ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Τζώρτζης Ρούσσος
Στη δίνη δυσμενών αλλαγών από ήδη ψηφισμένους, μνημονιακούς κυρίως, νόμους εισέρχονται περισσότεροι από 500.000 ασφαλισμένοι το 2014. Η λέξη «μείωση» διατρέχει πολλές από τις ρυθμίσεις που αφορούν ασφαλιστικές παροχές, με κυρίαρχες αυτές που αφορούν την καταβολή σύνταξης. Από την άλλη, η λέξη «αύξηση» διαπερνά όλες τις ρυθμίσεις σχετικά με τα ευμενή καθεστώτα στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και τις εισφορές στον ΟΓΑ. Συγκεκριμένα αλλά συνοπτικά, το 2014 φέρνει στους ασφαλισμένους, πέρα από τις μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις, μεγάλες περικοπές (έως και 70%) σε εφάπαξ βοηθήματα αλλά και μειώσεις σε κύριες συντάξεις σε Δημόσιο και ΔΕΚΟ καθώς και αλλαγές στον υπολογισμό συντάξεων αλλά και των πλασματικών χρόνων. Βέβαια, όλα αυτά είναι αποτέλεσμα, όπως προαναφέρθηκε, προηγούμενων νόμων που έθεταν ως ημερομηνία εφαρμογής την 1-1-2014. Θα πρέπει να ειπωθεί ότι το 2014 είναι έτος νέων αλλαγών στο Ασφαλιστικό (πάντα προς το δυσμενέστερον), οι οποίες αναμένεται να αρχίσουν να συζητιούνται από τον Απρίλιο και ενδέχεται να φέρουν ακόμη και οριζόντιες μειώσεις 5% στις συντάξεις. Αναλυτικότερα λοιπόν:
* Δημόσιο και ευγενή Ταμεία (ΔΕΚΟ και τραπεζών). Το μέτρο έρχεται από την περίοδο Ρέππα και αφορά μείωση 1% του ποσοστού αναπλήρωσης, κάτι που εφαρμόζεται σταδιακά από το 2008 και προβλέπει μείωση 1% κατ’ έτος.
* Εφάπαξ. Με τον νέο τρόπο υπολογισμού του εφάπαξ που ισχύει από φέτος, το ποσό που θα καταβάλλεται διαμορφώνεται από μια σειρά παραμέτρους, όπως τα οικονομικά του κάθε Ταμείου (π.χ. έσοδα από εισφορές) και η αναμενόμενη αποχώρηση ασφαλισμένων προς τη σύνταξη. Αυτές οι παράμετροι δίνουν μειώσεις που μπορεί να φτάσουν έως και 70% στα καταβαλλόμενα εφάπαξ (μεσοσταθμικά οι μειώσεις υπολογίζονται στο 20%).
* ΕΚΑΣ. Ηδη έχει αρχίσει η διακοπή του ΕΚΑΣ σε όσους συνταξιούχους είναι κάτω των 65 ετών. Αυτής της κατηγορίας οι συνταξιούχοι θα πρέπει να περιμένουν τη συμπλήρωση των 65 και εφόσον διατηρούν τα δικαιώματα που προκύπτουν από τα εκάστοτε εισοδηματικά κριτήρια τότε θα πάρουν το ειδικό βοήθημα. Οπως υπολογίζεται, μέσα στο επόμενο έτος θα χάσουν με αυτόν τον τρόπο το επίδομα περισσότεροι από 60.000 συνταξιούχοι.
* ΟΓΑ. Για όσους συνταξιούχους λαμβάνουν βασική σύνταξη αυτή μειώνεται κατά 4%, αφού προβλέπεται ότι οι ασφαλισμένοι του ΟΓΑ που θα συνταξιοδοτηθούν το 2014 θα λάβουν κατά 4% μικρότερη βασική σύνταξη σε σχέση με εκείνη που λαμβάνουν όσοι συνταξιοδοτήθηκαν το 2013. Βέβαια η βασική σύνταξη αναπληρώνεται από την κύρια σύνταξη, με αποτέλεσμα να παράγεται μηδενική μείωση. Η περικοπή -που είναι 4% τον χρόνο- ξεκίνησε το 2003 και πρόκειται να ολοκληρωθεί το 2026. Εκείνοι επομένως που συνταξιοδοτήθηκαν το 2014 θα λάβουν μειωμένη βασική σύνταξη κατά 4%. Από την άλλη, οι εισφορές όσων έχουν ασφαλιστεί στον ΟΓΑ αυξάνονται κατά 2,5%. Η αύξηση αυτή αφορά τον κλάδο υγείας.
