Του Βίκτωρα Νέτα
Προκάλεσε αντιδράσεις, θετικές και αρνητικές, το άρθρο της περασμένης Δευτέρας (16-12-2013) με το οποίο υποστήριζα ότι υπάρχει λύση για φτηνό και δωρεάν ηλεκτρικό ρεύμα με την εκμετάλλευση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, δηλαδή του ήλιου και των ανέμων, που η φύση παρέχει δωρεάν και η σύγχρονη τεχνολογία αξιοποιεί με φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες. Πριν από μερικά χρόνια δόθηκαν κίνητρα για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε κατοικίες και για τη δημιουργία εταιρειών για την παραγωγή ρεύματος με φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες. Στους πρώτους που έκαναν εγκαταστάσεις δόθηκε από τη ΔΕΗ, που αγοράζει το ρεύμα, πολύ καλή τιμή, ενώ για τους επόμενους μειώθηκε προοδευτικά η τιμή εξαγοράς.
Συνέβησαν, όμως, και άλλα περίεργα. Το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) ανέστειλε την αδειοδότηση νέων φωτοβολταϊκών έργων, όπως αναφέρει σε ανακοίνωση διαμαρτυρίας ο Σύνδεσμος Εταιρειών Φωτοβολταϊκών και υπογραμμίζει: «Η απόφαση αυτή του ΥΠΕΚΑ είναι ακατανόητη, δεδομένου ότι με τις ισχύουσες πλέον τιμές αποζημίωσης της παραγόμενης ενέργειας, τα νέα φωτοβολταϊκά δεν επιβαρύνουν πια τον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ και δεν διακυβεύουν τη μακροχρόνια βιωσιμότητά του. Αντιθέτως, η περαιτέρω διείσδυση φωτοβολταϊκών με χαμηλές τιμές αποζημίωσης οδηγεί σε χαμηλότερους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος για τους καταναλωτές».
Να δούμε, όμως, τις αρνητικές αντιδράσεις που μου έχουν σταλεί. Αναφέρει μία: «Οι προτάσεις σας βασίζονται στο κόστος καυσίμου των διαφόρων τεχνολογιών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ θα έπρεπε να λαμβάνουν υπόψη το συνολικό κόστος». Για το θέμα αυτό με παραπέμπει σε μελέτη του κρατικού Ινστιτούτου Ενεργειακής Ερευνας των ΗΠΑ. Ποιος αφελής θα έλεγε ότι δεν θα έπρεπε να λαμβάνεται υπόψη το συνολικό κόστος παραγωγής ενέργειας;
Την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε ότι, με απόφαση του υπουργού ΠΕΚΑ Γιάννη Μανιάτη, εγκρίθηκαν «οι περιβαλλοντικοί όροι για την κατασκευή και λειτουργία εννέα μεγάλων σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής ισχύος 218,5 MW στα νησιά Νάξο, Πάρο, Τήνο και Ανδρο του Νομού Κυκλάδων, καθώς και για τη διασύνδεση των αιολικών πάρκων με το Κέντρο Υπερυψηλής Τάσης Παλλήνης στην Αττική, μέσω γραμμής μεταφοράς 150 κιλοβάτ». Σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ, τα έργα θα αποφέρουν περίπου 262 εκατ. ευρώ στην πραγματική οικονομία, ενώ κατά τη λειτουργία τους θα παράγουν ετησίως περίπου 506 GWh «πράσινης» ηλεκτρικής ενέργειας, που αντιστοιχεί περίπου στο 1% της ηλεκτρικής ζήτησης στο διασυνδεδεμένο ηλεκτρικό σύστημα. Αναφέρεται επίσης στην ανακοίνωση ότι: «Πρόσφατα εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι για άλλα επτά μεγάλα αιολικά πάρκα στο ηπειρωτικό σύστημα συνολικής ισχύος 204,2 MW, η κατασκευή των οποίων αναμένεται να αποφέρει περίπου 245 εκατ. ευρώ στην πραγματική οικονομία». Προκύπτει, λοιπόν, το ερώτημα-απάντηση στην αρνητική και επικριτική αντίδραση: Το ΥΠΕΚΑ δεν έλαβε υπόψη το συνολικό κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τα αιολικά πάρκα στις Κυκλάδες; Είναι δυνατόν;
Να δούμε και μια δεύτερη αρνητική αντίδραση και μάλιστα μακροσκελή, στην οποία τονίζεται ότι: «Δεν είναι καθόλου απλό να λυθεί το ενεργειακό πρόβλημα, διότι η ηλεκτρική ενέργεια δεν υπακούει στους νόμους των πολιτικών, αλλά στους νόμους της φυσικής». Απάντηση: Εχουμε ανακαλύψει και έχουμε αξιοποιήσει όλους τους νόμους της φυσικής; Ο φιλόσοφος και ραψωδός Ξενοφάνης έγραψε σε ένα του ποίημα: «Δεν υποδείξαν οι θεοί εξαρχής τα πάντα στους θνητούς / αυτοί με χρόνια ζήτηση το άριστο θηρεύουν». Αναφέρεται ακόμη στη δεύτερη αρνητική αντίδραση ότι η ηλεκτρική ενέργεια δεν αποθηκεύεται και οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας δεν εξασφαλίζουν σταθερή παροχή -δεν έχουμε συνεχή ηλιοφάνεια όλο τον χρόνο και αμετάβλητους ανέμους, επομένως δεν λύνουν το πρόβλημα για το οποίο: «Οι πολιτικές στην ηλεκτρική ενέργεια τα τελευταία 15 χρόνια στην Ελλάδα οδηγούν σε μία και μόνη κατεύθυνση: την αύξηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου». Να εγκαταλείψουμε, λοιπόν, όλες τις άλλες δυνατότητες και να εισάγουμε περισσότερο φυσικό αέριο;
Ειδικός στα ενεργειακά δεν είμαι, αλλά κάποια πράγματα γνωρίζω από όσα διαβάζω και παρακολουθώ χρησιμοποιώντας την κοινή λογική. Η ηλεκτρική ενέργεια δεν αποθηκεύεται, αλλά υπάρχει η λύση της «αντλησιοταμίευσης» αναφέρεται στη δεύτερη αντίδραση -που εφαρμόζεται από πολλά χρόνια στην Ελβετία-, δηλαδή το περίσσευμα του παραγόμενου ρεύματος χρησιμοποιείται στα υδροηλεκτρικά έργα για την «επιστροφή» του νερού στα φράγματα, ώστε να ξαναχρησιμοποιηθεί, άρα έχουμε μια έμμεση αποθήκευση. Τίποτε, ωστόσο, δεν αποκλείει με τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας να βρεθεί τρόπος αποθήκευσης της ηλεκτρικής ενέργειας. Ηδη γίνεται ένα είδος αποθήκευσης με τα αυτόνομα φωτιστικά, που τοποθετούνται σε πλατείες, δρόμους, πάρκα, στον δημοτικό φωτισμό, σε εξωτερικούς χώρους εργοστασίων κ.λπ.
Υπάρχουν, επομένως, λύσεις για φτηνό ηλεκτρικό ρεύμα με φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες, που θα περιορίσουν τα εισαγόμενα καύσιμα -πετρέλαιο και φυσικό αέριο- και τον ρυπογόνο λιγνίτη. Χρειάζεται γι’ αυτό μια σταθερή και υπεύθυνη πολιτική, που θα παραμερίσει τις όποιες αντιδράσεις για χάρη του συμφέροντος του τόπου.
