Οταν το… «πράσινο» όνειρο γίνεται εφιάλτης. Πέντε ηλιοθερμικούς σταθμούς σχεδιάζουν να φτιάξουν στην περιοχή, συνολικής ισχύος 255 MW, που υπερβαίνει τον πανελλαδικό στόχο για το 2020. Προσφυγή στο ΣτΕ ετοιμάζουν οι κάτοικοι

ΚΡΗΤΗ Του Μάριου Διονέλλη

Ως ένα απέραντο εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας βλέπουν το ανατολικό άκρο της Κρήτης οι ιθύνοντες του υπουργείου Περιβάλλοντος και οι εταιρείες παραγωγής. Η έγκριση που έδωσε το ΥΠΕΧΩΔΕ για τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ενός νέου ηλιοθερμικού σταθμού στα Φουρνιά αποτελεί το τελευταίο μόνο επεισόδιο σε ένα σίριαλ αδειοδοτήσεων και χωροθετήσεων βιομηχανικών μονάδων παραγωγής «πράσινης» ενέργειας στην περιοχή.

Τα Φουρνιά βρίσκονται σε ένα πανέμορφο υψίπεδο της Σητείας, κοντά στο Παλαίκαστρο, σε μια περιοχή όπου ήδη σχεδιάζεται η δημιουργία γεωπάρκου με ήπιες τουριστικές δράσεις για την προβολή και ανάδειξη των γεωμορφολογικού πλούτου του τόπου.

Μεγάλες καταστροφές

Γενικότερα η Κρήτη λόγω των κλιματικών και εδαφικών χαρακτηριστικών της τα τελευταία χρόνια έχει μπει στο μάτι των επενδυτών για την παραγωγή χιλιάδων MW ηλεκτρικής ενέργειας, όχι μόνο για τις ανάγκες του νησιού αλλά κυρίως για την αποκόμιση εσόδων μέσω πώλησης του ρεύματος στο πλαίσιο της ηλεκτρικής διασύνδεσης του νησιού.

Για να πραγματοποιηθούν οι επενδύσεις αυτές, έχουν ήδη καταστραφεί μεγάλες εκτάσεις για την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών πάνελ και ανεμογεννητριών, ενώ ήδη έχουν ξεκινήσει ασύμμετρες επενδύσεις για τη δημιουργία ηλιοθερμικών και υβριδικών πάρκων παραγωγής ενέργειας. Μπροστά στον κίνδυνο μετατροπής του νησιού σε μια απέραντη… μπαταρία οι πολίτες οργανώθηκαν συστήνοντας το Παγκρήτιο Δίκτυο κατά των Βιομηχανικών ΑΠΕ.

Σε ανακοίνωσή του για τον σχεδιαζόμενο ηλιοθερμικό σταθμό στα Φουρνιά, το Δίκτυο τονίζει πως τέτοιου είδους έργα προωθούνται και επιδοτούνται ως Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, ενώ δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από συμβατικά εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής.

Μάλιστα, όπως αναφέρεται, οι ηλιοθερμικοί σταθμοί είναι ακόμα πιο επικίνδυνοι, αφού για την παραγωγή ρεύματος εκτός από τον ήλιο χρησιμοποιούν επικίνδυνα υλικά (διαθερμικό έλαιο, δεξαμενές τηγμένου άλατος) και γι’ αυτό υπάγονται στην Οδηγία ΣΕΒΕΖΟ για την αντιμετώπιση των κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων σχετιζόμενων με επικίνδυνες ουσίες.

Στην ίδια τη μελέτη που εγκρίθηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ ομολογείται πως τα μέτρα που προβλέπονται για την αντιμετώπιση των τοξικών διαρροών είναι ανεπαρκή λόγω υψηλού κόστους, ενώ είναι προφανείς οι επιπτώσεις στους υδροφορείς της περιοχής, όπως τονίζει στην «Εφ.Συν.» ο Μιχάλης Τζοανάκης, πρόεδρος του Τοπικού Οργανισμού Εγγείων Βελτιώσεων Ζάκρου.

«Ολες οι επενδύσεις αυτού του είδους θα έχουν δραματικές επιπτώσεις στα λιγοστά νερά της περιοχής. Στα υψίπεδα της Σητείας, ακριβώς δίπλα στις χωροθετήσεις των έργων, βρίσκονται οι φυσικές καταβόθρες από τις οποίες τα νερά της βροχής καταλήγουν στις χαμηλότερες περιοχές. Η μόλυνση των νερών αυτών θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την τοπική οικονομία στην ευρύτερη επαρχία της Σητείας. Πολύ δε περισσότερο οι γεωτρήσεις που απαιτούνται για την εξασφάλιση νερού για έργα σαν κι αυτά. Θα στερήσουν τα λιγοστά και πολύτιμα νερά από την περιοχή μας, για να βγάλουν κάποιες εταιρείες χρήματα παράγοντας ρεύμα», λέει ο κ. Τζοανάκης.

