Η μία είναι τα τελευταία χρόνια ταυτισμένη με τον συνθέτη. Ο άλλος πραγματοποιεί, επιτέλους, το όνειρό του να συναντηθεί μαζί του. Τα Σάββατα στον «Σταυρό του Νότου»
Του Δημήτρη Κανελλόπουλου
Τον Θάνο Μικρούτσικο δεν τον βαριέμαι όσες φορές κι αν τον δω live. Αμαρτία εξομολογουμένη, ουκ έστι αμαρτία. Κι ας κυκλοφορούν κατά καιρούς διάφορα απαξιωτικά, ειδικά από μουσικούς, για τις τζαζ ενασχολήσεις του. Τα τραγούδια του όμως είναι άλλο πράγμα, μοναδικά. Πάντοτε μου άρεσαν, ακόμη και όταν ο κ. Μικρούτσικος ήταν αποτυχημένος υπουργός του ΠΑΣΟΚ. Και είναι πιο ωραία να τα ακούς live. Πολύ περισσότερο από τον ίδιο, με το πάθος που βγάζει παίζοντας πιάνο. Πάθος, τουλάχιστον, συγκινητικό. Τα επόμενα Σάββατα θα τον βρίσκουμε στον «Σταυρό του Νότου». Οχι μόνο του, αλλά με τον Γιάννη Κότσιρα και τη Ρίτα Αντωνοπούλου.
Με τους δυο τους, τους δύο ερμηνευτές εννοώ, να… προσκυνούν. Καταρχάς ο Γιάννης Κότσιρας: «Είναι ένα όνειρο ζωής που πραγματοποιείται στην πιο ώριμη φάση της μουσικής μου πορείας. Πέρα από το έργο του Μικρούτσικου, που ως επί το πλείστον έχει ήδη κριθεί από την ιστορία, γνώρισα έναν από τους πιο γενναιόδωρους ανθρώπους και μάλλον τον πιο ειλικρινά παθιασμένο και αυθόρμητο μουσικό επί σκηνής. Και θα ξανακάνω το λογοπαίγνιο με το όνομά του, καθώς με εκφράζει απόλυτα. Ο Μικρούτσικος ως συνθέτης και κυρίως ως άνθρωπος είναι το απολύτως αντίθετο του επιθέτου του». Τα ίδια και η Ρίτα Αντωνοπούλου: «Νιώθω ευλογημένη. Ηθελα πολύ να συνεργαστώ με τον Θάνο Μικρούτσικο γιατί ένιωθα ότι με έναν τρόπο θα ταίριαζα στη μουσική του. Δεν φανταζόμουν βέβαια ότι αυτή η συνεργασία θα μπορούσε να κρατήσει όλα αυτά τα χρόνια, ώστε ώς έναν βαθμό να έχω ταυτιστεί με τον συνθέτη. Νιώθω τιμή που με έχει επιλέξει».
Οντως, τα τελευταία χρόνια η Ρίτα έχει γίνει η… φωνή του Θάνου Μικρούτσικου. Εχει συνδεθεί μαζί του, κάτι σαν τον Γιάννη Κούτρα που είναι ο… Σταυρός του Νότου αυτοπροσώπως. Το εύλογο ερώτημα έχει να κάνει με το τι παραπάνω προσφέρει μία καινούργια ερμηνεία σε τραγούδια που έχουν συνδεθεί με κάποιον συγκεκριμένο τραγουδιστή κατά το παρελθόν; «Για να σας μιλήσω ειλικρινά δεν ήμουν ποτέ υπέρ των δεύτερων εκτελέσεων και πάντα προτιμούσα την αυθεντική», μας λέει η Ρίτα Αντωνοπούλου. «Μια επανεκτέλεση, όμως, μπορεί να έχει σημασία ή ουσία και σε κάποιες περιπτώσεις να «κερδίσει» και την αρχική εκτέλεση. Ο κάθε ερμηνευτής, που ακουμπάει ένα τραγούδι το οποίο δεν είναι δικό του, το κάνει γιατί κατά βάθος θα ήθελε να είναι δικό του».
