Το πρόβλημα της Κύπρου δεν είναι οι διακοινοτικές διαφορές, αλλά ότι παραμένει όπως το 1974, και δεν είναι παρά πρόβλημα εισβολής και κατοχής, αλλά και επιβουλής σε βάρος ολόκληρου του κυπριακού Ελληνισμού

ΚΥΠΡΟΣ – Εντείνονται οι διεθνείς πιέσεις για επίλυση με ένα νέο σχέδιο των Ηνωμένων Εθνών και «καρότο» τα οφέλη από τη συνεκμετάλλευση των υδρογονανθράκων που έχουν εντοπιστεί στην ΑΟΖ της μεγαλονήσου

Του Τάσου Τσακίρογλου

Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών στο Κυπριακό δείχνουν ότι τελικά η ιστορία επαναλαμβάνεται, όχι σαν φάρσα αλλά ενέχοντας κινδύνους να οδηγήσει σε νέα μεγάλα αδιέξοδα το νησί, σε μια περίοδο που η οικονομία του βρίσκεται στα Τάρταρα και εξαρτάται, όπως και η ελληνική, από τις διαθέσεις των διεθνών δανειστών. Οι προσπάθειες για επανέναρξη των συνομιλιών σ' αυτή τη χρονική στιγμή δύσκολα θα υπηρετήσουν το συμφέρον του κυπριακού λαού, καθώς, εάν και εφόσον διεξαχθούν, θα γίνουν υπό τις πλέον δυσμενείς συνθήκες και από μειονεκτική θέση.

Το αδιέξοδο στις συναντήσεις των δύο πλευρών στην Κύπρο για τη διαμόρφωση ενός κοινού ανακοινωθέντος που θα αφορά το πλαίσιο των συνομιλιών επιβεβαιώθηκε τη βδομάδα που πέρασε και σφραγίστηκε από τις αδιάλλακτες δηλώσεις Νταβούτογλου – Ερογλου μετά την τετράωρη συνάντησή τους το Σάββατο. Και οι δύο, ως συνήθως, επέρριψαν τις ευθύνες στην κυπριακή κυβέρνηση, την οποία κατηγόρησαν ότι επιδίδεται σε μανούβρες για να αναστείλει τη διαδικασία.

Από την πλευρά του ο Κύπριος πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, στον οποίο Αγκυρα και κατεχόμενα είχαν επενδύσει πολλά για την επίλυση του Κυπριακού, φαίνεται ότι εξαντλεί τα όριά του, όντας αντιμέτωπος με τις αμετακίνητες θέσεις της άλλης πλευράς.

Τι είναι το επίδικο

«Δυστυχώς οδηγούμαστε σε αδιέξοδο λόγω της τουρκικής αδιαλλαξίας» δήλωσε, προσθέτοντας ότι «39 χρόνια μετά, δεν μπορεί να παραγνωρίζουμε κινδύνους, αλλά δεν μπορεί κάποιοι να αναμένουν ότι μπορεί να υποκύψουμε στις αδιάλλακτες αξιώσεις τους» τόνισε, προσθέτοντας ότι το πρόβλημα της Κύπρου δεν είναι οι διακοινοτικές διαφορές, αλλά παραμένει όπως δημιουργήθηκε το 1974 και δεν είναι παρά πρόβλημα εισβολής και κατοχής, αλλά και επιβουλής σε βάρος ολόκληρου του κυπριακού Ελληνισμού».

Η κυπριακή κυβέρνηση επιδιώκει να περιληφθεί ρητά στο κοινό ανακοινωθέν αυτό που περιλαμβάνεται στις αποφάσεις και στα ψηφίσματα του ΟΗΕ, ότι δηλαδή η ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να έχει μία και μόνη διεθνή προσωπικότητα, μία και μόνη κυριαρχία, μία και μόνη υπηκοότητα.

«Οσοι το αρνούνται είναι εκείνοι που επιθυμούν τη δημιουργία δύο κρατών ή τη δημιουργία συνομοσπονδίας μέσα από δύο τάχα προϋπάρχοντα κυρίαρχα κράτη. Η παρανομία δεν δημιουργεί δίκαιο και δεν είναι δυνατό να γίνει αποδεκτή» δήλωσε ο κ. Αναστασιάδης. Επί της ουσίας η τουρκοκυπριακή πλευρά θέλει να απαλείψει την αναφορά στο αδιαίρετο της κυριαρχίας, παρότι υπάρχει στο προτεινόμενο κείμενο πρόβλεψη ότι αυτή εκπηγάζει ισότιμα από τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους. Ετσι, η λέξη «αδιαίρετη» είναι ο πυρήνας της διαφοράς αυτή τη στιγμή και η ουσιαστική αιτία που ο Ντερβίς Ερογλου απέρριψε το κείμενο. Οι Τούρκοι επιθυμούν μια δήλωση γεμάτη «εποικοδομητικές ασάφειες», οι οποίες θα τους επιτρέπουν αυθαίρετες ερμηνείες.