Οι ορέξεις των εταιρειών για τη Σητεία άνοιξαν μετά τη διαπίστωση των ευνοϊκών συνθηκών για την παραγωγή φιλικής προς το περιβάλλον ενέργειας ήδη από τη δεκαετία του ’90. Η μεγάλη ηλιοφάνεια και το αιολικό δυναμικό της περιοχής την έκαναν πρωτοπόρα σε εγκαταστάσεις πράσινων μορφών ενέργειας.

Ωστόσο πολύ γρήγορα το «πράσινο» όνειρο μετατράπηκε σε εφιάλτη. Σήμερα στην περιοχή, έχουν εγκατασταθεί εκατοντάδες ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά πάνελ και ολόκληρα χωριά, όπως η Σίτανος, έχουν καταστραφεί όταν οι κάτοικοι πούλησαν τις εκτάσεις τους με την υπόσχεση φτηνότερου ρεύματος και θέσεων εργασίας που δεν ήρθαν ποτέ.

Μεγάλες εταιρείες, μεγάλες υποσχέσεις

Στη συνέχεια ήρθαν ακόμα μεγαλύτερες εταιρείες και πάλι με υποσχέσεις για οφέλη, αυτή τη φορά από τα ηλιοθερμικά πάρκα. Στην ίδια περιοχή έχουν πάρει έγκριση περιβαλλοντικών όρων δύο ηλιοθερμικοί σταθμοί, ένας ακόμα έχει άδεια εγκατάστασης και άλλοι δύο είναι σε διαδικασία αδειοδότησης.

Οπως επισημαίνει το Παγκρήτιο Δίκτυο κατά των ΒΑΠΕ, οι πέντε αυτοί σταθμοί θα παράγουν ενέργεια 255 MW, υπερβαίνοντας ακόμα και τον πανελλαδικό στόχο για το 2020 που προβλέπει συνολική ισχύ από τα ηλιοθερμικά 250 MW! Με άλλα λόγια, μόνο ο Δήμος Σητείας θα παράγει περισσότερη ηλιοθερμική ενέργεια απ’ ό,τι προβλέπεται για όλη την Ελλάδα.

Και όλα αυτά χωρίς καν να μειώνονται η κατανάλωση ορυκτών καυσίμων και η εκπομπή ρύπων από τα τρία συμβατικά εργοστάσια παραγωγής ρεύματος που ήδη λειτουργούν στην Κρήτη, το ένα εξ αυτών επίσης στη Σητεία, στην περιοχή Αθερινόλακκος.

Στην ανατολική γωνιά της Κρήτης αυτή τη στιγμή διαγκωνίζονται δεκάδες εταιρείες για να προλάβουν να εγκαταστήσουν τις δικές τους μονάδες παραγωγής ενέργειας, παίρνοντας τις αντίστοιχες εγκρίσεις από το ΥΠΕΧΩΔΕ και στο πλαίσιο των διαδικασιών fast track.

Ο Δήμος Σητείας φαίνεται να δελεάζεται από τα οικονομικά ανταλλάγματα που του υπόσχονται οι εταιρείες, ενώ η Περιφέρεια Κρήτης πιεζόμενη από τις αντιδράσεις των πολιτών εδώ και έναν χρόνο αρνείται να δώσει νέες εγκρίσεις υποσχόμενη έναν συνολικό σχεδιασμό για το νησί, που έχει ανατεθεί σε επιστημονικούς φορείς. Και χωρίς την έγκριση της Περιφέρειας όμως τα έργα προχωράνε…

Οι πολίτες της Κρήτης βλέπουν να εκδιώκεται κάθε άλλη παραγωγική δραστηριότητα, σε πολλές περιπτώσεις ακόμα και οι ίδιοι οι κάτοικοι από τις περιοχές όπου επελαύνουν οι… «φιλικές» μορφές ενέργειας. Μόνο τους όπλο είναι η προσφυγή στη Δικαιοσύνη μέσω του Συμβουλίου της Επικρατείας, όπως ετοιμάζονται να κάνουν και τώρα για τη νέα αδειοδότηση στα Φουρνιά, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές κατά το παρελθόν που στάθηκαν με τα σώματά τους μπροστά στις μπουλντόζες όταν τις είδαν να σκαρφαλώνουν στα βουνά τους.

………………………………………………………………………………………………………

Δείτε

* «ΠολίτεςTV», www.politestv.gr

* «Σίτανος: Το ηλεκτρικό χωριό»

* «Πώς να σωπάσω»

* «Δώδεκα ερωτήσεις για τις ΑΠΕ»