Πώς υπολογίζεται, πώς καταβάλλεται, ποιοι το δικαιούνται
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Τζώρτζης Ρούσσος
Με το δώρο Χριστουγέννων θα ασχοληθεί ο εργασιακός σύμβουλος της «Εφ.Συν.» φωτίζοντας όλες τις πτυχές αυτού του ειδικού επιδόματος. Με βάση τις προϋποθέσεις της κείμενης εργατικής νομοθεσίας, οι εργοδότες καταβάλλουν στο ακέραιο το επίδομα των εορτών Χριστουγέννων στους μισθωτούς, που ισούται με έναν μισθό ή 25 ημερομίσθια, ανάλογα με τον τρόπο αμοιβής (αμειβόμενοι με μισθό ή με ημερομίσθιο), αν απασχοληθούν ανελλιπώς σύμφωνα με το πρόγραμμα εργασίας όλο το χρονικό διάστημα της περιόδου αναφοράς που περιλαμβάνεται από 1 Μαΐου μέχρι 31 Δεκεμβρίου εκάστου έτους. Επιπρόσθετα, ορίζεται ότι, σε περίπτωση που η σχέση εργασίας των μισθωτών δεν διήρκεσε όλο το ανωτέρω χρονικό διάστημα αναφοράς χορήγησης του επιδόματος εορτών, τότε δικαιούνται αναλογία του δώρου Χριστουγέννων.
Για τον υπολογισμό του επιδόματος εορτών λαμβάνεται υπόψη ο τρόπος αμοιβής του εργαζόμενου (με μηνιαίο μισθό, ημερομίσθιο, ωρομίσθιο, ποσοστά, κατ’ αποκοπήν κ.λπ.) και όχι η ιδιότητά του ως υπαλλήλου ή εργατοτεχνίτη.
Πάντως, δώρο Χριστουγέννων δικαιούνται και όσοι μισθωτοί εργάζονται με άκυρη σύμβαση εργασίας (π.χ. σερβιτόροι, καμαριέρες κ.λπ., χωρίς το απαιτούμενο βιβλιάριο υγείας). Σ’ αυτή την περίπτωση λαμβάνονται υπόψη οι καταβαλλόμενες πραγματικές αποδοχές χωρίς τον υπολογισμό των διαφόρων επιδομάτων. Επίσης, δώρο Χριστουγέννων δικαιούται και το αλλοδαπό παράνομα απασχολούμενο προσωπικό με βάση τον κατώτερο μισθό χωρίς τις επιδοματικές προβλεπόμενες προσαυξήσεις.
To επίδομα εορτών Χριστουγέννων πρέπει να καταβάλλεται την 21η Δεκεμβρίου. Ο εργοδότης όμως δύναται να παρακρατήσει τα ποσά τα οποία αντιστοιχούν και αναλογούν στο χρονικό διάστημα από 21 μέχρι 31 Δεκεμβρίου και να τα αποδώσει στον μισθωτό την 31η Δεκεμβρίου, χωρίς να επιτρέπεται παράταση των καταληκτικών αυτών ημερομηνιών παρά μόνο σε περίπτωση που συμπίπτουν με ημέρα αργίας, οπότε η καταβολή γίνεται την επόμενη ημέρα.
Εάν ο εργοδότης δεν καταβάλει τα επιδόματα εορτών μέχρι τις ορισθείσες ημερομηνίες, τότε καθίσταται υπερήμερος και οφείλει τόκους υπερημερίας, ενώ αντιμετωπίζει και ποινικές αλλά και διοικητικές κυρώσεις.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι από τα πολιτικά δικαστήρια έγινε δεκτό ότι επιτρέπεται η συνομολόγηση ειδικής συμφωνίας μεταξύ εργοδότη και μισθωτού με την οποία τα δώρα εορτών θα προκαταβάλλονται ή θα καταβάλλονται τμηματικά σε μηνιαίες δόσεις πριν από τον καθορισμένο χρόνο πληρωμής τους, εφόσον δεν παραβιάζονται οι διατάξεις των ελάχιστων νόμιμων αποδοχών.
Οι διατάξεις που αναφέρονται στην καταβολή των δώρων εορτών θεωρούνται δημοσίας τάξεως, επειδή έχουν θεσπιστεί για λόγους κοινωνικούς και δημοσίου συμφέροντος. Ετσι, δεν επιτρέπεται και είναι άκυρη κάθε αντίθετη ρητή ή σιωπηρή συμφωνία, καθώς και παραίτηση του μισθωτού από την αξίωση για δώρα εορτών.
Ακριβώς επειδή τα δώρα εορτών λογίζονται ως αποδοχές, αν δεν καταβληθούν, τότε μπορεί ο μισθωτός να τα διεκδικήσει μέσα σε μία 5ετία. Σε διαφορετική περίπτωση παραγράφονται.
