστεί να καταβάλει για τον ίδιο λόγο η δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της Βρετανίας, Barclays.
Για χρόνια, οι αρμόδιοι υπάλληλοι της Barclays, της Royal Bank of Scotland (RBS), της UBS, της Deutsche Bank, της Rabobank και άλλων 12 τραπεζών και εταιρειών του χρηματοπιστωτικού τομέα χειραγωγούσαν με τις κίβδηλες αναφορές τους προς την Ενωση Βρετανών Τραπεζιτών (ΒΒΑ) το επιτόκιο Libor, εξυπηρετώντας το συμφέρον των ιδρυμάτων τους και των traders, οι οποίοι κέρδιζαν δισεκατομμύρια από τις θέσεις τους στα παράγωγα. Εχοντας προσυνεννοηθεί για το πού επιθυμούν να «κάτσει» το Libor ή το Euribor (το αντίστοιχο επιτόκιο ευρώ) επηρέαζαν όχι μόνο τη διακύμανση του επιτοκίου αναφοράς αλλά συνάμα και μυριάδες συμβόλαια -από στεγαστικά και φοιτητικά δάνεια έως swaps, συνολικής αξίας μεγαλύτερης των 350 τρισ. δολαρίων. Μια απειροελάχιστη μεταβολή του Libor ή του Euribor ήταν σε θέση να αποφέρει τεράστια κέρδη σε έναν trader που παίζει καθημερινά με χαρτοφυλάκια δισεκατομμυρίων. Μια αύξηση του επιτοκίου κατά 0,002%, για παράδειγμα, θα μπορούσε να αποφέρει κέρδη 250.000 δολαρίων σε μια επενδυτική θέση 50 δισ. δολαρίων.
Οι καταγγελίες για χειραγώγηση του Libor υπήρχαν, όμως οι εποπτικές αρχές δεν έκαναν τίποτα γι’ αυτό. Μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers τον Σεπτέμβριο του 2008, οι βρετανικές αρχές υποσχέθηκαν ότι θα σφίξουν τα λουριά. Και πάλι δεν έκαναν τίποτα τότε.
Τελικά έκαναν, φυσικά μετά από συνεννόηση με τους τραπεζίτες, πέντε χρόνια μετά, επιβάλλοντας πρόστιμα που μάλλον είναι χάδια. Για ποινικές ευθύνες φυσικών προσώπων ούτε λόγος βέβαια.
