Pin It

Στη Στρόμνιτσα της Μακεδονίας γεννιέται λίγο πριν ή λίγο μετά το 1880. Ο παππούς όπως και ο πατέρας του, Μιχελιός Σέμσης, είναι κατασκευαστές βιολιών και αλεξηλίων. Ο Δημήτρης πιάνει μικρός το όργανο. Στα 1896 ακολουθεί ένα τσίρκο στην τότε οθωμανική επικράτεια. Βαλκάνια, Πόλη, Σμύρνη, εσωτερική Μικρασία. Ταξιδεύει αργότερα στην Περσία, την Αραπιά, την Αίγυπτο και την Αιθιοπία. Με το σκανδαλώδες ταλέντο του ξεσηκώνει ρυθμούς και μελωδίες και εξελίσσεται γρήγορα σε βιρτουόζο του βιολιού.

 

Επαιξε κάποτε στο σεράι του σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ ΙΙ, όπως θρυλείται. Εκστασιασμένος εκείνος επέτρεψε στις χανούμισσες να βγάλουν τους φερετζέδες για να τον ακούσουν με ακάλυπτα πρόσωπα. Του χάρισε μάλιστα μια ασημένια σουρντίνα (καβαλάρη). Πατημένος σαραντάρης στα 1921 νυμφεύεται τη δεκαεπτάχρονη Δήμητρα Κανούλα και κάνουν τέσσερα παιδιά. Την ίδια περίοδο εγκαθίσταται στην Αθήνα. Είναι πια ολοκληρωμένος μουσικός και γίνεται ευρύτερα γνωστός με το προσωνύμιο Σαλονικιός.

 

Μυθικά ονόματα του προπολεμικού τραγουδιού αποτελούν στενούς συνεργάτες του: Παπάζογλου, Τούντας, Ρόζα Εσκενάζυ, Ρίτα Αμπατζή, Στελλάκης Περπινιάδης, Παπαϊωάννου, Βαμβακάρης, Στράτος Παγιουμτζής αλλά και ο Αττίκ, ο Γούναρης, η Βέμπο και τόσοι ακόμα. Αναδεικνύεται σε βασιλιά της «χαρτούρας» παίζοντας τούρκικα, αράπικα, σέρβικα, σπανιόλικα, ουγγαρέζικα, ρουμάνικα, τσιγγάνικα, τα πάντα. Περιοδεύει σε κέντρα και πανηγύρια της επαρχίας και είναι μονίμως προσκεκλημένος στις δεξιώσεις των αραβικών πρεσβειών.

 

Στα 1926 ο περιβόητος Θεμιστοκλής Λαμπρόπουλος τον προσλαμβάνει καλλιτεχνικό διευθυντή της Columbia και αργότερα της His Master’s Voice. Επιλέγει τα υπό φωνογράφηση τραγούδια, συχνά τα διορθώνει και τα αποδίδει με νότες καθώς οι περισσότεροι συνθέτες είναι αυτοδίδακτοι. Ερευνώντας τα αρχεία των Ρεμπέτικων Τραγουδιών του Ηλία Πετρόπουλου περί τα τέλη του 1980 η Δανή μουσικολόγος Λίσμπετ Τορπ διαπιστώνει ότι οι περισσότερες παρτιτούρες είναι γραμμένες απ' το δικό του χέρι.

 

Η έκδοση του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης «Salonikios, the best violin of the Balkans» εστιάζει στην καθοριστική συμβολή του στην ελληνική δισκογραφία. Τα δικά μας ιδρύματα περί άλλα τυρβάζουν. Μετά τον Πόλεμο συνεργάζεται με τους Τσιτσάνη, Χιώτη, Χατζηχρήστο, Γεωργακοπούλου και τις μεγάλες φίρμες της εποχής. Εχει συνθέσει εκατοντάδες άσματα κι έχει παίξει σε χιλιάδες. Το 1948 πεθαίνει ο δεκαοκτάχρονος γιος του Νίκος, επίσης ταλαντούχος βιολιστής. Δεν αντέχει το χτύπημα και φεύγει για να τον συναντήσει σαν σήμερα το 1950.

 

Στην Κρατική Ορχήστρα και τη Συμφωνική της ΕΡΤ διετέλεσε επί δεκαετίες πρώτο βιολί ο μεγάλος του γιος Μιχάλης. Παραιτήθηκε επί χούντας όταν ΕΣΑτζής σε είσοδο θεάτρου επέμεινε να ψάξει τη θήκη του οργάνου. Οι εγγονοί του Δημήτρης και Στάμος είναι διακεκριμένοι μουσικοί και τα παιδιά τους εντρυφούν στις δοξαριές. Οικογένεια-βιολί με δυο λόγια. Το βιολί βιολάκι τους και τα μετέωρα, που προοιωνίζονται δακρυσμένους ουρανούς στην κεντρική και τη νότια χώρα.

 

Μετέωρος [email protected]

 

Scroll to top