Οργή για τον Ντάουνερ

Η Λευκωσία φέρεται να έχει εξοργιστεί και με τον ειδικό απεσταλμένο του ΟΗΕ, Αλεξάντερ Ντάουνερ, ο οποίος υπέπεσε σε ένα σοβαρό «φάουλ», καθώς το Σάββατο συναντήθηκε με τον Αχμέτ Νταβούτογλου στην τουρκική πρεσβεία στα κατεχόμενα, παραβιάζοντας ουσιαστικά το ψήφισμα 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ με μια κίνηση που εξελήφθη από την κυπριακή κυβέρνηση ως έμμεση αναγνώριση της διπλωματικής αντιπροσωπείας της Τουρκίας στα κατεχόμενα.

Ανεξαρτήτως των πρακτικών κωλυμάτων στη διαδικασία των συνομιλιών, αυτό που ξεκαθαρίζει σταδιακά είναι ότι στον ορίζοντα βρίσκεται ένα νέο σχέδιο Ανάν, το οποίο η Τουρκία και ο ξένος παράγοντας φαίνεται ότι ξαναφέρνουν παραλλαγμένο από το παράθυρο. Αλλωστε, προ μηνός ο Τούρκος υπουργός και διαπραγματευτής με την Ε.Ε., Εγκεμέν Μπαγίς, είχε παραδεχτεί μέσω της εφημερίδας «Σαμπάχ» ότι βρίσκεται υπό επεξεργασία ένα νέο σχέδιο των Ηνωμένων Εθνών, το οποίο θα είναι κάτι σαν ένα σχέδιο «τύπου Μπαν Κι Μουν ή Κόφι Ανάν». Ο ίδιος είχε εκτιμήσει ότι μια γρήγορη λύση στο Κυπριακό θα έφερνε την απεμπλοκή των τουρκοευρωπαϊκών ενταξιακών συνομιλιών και θα επέτρεπε να ανοίξουν 12 κεφάλαια στις διαπραγματεύσεις.

Πιέσεις

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Αλατίν Μουγιούκαγια, τόνισε ότι η λύση του Κυπριακού θα έχει διζωνικό διχοτομικό χαρακτήρα, θα στηρίζεται στο σχέδιο Ανάν και η χώρα του θα έχει εγγυητικά δικαιώματα. Και ο νοών νοείτω.

Δεδομένης της δεινής οικονομικής κατάστασης της Κύπρου, οι διεθνείς πιέσεις για επίλυση του Κυπριακού εδώ και τώρα (η Αγκυρα επιθυμεί να γίνει αυτό μέχρι τον Μάρτιο, κατά τον οποίο διεξάγονται δημοτικές εκλογές) έχουν αυξηθεί στο έπακρο, με αιχμή το «καρότο» των ωφελημάτων από τη συνεκμετάλλευση των υδρογονανθράκων που έχουν εντοπιστεί στην ΑΟΖ του νησιού. Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ε.Ε. έχουν με διάφορους τρόπους εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους για τον υποθαλάσσιο πλούτο του νησιού, ο οποίος, όπως θεωρούν, παραμένει εγκλωβισμένος λόγω της τουρκοκυπριακής αντιπαράθεσης. Είναι χαρακτηριστικές οι δηλώσεις του Αμερικανού πρώην αξιωματούχου Μάθιου Μπράιζα, με τις οποίες συνέδεσε ευθέως τις επενδύσεις στην Ενέργεια στην Ανατολική Μεσόγειο με την επίλυση του Κυπριακού. Παράλληλα, η Αγκυρα, και ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη οι συνομιλίες Αναστασιάδη-Ερογλου, στέλνει το πλοίο «Μπαρμπαρός» για έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ, ενώ επανειλημμένως έχει απειλήσει πως, εάν δεν υπάρξει συνεκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, θα επιβάλει διχοτόμηση στο νησί.

Η Αθήνα

Στο Κυπριακό ο Αντώνης Σαμαράς έχει μείνει επιμελώς εκτός κάδρου, βάζοντας μπροστά τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Ο υπουργός Εξωτερικών, αφού συμφώνησε τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη με τον Αχμέτ Νταβούτογλου για τις «χιαστί» συνομιλίες Αθήνας-Τουρκοκυπρίων και Αγκυρας-κυπριακής κυβέρνησης, μετά τις αντιδράσεις και τις αιτιάσεις περί έμμεσης αναγνώρισης των κατεχομένων και άτυπης «τετραμερούς» που επί χρόνια ξόρκιζε η ελληνική διπλωματία, αναδιπλώθηκε και στη συνάντηση της Παρασκευής με τον Τούρκο ομόλογό του τόνισε με έμφαση ότι «η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει τη λεγόμενη τουρκική δημοκρατία της βόρειας Κύπρου». Στο πλαίσιο αυτό φαίνεται ότι επί του παρόντος οι «χιαστί» συνομιλίες έχουν μπει στον πάγο.

Ο ΣΥΡΙΖΑ κατηγορεί την κυβέρνηση ότι «προσαρμόζεται στη νεο-οθωμανική πολιτική της τουρκικής κυρίαρχης τάξης» και επαναλαμβάνει το αίτημα για μείωση των εξοπλισμών στην περιοχή, ενώ το ΚΚΕ μιλά για επικείμενο νέο σχέδιο Ανάν και τονίζει ότι «ετοιμάζεται λύση μακριά από τα συμφέροντα του κυπριακού λαού».