* Αυξήσεις στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Πρόκειται για αυξήσεις συγκεκριμένων ορίων που μπορούν να συμπυκνωθούν στις εξής κατηγορίες:
Α. Γυναίκες ασφαλισμένες στο ΙΚΑ. Αυξάνεται το όριο ηλικίας των γυναικών με 10.000 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ. Πλέον για να λάβει κάποια πλήρη σύνταξη θα πρέπει να έχει συμπληρώσει τα 62 έτη και να έχει 12.000 ημέρες ασφάλισης (40 έτη). Για τη μειωμένη σύνταξη το όριο ηλικίας είναι 60,5 ετών.
Β. Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα. Προστίθενται επιπλέον 9 μήνες. Ετσι προβλέπεται αύξηση του ορίου ηλικίας των ασφαλισμένων (ανδρών και γυναικών) στο ΙΚΑ με 10.500 ημέρες ασφάλισης (με 7.500 στα ΒΑΕ). Με τα νέα όρια ασφαλισμένος που το 2014 θα συμπληρώσει 10.500 ημέρες, εκ των οποίων 7.500 ημέρες στα βαρέα, θα συνταξιοδοτηθεί με μειωμένη σύνταξη σε ηλικία 59,5 ετών και με πλήρη σύνταξη στα 61,5 έτη (9 μήνες αργότερα).
Γ. Αεροπορικές εταιρείες. Το προσωπικό των αεροπορικών εταιρειών συνταξιοδοτείται σε ηλικία 62 ετών (πλήρη) σύνταξη και 57 ετών (μειωμένη), ακόμη και αν υπάρχουν διατάξεις που ορίζουν συνταξιοδότηση χωρίς όριο ηλικίας.
Δ. Ενστολοι. Με βάση τις αλλαγές που ισχύουν από το 2010 τα μέλη των σωμάτων ασφαλείας και των ενόπλων δυνάμεων μπορούν από την 1η Ιανουαρίου 2014 να αποχωρήσουν χωρίς όριο ηλικίας με τη συμπλήρωση 30 ετών και 6 μηνών συντάξιμου χρόνου ασφάλισης (μέχρι το τέλος του 2013 αρκούσαν 29 έτη). Πάντως θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι τρίτεκνοι ένστολοι, που συμπληρώνουν 20ετία, από την 1η Ιανουαρίου 2014 και μετά δεν θα έχουν ειδική μεταχείριση, όπως συνέβαινε τα προηγούμενα έτη, και πλέον για τη θεμελίωση του δικαιώματός τους θα έχουν την ίδια συνταξιοδοτική μεταχείριση με τους λοιπούς στρατιωτικούς.
* Προσαύξηση σύνταξης. Περιορίζεται το ποσοστό προσαύξησης της σύνταξης στο 2% για κάθε επιπλέον έτος για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα ώς τις 31 Δεκεμβρίου 2014. Με την αλλαγή αυτή επηρεάζονται όσοι είναι ασφαλισμένοι στο Δημόσιο, τον ΟΑΕΕ και τα λεγόμενα ευγενή Ταμεία (τα Ταμεία δηλαδή των ΔΕΚΟ και των τραπεζών), διότι αποχωρούν το 2014 αφού τα δύο τελευταία έτη συνταξιοδότησης θα υπολογιστούν με μικρότερο συντελεστή (που σημαίνει μείωση, 15-20 ευρώ, επί των συντάξιμων αποδοχών τους).
* 7 πλασματικοί χρόνοι ασφάλισης. Από τις αρχές του 2014 οι ασφαλισμένοι μπορούν να εξαγοράσουν 7 αντί 6 πλασματικών χρόνων. Μπορούν λοιπόν όσοι ασφαλισμένοι θέλουν να αυξήσουν τον χρόνο ασφάλισής τους, να αναγνωρίσουν πλασματικά χρόνια που αφορούν σπουδές, τον στρατό, τον χρόνο γονικής άδειας, ανατροφής, ασθενείας, τακτικής ανεργίας ΟΑΕΔ, τα κενά ασφάλισης, τον χρόνο κύησης και λοχείας, τον πλασματικό χρόνο τέκνων κ.λπ.
* Από το 2014 θα παίρνουν επίδομα όσοι είχαν επιδοτηθεί μέχρι 400 ημέρες συνολικά την τελευταία τετραετία. Ετσι, αν ένας άνεργος επιδοτήθηκε στα έτη 2010-2013 για 400 ημέρες από τον ΟΑΕΔ, δεν θα δικαιούται επίδομα το 2014. Αν επιδοτήθηκε για 350 ημέρες, θα δικαιούται επίδομα ανεργίας, αλλά μόνο για 50 ημέρες, ώστε να συμπληρωθούν οι 400 μέρες της επιδότησής του.
* Μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών στο ΙΚΑ κατά 1,3 ποσοστιαίες μονάδες με προϋποθέσεις που θα καθοριστούν στο επόμενο διάστημα. Η μείωση των εισφορών θα προκαλέσει απώλεια εσόδων 280 εκατ. ευρώ, την οποία το ΙΚΑ θα πρέπει να καλύψει χωρίς να καταφύγει σε έκτακτη κρατική χρηματοδότηση.
* Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών που καταβάλλουν ΔΕΚΟ και τράπεζες για όλο το προσωπικό που απασχολούν. Οι εισφορές -όπως αναφέρει το Μνημόνιο- θα πρέπει να πέσουν στα επίπεδα του ΙΚΑ. Σήμερα οι ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη σε ΔΕΚΟ και κυρίως στις τράπεζες φτάνουν στο 26%, όταν στο ΙΚΑ η εργοδοτική εισφορά είναι 13,3%.
* Καταβολή του επιδόματος των 200 ευρώ στους μακροχρόνια άνεργους άνω των 12 μηνών, με νέους όρους (το ετήσιο οικογενειακό τους εισόδημα να μην υπερβαίνει τα 10.000 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 586,08 ευρώ για κάθε ανήλικο τέκνο) και σε ηλικίες από 20 έως 66 ετών (από 45-65 που ήταν φέτος).
* Πιλοτική εφαρμογή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Πρόκειται για ένα συμπληρωματικό ποσό 70–250 ευρώ, που θα χορηγείται σε οικογένειες με χαμηλό εισόδημα. Το εγγυημένο εισόδημα θα αφορά περίπου 10.000 δικαιούχους και την πρώτη χρονιά (2014) θα εφαρμοστεί σε δύο περιοχές (άγνωστες προς το παρόν) της χώρας.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Ρεκόρ δεκαετίας στην απασχόληση!
→Η ΕΡΓΑΝΗ έκανε πάλι το… θαύμα της, πανηγυρίζει ο κ. Βρούτσης
Με στοιχεία για την απασχόληση, που βάλλονται ως χαλκευμένα, συνεχίζει να τροφοδοτεί ο υπουργός Εργασίας Γ. Βρούτσης μέσω του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ… Ετσι και ενώ όλοι οι επίσημοι φορείς (ΙΚΑ, ΟΑΕΔ, ΕΛΣΤΑΤ) που μετρούν την απασχόληση και την ανεργία δίνουν στοιχεία διαρκούς μειώσεως της απασχόλησης, ο κ. Βρούτσης επιμένει να φτιάχνει μαγικές εικόνες που δείχνουν μία αγορά εργασίας που ακμάζει καταγράφοντας μάλιστα ρεκόρ 10ετίας! Κατά τον μήνα Δεκέμβριο 2013 καταγράφεται, σύμφωνα με το ΕΡΓΑΝΗ, αύξηση της μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, καθώς προκύπτει θετικό ισοζύγιο προσλήψεων – αποχωρήσεων κατά 19.999 θέσεις εργασίας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία των ροών μισθωτής απασχόλησης, οι αναγγελίες πρόσληψης ανήλθαν σε 109.797, ενώ οι αποχωρήσεις σε 89.798. Από τις αποχωρήσεις, οι 36.055 προήλθαν από οικειοθελείς αποχωρήσεις και οι 53.743 από καταγγελίες συμβάσεων αορίστου χρόνου ή λήξεις συμβάσεων ορισμένου χρόνου. Σε απόλυτα μεγέθη, από τη σύγκριση των επιπέδων των δύο αυτών μηνών προκύπτουν 41.048 περισσότερες νέες θέσεις εργασίας, ως αποτέλεσμα κυρίως των νέων αναγγελιών πρόσληψης που τον Δεκέμβριο 2013 είναι υψηλότερες κατά 60.303 προσλήψεις σε σχέση με το Δεκέμβριο του 2012. «Το 2013 έκλεισε με μία ευχάριστη και αισιόδοξη καταγραφή του Εργάνη καθώς τον Δεκέμβριο το ισοζύγιο των θέσεων απασχόλησης βρέθηκε, μετά από 10 χρόνια, θετικό με 19.999 νέες θέσεις ενώ το συνολικό ισοζύγιο της χρονιάς που “έφυγε” είναι επίσης θετικό καθώς δημιουργήθηκαν 133.488 περισσότερες νέες θέσεις απασχόλησης. Ρεκόρ δεκαετίας», ήταν το μήνυμα αισιοδοξίας του κ. Βρούτση που όπως φαίνεται προσδοκά μόνο σε επικοινωνιακά αποτελέσματα μέχρι να έρθουν να τον διαψεύσουν οι υπόλοιποι φορείς που μετρούν την αγορά εργασίας!
Τζ.Ρ.
