Ενας χρεοκοπημένος θίασος, ένας μηχανορράφος παραγωγός, ένα δευτεροκλασάτο ξενοδοχείο και να όλα τα «φευγάτα» συστατικά του είδους. Αλλα και κλακέτες στα πόδια των ηθοποιών και… λάστιχα στα κοστούμια
Της Εφης Μαρίνου
Η φάρσα των Τζον Μούρεϊ και Αλεν Μπόρετζ «Room Service», γραμμένη τον Μεσοπόλεμο, θεατρική επιτυχία από τους αδελφούς Μαρξ, μιούζικαλ με τον Φρανκ Σινάτρα και μεταμοντέρνα παράσταση από τον Τόμας Οστερμάγερ μόλις ανέβηκε -για πρώτη φορά στην Ελλάδα- στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, σε σκηνοθεσία Εκτορα Λυγίζου.
Η υπόθεση αφορά έναν χρεοκοπημένο θίασο απένταρων ηθοποιών και ματαιόδοξων στάρλετ που διαμένει σε δευτεροκλασάτο ξενοδοχείο. Ο θιασάρχης, προκειμένου να εξασφαλίσει χρήματα για τη νέα του παραγωγή, μπλέκεται σε μια δίνη μηχανορραφιών και ατυχημάτων. Το θέμα και τα πρόσωπα -παραγωγός, σκηνοθέτης, συγγραφέας, ηθοποιοί-, παραπέμπουν στην πίεση αλλά και την εφευρετικότητα που επιδεικνύουν οι θεατρικές ομάδες προκειμένου να βρουν πόρους, ανεξαρτήτως οικονομικής κρίσης.
«Ακόμα κι όταν υπάρχει οικονομική ενίσχυση, όπως τώρα με τη Στέγη, αναγκάζεσαι να κάνεις πολλά πράγματα συγχρόνως, πρέπει να έχεις τον νου σου σε απίθανες λεπτομέρειες» λέει ο Εκτορας Λυγίζος. «Η εμπειρία μου από την ταινία, χωρίς χρήματα και με πολύ προσωπική δουλειά, δεν ήταν απλά κοπιαστική, αλλά εξοντωτική. Συχνά μπαίνεις στο τριπάκι της πλάκας, ανεβαίνει η αδρεναλίνη και μπερδεύεις τον ενθουσιασμό με τον στόχο σου. Κι αυτό κάποτε καταντά αντιδημιουργικό. Στο συγκεκριμένο έργο οι άνθρωποι έχουν χάσει το πραγματικό ενδιαφέρον για την τέχνη τους. Δεν είναι σαφές τι έχει απομείνει από το ρομαντικό ενδιαφέρον και το παραμύθιασμα. Αγωνίζονται για μια παράσταση από κεκτημένη ταχύτητα, από την ανάγκη της επιβίωσης, από πείσμα; Προσπάθησα να μην τα ξεχωρίσω στην παράσταση».
Ο Εκτορας Λυγίζος, μπορεί να μην του φαίνεται, αλλά φλερτάρει πάντα με την ιδέα της φάρσας. Εχει κάνει και στο παρελθόν. Τώρα τον ιντρίγκαρε η ιδέα του «θιάσου», που προσπαθεί να ανεβάσει μια «παράσταση» με νύχια και με δόντια. «Βρίσκω πολύ ενδιαφέρον θεατρικά το φευγάτο της φάρσας. Που κυνηγάς κάτι, που ακόμα κι αν το πετύχεις είναι μάταιο. Εδώ πρόκειται για τυπικό είδος φάρσας, αν και είναι αμερικανική, με την έννοια ότι δεν στηρίζεται τόσο στους χαρακτήρες όπως η ευρωπαϊκή. Το ειρωνικό σχόλιο του έργου είναι ότι αυτό που συμβαίνει είναι πιο ενδιαφέρον από την ίδια την παράσταση».
Συμπυκνωμένη δράση, κωμικές καταστάσεις, ανατροπές, παρεξηγήσεις, πόρτες ανοίγουν, πόρτες κλείνουν με δύναμη, ξέφρενος ρυθμός. Οι ηθοποιοί φορούν κλακέτες στα πόδια και τα πειραγμένα κοστούμια τους δανείζονται από την αισθητική της μαριονέτας: βελούδινα παντελόνια, άσπρα πουκάμισα και πολύχρωμα λάστιχα που καταπιέζουν το σώμα αλλά του προσδίδουν μια ιδιαίτερη κίνηση.
Το σκηνικό ένα μακρόστενο, ξύλινο, κλειστό κουτί, ανοιχτό από μπροστά και υπερυψωμένο, με έξι πόρτες που ανοιγοκλείνουν επικίνδυνα.
«Με τις κλακέτες και τη γρήγορη κίνηση γλιστράμε, χτυπάμε, αυξάνονται οι πιθανότητες λαθών. Μπορεί, ας πούμε, να σου κλείσει η πόρτα το φόρεμα ή το δάκτυλο. Χρειάζεται διαρκής εγρήγορση. Αν αφεθείς για να σκεφτείς τι λάθος έκανες, το «χτίσιμο» του χαρακτήρα έχει χαθεί. Το παν στηρίζεται στην ταχύτητα. Το κείμενο είναι γραμμένο έτσι που επικεντρώνεται στη σωματική λειτουργία κι όχι στις έννοιες, τις ιδέες. Ολη η πραγματικότητα ξεχύνεται από αυτό το κουτί που σε εξαναγκάζει να παίξεις μετωπικά κι όταν ανοίγει, αφήνει επίτηδες τα παρασκήνια φανερά».
Οι ηθοποιοί υποδύονται δεκατέσσερις ρόλους. Ο ίδιος ο Λυγίζος κρατάει τον ρόλο του παραγωγού, που δέχεται τη μεγαλύτερη πίεση, κινητοποιεί τις εξελίξεις και είναι το λιγότερο κωμικό πρόσωπο της ιστορίας.
«Δούλεψα χωρίς πολλές θεωρητικές αναλύσεις, αλλά με έμφαση στα πρακτικά που ήταν δύσκολα. Η παράσταση απαιτεί στιλιζαρισμένο τρόπο παιξίματος. Δυσκολεύτηκα περισσότερο από ποτέ. Και επειδή παίζω, ανέθεσα στους ηθοποιούς περισσότερες ευθύνες ακόμα σε επίπεδο στησίματος. Είχα μεγάλη αγωνία να δω αν θα λειτουργήσει η φόρμα, αν κάποια στοιχεία, όπως π.χ. το πείραμα με τα λάστιχα στα κοστούμια, θα επικοινωνούσε. Επίσης εξαιτίας του ρυθμού της η παράσταση είναι κουραστική σωματικά. Χτυπάμε συνεχώς, γεμίζουμε μώλωπες. Αλλά δεν γίνεται αλλιώς…»
INFO: Μικρή Σκηνή Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών (Συγγρού 107, τηλ.: 213- 0178000) «Room Service». Μετάφραση-διασκευή-σκηνοθεσία: Εκτορας Λυγίζος. Σκηνικά-κοστούμια: Κλειώ Μπομπότη. Παίζουν: Γιάννης Κλίνης, Εκτορας Λυγίζος, Ελενα Μεγγρέλη, Δημήτρης Μοθωναίος, Αρης Μπαλής, Γιάννης Παπαδόπουλος. Παραστάσεις στις 21.00 καθημερινά, εκτός Δευτέρας και Τρίτης, μέχρι τις 5 Ιανουαρίου.
