Του Γιώργου Σταματόπουλου
Οφείλουμε, μάλλον, να γράφουμε γι’ αυτά που βιώνουμε περισσότερο και όχι γι’ αυτά που σκεφτόμαστε, αυτή είναι η αξία του παραδείγματος, όχι; Ναι. Διότι υπάρχει μέγα χάσμα μεταξύ του σκέπτεσθαι και της ζωής· ιδέ, ο άνθρωπος. Ο λόγος για την αυτογνωσία, βεβαίως, αλλά και για την αυτοκυριαρχία, κρίσιμο, θαρρώ, ζητούμενο σήμερα. Η καταγραφή του βιώματος είναι ανάγκη επιτακτική να γίνεται με περιεκτικό τρόπο, ώστε να δίνεται η δυνατότητα στον αναγνώστη να επεκταθεί ο ίδιος, τόσο νοητικά όσο και ψυχολογικά. Τα πάθη, αλλά και οι συμφορές (η ανάγκη) είναι μεγάλο σχολείο αυτογνωσίας, για πολλούς. Η εμπειρία είναι μέτρον που ξεπερνά τις χιλιετίες. Ο έμπειρος βλέπει τη ζωή με άλλα μάτια, καταργεί το φαντασιακό και ερμηνεύει, απλώς, το πραγματικό. Μπορεί να μην είναι πιο ευτυχισμένος από τους διπλανούς του, σαφώς, όμως, είναι πιο μεταμορφωμένος.
Οφείλει επίσης να γνωρίζει ότι το κοινωνικό οικοδόμημα έχει θεμελιωθεί σε ψέματα, είναι προϊόν πονηρών και ιδιοτελών ανθρώπων της εξουσίας, της διακυβέρνησης. Πολλές φορές αδυνατεί να το κατανοήσει, φυσιολογικό είναι με τόσα που τον βομβαρδίζουν οι εξουσιαστές και τα πειθαρχημένα τσιράκια τους (κυρίως από τον χώρο των media). Ε, ας χρησιμοποιήσει άλλα όργανα του σώματος, τη μύτη του π.χ. (Νίτσε: η μεγαλοφυΐα μου βρίσκεται στα ρουθούνια μου).
Εάν πράξει έτσι, παύει αυτομάτως να είναι δυσπεπτικός και μπορεί και κοιμάται τα βράδια. Το βίωμα, ακόμη κι αν είναι ταπεινωτικό, τελικά σε εξυψώνει, σε κάνει πιο βαθύ και πιο ανθρώπινο, κατεβάζει στη φυσιολογική της θέση τη μύτη, που, χωρίς σπουδαίο λόγο, ήταν ανασηκωμένη και ξεπερνούσε τα φρύδια και, τέλος, σου αφαιρεί τη ματαιοδοξία που έχουν καλλιεργήσει η αδαημοσύνη και η ημιμάθεια των αιώνων του πολιτισμού. Εχουν σχέση όλα αυτά με την τρόικα και τη φασιστικού (έστω ως καρικατούρα του φασισμού) τύπου κυβέρνηση καθώς και με την αλαζονική τρόικα; Ναι, διότι άλλο είναι να είσαι υπήκοος (όταν δεν γνωρίζεις) και άλλο όταν γίνεσαι πολίτης (τότε γνωρίζεις). Καλά. Το βίωμα δεν οδηγεί όλους στην αυτογνωσία. Διαφορετικά αντιδρούν δύο που έχουν υποστεί την ίδια συμφορά (απόλυση, ανεργία, ερωτική απογοήτευση, κ.λπ.). Ο ένας μαθαίνει, ο άλλος εξακολουθεί να είναι το ίδιο ντουβάρι. Ε, τι να κάνουμε. Ισως μάθει με τον καιρό, βλέποντας τις σαρωτικές αλλαγές δίπλα του. Ο Τζιάκομο Λεοπάρντι έλεγε πως οι περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν χωρίς να αποκτήσουν την εμπειρία που οδηγεί στην αυτογνωσία και απ’ αυτή την άποψη παραμένουν θνησιγενή παιδιά, κάπως έτσι.
Ηθελα να μιλήσω για την εμπειρία που αποκτάται στην «Εφημερίδα των Συντακτών». Αρκετοί νομίζουμε ότι είμαστε μια ακόμη κλασική, αστική εφημερίδα. Δεν είναι έτσι. Πάνω απ’ όλα είναι η ισοτιμία, η συμμετοχή, η χαρά της εργασιακής συνύπαρξης. Το βίωμα παιδαγωγεί και όχι ό,τι κουβαλά η γκλάβα του καθενός, διαμορφωμένη σε συνθήκες εγωισμού, ανταγωνισμού και λοιπών καπιταλιστικών αξιών. Σιγά σιγά το συνειδητοποιούμε κι εμείς και οι αναγνώστες, εσείς. Καλή Χρονιά!