Πάντως, η νομοθεσία δεν επιτρέπει στον εργοδότη να συμψηφίζει μονομερώς το δώρο Χριστουγέννων. Αντίθετα, έχει κριθεί από τα δικαστήρια ότι είναι επιτρεπτή και νόμιμη η συμφωνία μεταξύ εργοδότη και μισθωτού, όπως στις καταβαλλόμενες υπέρτερες αποδοχές καταλογίζονται τα επιδόματα εορτών, αρκεί το σύνολο των αποδοχών να καλύπτει τα νόμιμα κατώτατα όρια των μισθών και των επιδομάτων εορτών.
……………………………………….
ΕΥΡΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Αύριο θα λάβει χώρα το εργαστήρι ενημέρωσης των ανέργων που έχει προγραμματίσει ο ΟΑΕΔ για την Αττική. Ουσιαστικά θα παρέχονται συμβουλευτικές υπηρεσίες προς τους ανέργους. Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΟΑΕΔ η διάρκεια του εργαστηρίου θα είναι πέντε ώρες και μπορούν να συμμετάσχουν όσοι ενδιαφέρονται να ενημερωθούν για τις παρακάτω συμβουλευτικές υπηρεσίες που παρέχει ο Οργανισμός: 1. Συμβουλευτική Επαγγελματικού Προσανατολισμού- Διαχείρισης Καριέρας 2. Συμβουλευτική Αναζήτησης Εργασίας 3. Συμβουλευτική Ανάληψης Επιχειρηματικών Πρωτοβουλιών. Για να συμμετάσχετε θα πρέπει να παραλάβετε παραπεμπτικό σημείωμα από τον Εργασιακό Σύμβουλο της υπηρεσίας (ΚΠΑ2) στην οποία είστε εγγεγραμμένοι. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Η συμμετοχή σας στη συγκεκριμένη δράση δεν επιφέρει διαγραφή της κάρτας ανεργίας.
ΜΙΣΘΟΔΟΣΙΑ
Αν κάποιος δεν εργάστηκε όλο το χρονικό διάστημα από 1 Μαΐου έως και 21 Δεκεμβρίου (ημερομηνία που συνήθως καταβάλλεται το Δώρο Χριστουγέννων) τότε δικαιούται αναλογία, δηλαδή ποσό ίσο με 2/25 του μηνιαίου μισθού ή δύο ημερομίσθια, ανάλογα με τον συμφωνημένο ή ισχύοντα βάσει ρυθμίσεων τρόπο αμοιβής, για κάθε 19ήμερο ημερολογιακό χρονικό διάστημα διάρκειας της εργασιακής σχέσης του. Αν μιλάμε για χρονικό διάστημα μικρότερο του 19ημέρου εντός της περιόδου αναφοράς του επιδόματος, οι μισθωτοί δικαιούνται ανάλογο κλάσμα. Πρέπει να σημειωθεί με έμφαση ότι με τον όρο «ημερολογιακό», εννοείται ότι συνυπολογίζονται στα επιδόματα εορτών όλες οι εργάσιμες και κατά νόμο ημέρες αργίας του ημερολογίου. Πάντως οι απασχολούμενοι στα δημόσια, δημοτικά και κοινοτικά έργα, τις εποχιακά εκτελούμενες εργασίες, καθώς και οι μισθωτοί που απασχολούνται με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου ή για εκτέλεση εργασίας ορισμένου έργου δικαιούνται ως επίδομα εορτών Χριστουγέννων ένα ημερομίσθιο για κάθε οκτώ ημερομίσθια που πραγματοποίησαν. Εννοείται ότι για εργασιακή σχέση διάρκειας μικρότερης των 8 ημερομισθίων, οι εργαζόμενοι δικαιούνται ανάλογο κλάσμα ως επίδομα εορτών.
ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ
Συνυπολογίζονται στα επίδοματα εορτών και οι προσαυξήσεις για παρεχόμενη υπερωριακή απασχόληση και υπερεργασία σύμφωνα με τα ελληνικά δικαστήρια. Ετσι ο Αρειος Πάγος έχει κρίνει ότι με βάση το πλαίσιο των διατάξεων που αφορούν την προστασία του ημερομισθίου προκύπτει ότι ως τακτικές αποδοχές, βάσει των οποίων υπολογίζονται τα δώρα εορτών Πάσχα και Χριστουγέννων, οι αποδοχές αδείας και τα επιδόματα αδείας και εξευρίσκεται το ημερομίσθιο και η προσαύξηση για την παρεχόμενη υπερωριακή εργασία, νοούνται όχι µόνο ο βασικός µισθός, αλλά και κάθε άλλη, κατά τη διάρκεια της σύµβασης εργασίας, καταβαλλόμενη πρόσθετη παροχή σε χρήµα ή σε είδος, με την προϋπόθεση ότι η παροχή αυτή δίδεται σταθερώς και μονίμως ως συμβατικό αντάλλαγμα της παρεχόμενης εργασίας. Ετσι, εφόσον παρέχονται τακτικά και σταθερά, περιλαμβάνονται στις τακτικές αποδοχές, μεταξύ άλλων, η υπερεργασία, η νόμιμη υπερωριακή εργασία. Ωστόσο θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην έννοια αυτή δεν συμπεριλαμβάνεται η παράνομη υπερωριακή απασχόληση (η απασχόληση δηλαδή που δεν δηλώθηκε).
