Την κατοχύρωση των δικονομικών δικαιωμάτων των υπόπτων ή των κατηγορουμένων προωθεί με νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή ο υπουργός Δικαιοσύνης, Χαράλαμπος Αθανασίου. Με το σχέδιο νόμου εναρμονίζεται η ελληνική νομοθεσία με δύο ευρωπαϊκές οδηγίες (2010/64/Ε.Ε. και 2012/13/Ε.Ε.) σχετικά με το δικαίωμα ξένων υπηκόων σε διερμηνεία και μετάφραση κατά την ποινική διαδικασία, καθώς και με αυτό της ενημέρωσης του υπόπτου ή κατηγορουμένου για τα δικαιώματά του ως προς τις εναντίον του κατηγορίες.
Μεταξύ άλλων, στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο προβλέπεται για τους υπόπτους ή κατηγορουμένους που δεν κατανοούν τη γλώσσα η γραπτή μετάφραση εντός εύλογου χρονικού διαστήματος όλων των ουσιωδών εγγράφων ή, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, η προφορική μετάφραση όλων των ουσιωδών εγγράφων. Παράλληλα, πρέπει να τους παρέχεται αμέσως έγγραφο στο οποίο να περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων τα εξής δικαιώματα: παράστασης με συνήγορο, ενημέρωσης σχετικά με την κατηγορία, διερμηνείας και μετάφρασης, σιωπής, πρόσβασης στο υλικό της δικογραφίας, ενημέρωσης των προξενικών αρχών και επείγουσας ιατρικής περίθαλψης.
Σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις η έγγραφη μετάφραση μπορεί να αντικατασταθεί από προφορική μετάφραση ή προφορική σύνοψη του περιεχομένου των ουσιωδών εγγράφων. Το έγγραφο θα συντάσσεται σε απλή και κατανοητή γλώσσα.
Οταν αυτό δεν είναι διαθέσιμο στην κατάλληλη γλώσσα, ο ύποπτος ή ο κατηγορούμενος ενημερώνεται για τα δικαιώματά του προφορικά σε γλώσσα που κατανοεί. Το εν λόγω έγγραφο πρέπει στη συνέχεια να χορηγείται, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, σε γλώσσα που ο ύποπτος ή ο κατηγορούμενος κατανοεί. Ειδικότερα, τα ουσιώδη έγγραφα περιλαμβάνουν οποιαδήποτε απόφαση συνεπάγεται τη στέρηση της ελευθερίας ενός προσώπου, οποιοδήποτε έγγραφο απαγγελίας κατηγορίας και οποιαδήποτε δικαστική απόφαση σχετική με την κατηγορία.
Οι κατηγορούμενοι ή οι συνήγοροί τους δύνανται να υποβάλουν αιτιολογημένο αίτημα για τον χαρακτηρισμό εγγράφων ή χωρίων εγγράφων ως ουσιωδών.
Σημειώνεται ότι τα έξοδα διερμηνείας, καθώς και τα έξοδα της μετάφρασης των αποφάσεων που συνεπάγονται τη στέρηση της ελευθερίας ενός προσώπου, των εγγράφων απαγγελίας κατηγορίας και των σχετικών με την κατηγορία δικαστικών αποφάσεων, ανεξάρτητα από την έκβαση της διαδικασίας, βαρύνουν το Δημόσιο.
Μαρία Δήμα
