Του Σταύρου Ζουμπουλάκη
Γιατί οι άνθρωποι να γεννούν παιδιά, ενώ ξέρουν ότι θα πεθάνουν και οι ίδιοι και τα παιδιά τους; Το γεγονός ότι σε όλο τον κόσμο, χωρίς να θέτουν βεβαίως το ερώτημα αυτό, οι άνθρωποι συνεχίζουν να κάνουν παιδιά, ακόμη και σε περιόδους πολέμων, λιμών, δυστυχίας, αποτελεί πρωτίστως έκφραση της μύχιας πίστης τους στην αξία της ζωής και της ελπίδας τους. «Οι άνθρωποι […] δεν γεννιούνται για να πεθάνουν αλλά για να αρχίσουν τη ζωή τους», γράφει, αντίθετα προς τον μεγάλο δάσκαλό της, η Χάνα Αρεντ (Η ανθρώπινη κατάσταση, Γνώση, Αθήνα 1986, σ. 335). Και συνεχίζει λίγο παρακάτω: «Το θαύμα που διασώζει τον κόσμο […] είναι σε τελευταία ανάλυση το γεγονός της γέννησης, πάνω στο οποίο θεμελιώνεται οντολογικά η ικανότητα της πράξης. […] Μόνο η ολοκληρωμένη βίωση αυτής της ικανότητας μπορεί να προσδώσει στις ανθρώπινες υποθέσεις πίστη και ελπίδα, τα δύο αυτά θεμελιώδη χαρακτηριστικά της ανθρώπινης ύπαρξης, τα οποία η ελληνική αρχαιότητα αγνόησε παντελώς, υποτιμώντας την διατήρηση της πίστης ως μια ασυνήθιστη και όχι πολύ σπουδαία αρετή και συμπεριλαμβάνοντας την ελπίδα μεταξύ των κακών της αυταπάτης μέσα στο κουτί της Πανδώρας. Αυτή ακριβώς η πίστη στον κόσμο και η ελπίδα για τον κόσμο βρίσκουν την πιο μεγαλειώδη και σαφή έκφρασή τους στα λίγα λόγια, με τα οποία τα Ευαγγέλια αναγγέλλουν τα «καλά νέα» τους: «Παιδίον εγεννήθη ημίν»».
Οι τρεις αυτές λέξεις, που τόσο θαυμάζει η Αρεντ, είναι από τη μεσσιανική προφητεία του Ησαΐα (9,6). Η ελπίδα της μεσσιανικής λύτρωσης έχει ως απαρχή της τη γέννηση ενός παιδιού. Για τους χριστιανούς το παιδί αυτό δεν μπορεί να είναι άλλο από τον Χριστό, εξού και το κομμάτι αυτό του κεφαλαίου 9 του Ησαΐα διαβάζεται δις κατά την εορτή των Χριστουγέννων (στην ακολουθία των Ωρών και του Εσπερινού). Ο Ρωμανός ο Μελωδός στο πρώτο κοντάκιό του για τη Γέννηση του Χριστού χρησιμοποιεί τη φράση στο εφύμνιο: «παιδίον νέον ο προ αιώνων Θεός». Το προοίμιο του κοντακίου αυτού ψάλλεται μέχρι σήμερα, δεκαπέντε αιώνες μετά το γράψιμό του, τα Χριστούγεννα στις εκκλησίες («Η παρθένος σήμερον τον υπερούσιον τίκτει [...]»). Ο χριστιανισμός ευαγγελίζεται την ελπίδα, η οποία ξεκινάει με τον πιο απλό και πανανθρώπινο τρόπο: μια γέννηση.
Η γέννηση και όχι ο θάνατος, όπως επίμονα διατείνεται μια ολόκληρη γραμμή σκέψης, είναι το κορυφαίο γεγονός της ζωής. Η ανθρωπολογική αξία του θανάτου είναι απλώς να μας αποκαλύπτει τη ζωή ως «μέγα καλό και πρώτο». Χρόνια πολλά, αδελφοί αναγνώστες, και καλή χρονιά.
