Στις αγροτικές της Κασσαβέτειας οι αυριανοί «Πρωταγωνιστές» (MEGA, 23.40) καταγράφουν τη λειτουργία ενός σωφρονιστικού καταστήματος, το οποίο όμως αποτελεί στη χώρα μας «εξαίρεση»
Του Σωτήρη Μανιάτη
«Εδώ η φυλακή με πολλούς τρόπους μάς βοηθάει να ασχολούμαστε με κάτι. Είτε η δουλειά είναι αυτή, είτε κάποια προγράμματα είναι αυτά, σχολεία, εκδηλώσεις. Προσπαθούν με κάποιο τρόπο να μας βγάλουν από το τρυπάκι της φυλακής…»
Τα λόγια ανήκουν στον Γιάννη, ένα από τα 34 παιδιά που συνελήφθησαν στη Χίο το 2011 ως μέλη της νεανικής συμμορίας Locos που διακινούσε ναρκωτικά. Μπήκε σκληρός, όπως λέει, στις φυλακές, μάλωνε με το παραμικρό και «το έπαιζε αρχηγός», αλλά τώρα έχει όνειρο μια ήσυχη ζωή στο χωριό του μαζί με την οικογένειά του. Πρόκειται για έναν από τους «Πρωταγωνιστές» του Σταύρου Θεοδωράκη στην αυριανή εκπομπή του (MEGA, 23.40) με την οποία βρέθηκε στις αγροτικές φυλακές της Κασσαβέτειας. Η φυλακή βρίσκεται μισή ώρα από τον Βόλο και πέντε λεπτά από τον Αλμυρό, με 163 άνδρες από 17 έως 70 χρόνων. Οι νέοι πηγαίνουν στο σχολείο και οι μεγαλύτεροι βόσκουν πρόβατα και αγελάδες. Τα προϊόντα που παράγονται στα κτήματα της φυλακής πωλούνται ή καταναλώνονται από τους ίδιους τους κρατούμενους, οι οποίοι παράγουν μόνοι τους το ψωμί τους, όπως μόνοι τους επισκευάζουν τα τρακτέρ τους στο σιδηρουργείο και το μηχανουργείο της φυλακής.
Πρόκειται βέβαια για μία «εξαίρεση» του σωφρονιστικού μας συστήματος και όταν ρωτάμε τον Σταύρο Θεοδωράκη γιατί αυτή η επιλογή μάς απαντά: «Με αφορμή την “εξαφάνιση” του Χριστόδουλου Ξηρού, πολλοί δημοσιογράφοι, πολιτικοί και “αναλυτές” έσπευσαν να ζητήσουν τον περιορισμό των αδειών στους κρατουμένους. Κάποιοι αμφισβήτησαν και τον ίδιο τον θεσμό της άδειας. Χωρίς τις άδειες όμως οι φυλακές θα ήταν ζούγκλα. Αυτό μας είπαν οι βαρυποινίτες και οι ισοβίτες. Παράλληλα θέλαμε να δείξουμε ότι υπάρχουν “σκληροί” –άνθρωποι που κάποτε ήταν ανεπιθύμητοι σε όλες τις φυλακές– και στην Κασσαβέτεια έχουν “ηρεμήσει”. Η αγροτική φυλακή δηλαδή τους βοήθησε να πάψουν να νιώθουν μίσος για την κοινωνία. Το ίδιο και με τους ανήλικους. Παιδιά με βαριά αδικήματα -για την ηλικία τους- στην Κασσαβέτεια αλλάζουν σιγά σιγά, πηγαίνουν σχολείο, δουλεύουν στα χωράφια, αποκτούν στόχους. Γι' αυτό πήγαμε λοιπόν στην Κασσαβέτεια. Γιατί η χώρα, εκτός από φυλακές υψίστης ασφαλείας που προφανώς χρειάζεται –άλλωστε σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες υπάρχουν-, έχει ανάγκη από αγροτικές φυλακές σαν και αυτές που θα δείτε στους “Πρωταγωνιστές”. Ομως θα πρέπει να γίνουν και αγροτικές φυλακές γυναικών και θα πρέπει να έχουμε περισσότερες εναλλακτικές ποινές, ενίσχυση της κοινωφελούς εργασίας και δομές ημιελεύθερης διαβίωσης. Γιατί σαν πολίτες δεν θα πρέπει να μας ενδιαφέρει η εκδίκηση αλλά ο σωφρονισμός. Ή, για να μη λέω μεγάλες κουβέντες, η κατανόηση και από τους κρατουμένους ότι υπάρχει και άλλος δρόμος στη ζωή».
Ο Χρήστος, ένας νεαρός ισοβίτης που έχει στολίσει το «σπιτάκι» του με τα υπερηχογραφήματα της εγκύου γυναίκας του εξομολογείται: «Δεν ντρέπομαι γι’ αυτό που είμαι. Το πιο άσχημο πράγμα στη ζωή είναι να κρύβεσαι πίσω απ’ το δάχτυλό σου». Με τη γυναίκα του γνωρίστηκε σε μια άδεια και σε μια άδεια «συνελήφθη» και η κόρη τους, την οποία ελπίζει ότι θα δει όταν γεννιέται κάνοντας επίσης χρήση ακόμη μιας άδειας.
Ο αρχιφύλακας των φυλακών, Χρήστος Ξυδόπουλος, που οι κρατούμενοι του μιλούν στον ενικό, επισημαίνει: «Πριν δοθούν οι άδειες, τα πράγματα ήταν πολύ πιο δύσκολα μες στις φυλακές. Δεν είχε ο κρατούμενος ούτε να βάλει έναν στόχο παρά να βγει έξω ή κάπου να ξεσπάσει και η φυλακή ήταν ζούγκλα. Με τις άδειες φεύγει ο κόσμος, ξεσκάει λίγο, εκτονώνεται… ».