Η τριάδα μοιάζει ιδανική. Ιδίως στους… πολιτικούς καιρούς στους οποίους βρισκόμαστε. Με τον ίδιο τον Μικρούτσικο, αλλά και τον Γιάννη Κότσιρα κατά δεύτερο λόγο, να έχουν έντονη πολιτική, εκτός από καλλιτεχνική, παρουσία. Χωράει η ιδεολογία στο πρόγραμμα μιας μουσικής σκηνής; «Την ιδεολογία μας έτσι κι αλλιώς την κουβαλάμε μαζί μας», απαντά ο Γιάννης. «Ο καθένας την εφαρμόζει στην καθημερινότητά του, ακόμη και στις πιο απλές του πράξεις. Οπότε δεν τίθεται θέμα αν μπορείς να την αφήσεις έξω από την πόρτα μιας μουσικής σκηνής όταν μπαίνεις μέσα. Ακόμη και ο τρόπος που συμπεριφέρεσαι στον διπλανό σου, στον συνεργάτη σου, στον θεατή ή στον πρωταγωνιστή μιας παράστασης, είναι θέμα ιδεολογίας».
Τι σημαίνει ακριβώς πολιτικό τραγούδι; Πώς το ορίζει η Ρίτα ως νεότερη που είναι; «Πολιτικό τραγούδι είναι αυτό που σε κάθε εποχή εκφράζει την εκάστοτε συγκυρία. Ξεκινά από τους στίχους, φυσικά. Αλλά και η μουσική παίζει ρόλο- ο συνδυασμός τους καθορίζει και τη διαχρονικότητά του. Μπορεί επίσης να έχει και χαρακτήρα προφητικό. Πολλές φορές οι ποιητές-στιχουργοί είναι σαν να βλέπουν λίγο πιο μπροστά περιγράφοντας αυτό που θα συμβεί. Αυτό, όμως, που είναι άκρως σοκαριστικό είναι πώς τόσα πολιτικά τραγούδια που έχουν γραφτεί τόσες δεκαετίες πίσω, μπορούν και βρίσκουν τέτοια αντιστοιχία στο σήμερα. Και λες, μα τίποτα δεν έχει αλλάξει σ’ αυτόν τον κόσμο;»
Ωραία λοιπόν. Ραντεβού στον Σταυρό του Νότου. Χωρίς προκαταλήψεις. Αλλωστε στη μουσική δεν χωρούν προκαταλήψεις. «Ποτέ δεν οικειοποιήθηκα τις προκαταλήψεις ούτε στη μουσική, αλλά ούτε σε οποιοδήποτε κομμάτι της ζωής», κλείνει τη σύντομη κουβέντα μας ο Γιάννης Κότσιρας. «Και ας κατηγορήθηκα γι’ αυτό. Δεν αποδέχτηκα ποτέ τις ταμπέλες και τους αφορισμούς, καθώς και αυτό είναι μορφή ρατσισμού. Δεν δέχτηκα ποτέ πως κάποιος είναι καλύτερος ή χειρότερος από κάποιον άλλον. Η ιδεολογία μου και η αισθητική μου δεν μου το επιτρέπουν. Ο μόνος διαχωρισμός που στέκει στο μυαλό μου είναι οι λόγοι που κάποιος κάνει μουσική και το ήθος με το οποίο την απασχολεί. Είναι η ίδια η μουσική, η κερδοσκοπία, η δόξα, ο εντυπωσιασμός, η ανάγκη έκφρασης, η κοινωνική καταξίωση, η αναγνωρισιμότητα; Ολα αυτά καταγράφονται από τις πρώτες νότες ή από τις πρώτες λέξεις σε κάθε τραγούδι και είναι πρόδηλα και ολοφάνερα σε οποιονδήποτε θέλει να τα διακρίνει. Ο καθένας μας βρίσκει ή διεκδικεί τον λόγο της μουσικής ύπαρξής του, κάνοντας αυτό που ξέρει καλύτερα. Από εκεί και πέρα ο κόσμος κρίνει, επιλέγει και αποφασίζει παρέα με τον μεγάλο κριτή όλων μας: τον χρόνο. Ακόμη και αν συγκυριακά κάνουμε λάθος ως ακροατές ή ως καλλιτέχνες, ο χρόνος έρχεται και μακροπρόθεσμα τα βάζει όλα στη θέση τους».
* Info: «Λυπήσου αυτούς που δεν ονειρεύονται …», Σταυρός του Νότου, Φραντζή και Θαρύπου 35-37, Νέος Κόσμος. Είσοδος: 15 € με ποτό