……………………………………….
ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ
Τι προσμετράται στο δώρο Χριστουγέννων
Οι χρόνοι που ο εργαζόμενος πρέπει να υπολογίσει στο δώρο Χριστουγέννων είναι:
* Ο χρόνος υποχρεωτικής αποχής από την εργασία των γυναικών πριν και μετά τον τοκετό (8 εβδομάδες πριν από το τοκετό και 9 μετά τον τοκετό). * Tο χρονικό διάστημα κατά το οποίο εργαζόμενος σπουδαστής έλαβε άδεια προκειμένου να συμμετάσχει σε εξετάσεις (σπουδαστική άδεια). * Ο χρόνος άδειας λουτροθεραπείας, εφόσον υπάρχει γνωμάτευση από ασφαλιστικό οργανισμό. * Σε περίπτωση ασθένειας αφαιρούνται μόνο οι ημέρες για τις οποίες έλαβε επίδομα ασθενείας από τον ασφαλιστικό φορέα – δεν αφαιρούνται τα τριήμερα. Ετσι, αν ένας μισθωτός απουσίασε από την εργασία του 60 μέρες και πήρε επίδομα ασθένειας μόνο για 40 ημέρες, θα αφαιρεθούν μόνο αυτές για τις οποίες επιδοτήθηκε. Αντίθετα δεν υπολογίζονται:
* Οι μέρες κατά τις οποίες ο μισθωτός απείχε από την εργασία του αδικαιολόγητα ή λόγω άδειας χωρίς αποδοχές. * Το διάστημα της απουσίας των εργαζομένων για συνδικαλιστική δραστηριότητα, δηλαδή ο χρόνος της συνδικαλιστικής άδειας. * Η δικαστηριακή νομολογία δέχεται ότι οι ημέρες της απεργίας δεν υπολογίζονται στον χρόνο διάρκειας της εργασιακής σχέσης γιατί η αποχή του μισθωτού οφείλεται σε δική του θέληση και δεν μπορεί επομένως να χαρακτηριστεί σαν δικαιολογημένη απουσία. Το ίδιο ισχύει και με τις στάσεις εργασίας.
ΕΡΓΟΔΟΤΗΣ
Οι… άτυχοι των γιορτών
Ο εργοδότης μπορεί να μην καταβάλει το δώρο Χριστουγέννων σε μια σειρά εργαζομένους. Πρόκειται κυρίως για όσους δεν υπάρχει υποχρέωση ασφάλισής τους. Αναλυτικότερα, οι άτυχοι εργαζόμενοι που δεν δικαιούνται δώρο Χριστουγέννων είναι: 1) Οι απασχολούμενοι σε γεωργοκτηνοτροφικές εργασίες για τις οποίες ο εργοδότης δεν υποχρεούται να τους ασφαλίζει. 2) Οι εργαζόμενοι με ποσοστά (υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις). 3) Οι φορτοεκφορτωτές λιμένων ξηράς που διέπονται από τη νομοθεσία που τους αφορά. 4) Οι αλλοδαποί που εργάζονται στην Ελλάδα και υπάγονται σε αλλοδαπό δίκαιο. Δύνανται όμως να υπαχθούν στο ελληνικό ως προς την καταβολή του επιδόματος εορτών. Αν όμως το αλλοδαπό Δίκαιο δεν το προβλέπει, τότε δεν το δικαιούνται (Α.Π. 1206/82). 5) Οι Ελληνες μισθωτοί που απασχολούνται στο εξωτερικό και δεν εφαρμόζεται γι’ αυτούς το Ελληνικό Εργατικό Δίκαιο. 6) Γενικά κάθε σπουδαστής συνδεόμενος με σύμβαση μαθητείας με σκοπό την πρακτική εξάσκηση και εκπαίδευσή του για την καλύτερη κατανόηση του αντικειμένου της τέχνης του επαγγέλματος, κατά την οποία γίνεται παρακολούθηση και δεν παρέχεται καμιάς μορφής παραγωγική εργασία από μέρους του. 7) Οι συνδεόμενοι με σύμβαση ναυτικής εργασίας. 8) Οσοι εργάζονται έχοντας υπογράψει συμβάσεις έργου ή συμβάσεις ανεξάρτητων υπηρεσιών.
