Του Μπάμπη Μιχάλη
Στην πρώτη αναβάθμιση των προβλέψεών του για την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας ύστερα από δύο χρόνια, προέβη χθες το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, προειδοποιώντας όμως ταυτόχρονα και για μια σειρά από κινδύνους, όπως ο αποπληθωρισμός και το απότομο σφίξιμο της νομισματικής πολιτικής στις αναπτυγμένες οικονομίες. Στην αναβαθμισμένη έκδοση της τακτικής εξαμηνιαίας έκθεσης του World Economic Outlook που έδωσε χθες στη δημοσιότητα, το ΔΝΤ προέβλεψε ότι η παγκόσμια οικονομία θα επιτύχει φέτος ανάπτυξη 3,7% έναντι 3,6% που προέβλεπε τον περασμένο Οκτώβριο και 3% που ήταν η ανάπτυξη η οποία επιτεύχθηκε το 2013. «Η βασική αιτία πίσω από την ισχυρότερη ανάπτυξη είναι ότι κάποιοι παράγοντες που τη φρενάρουν, χαλαρώνουν σιγά σιγά», υποστήριξε ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου, Ολιβιέ Μπλανσάρ, συμπληρώνοντας ότι η λιγότερη δημοσιονομική λιτότητα και αβεβαιότητα, καθώς και το υγιέστερο χρηματοοικονομικό σύστημα επέτρεψαν στην ανάπτυξη να επιταχύνει.
Το Ταμείο αναβάθμισε τις εκτιμήσεις του για την ανάπτυξη στις αναπτυγμένες οικονομίες φέτος, ενώ διατήρησε αμετάβλητες τις αντίστοιχες για τις αναπτυσσόμενες. Εκτιμά έτσι ανάπτυξη 2,8% για τις ΗΠΑ φέτος από 2,6% που προέβλεπε και 1,9% που επιτεύχθηκε πέρυσι. Αποδίδει εν μέρει αυτή τη βελτίωση στην πρόσφατη συμφωνία για τον προϋπολογισμό στο Κογκρέσο η οποία, όπως λέει, μειώνει τη δημοσιονομική επιβάρυνση.
Η ευρωζώνη
Για την ευρωζώνη υπογραμμίζει ότι αυτή γυρίζει σελίδα καθώς βγαίνει από την ύφεση και κινείται πλέον στη σφαίρα της ανάπτυξης. Εκτιμά ότι η ανάπτυξη των 18 χωρών που μοιράζονται το ευρώ θα προσεγγίσει φέτος το 1% έναντι 0,9% που έβλεπε νωρίτερα και -0,4% που σημειώθηκε πέρυσι. Θεωρεί όμως ότι η ανάκαμψη αυτή θα είναι άνιση.
Οι οικονομίες του Νότου
Οι υπό πίεση οικονομίες του Νότου θα σημειώσουν πιο μέτριους ρυθμούς, αφού η ώθηση που αναμένεται ότι θα προσφέρουν στην ανάπτυξη οι μεγαλύτερες εξαγωγές τους ισοσκελίζονται από το υψηλότερο χρέος -δημόσιο και ιδιωτικό- και τον χρηματοοικονομικό κατακερματισμό που θα συγκρατήσουν την εγχώρια ζήτηση. Αντίθετα η Γερμανία, για παράδειγμα, θα κινηθεί πολύ υψηλότερα, επιτυγχάνοντας ρυθμό ανάπτυξης 1,4% από 0,9% που το Ταμείο προέβλεπε τον Οκτώβριο.
Παρά τις καλύτερες προβλέψεις, το Ταμείο προειδοποιεί όμως ότι τα καθοδικά ρίσκα παραμένουν. Κρούει έτσι τον κώδωνα του κινδύνου για τον χαμηλό πληθωρισμό στις αναπτυγμένες οικονομίες, ιδιαίτερα στην ευρωζώνη, η οποία, όπως τόνισε ο Μπλανσάρ, αντιμετωπίζει πιθανότητα 10-20% διολίσθησης σε αποπληθωρισμό. Η έκθεση σημειώνει ότι καθώς ο πληθωρισμός δείχνει να παραμένει κάτω από τον στόχο (της ΕΚΤ) για κάποιο καιρό, υπάρχει κίνδυνος οι προσδοκίες των καταναλωτών για το μελλοντικό επίπεδο των τιμών να παρασυρθούν προς τα κάτω. Αυτό, προειδοποιεί, εγείρει τον κίνδυνο ενός χαμηλότερου του προβλεπόμενου πληθωρισμού και αυτό αυξάνει το πραγματικό βάρος του χρέους και τα πραγματικά επιτόκια επιβαρύνοντας την ανάπτυξη. Και ενισχύει βέβαια την πιθανότητα αποπληθωρισμού.
Το ΔΝΤ καλεί έτσι την ΕΚΤ να εξετάσει τη λήψη επιπρόσθετων μέτρων και τονίζει ότι η εξυγίανση των τραπεζικών ισολογισμών, η ανακεφαλαιοποίηση των αδύναμων τραπεζών και η ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης είναι υψίστης σημασίας για τη βελτίωση της εμπιστοσύνης, την τόνωση της πίστωσης και τη διάσπαση του δεσμού κυβερνήσεων-τραπεζών.
Προειδοποιεί ακόμη τις αναπτυγμένες οικονομίες να μην αντιδράσουν στις προοπτικές βελτίωσης της ανάπτυξης με μια βιαστική απόσυρση της επεκτατικής νομισματικής πολιτικής του.
Κάτι τέτοιο δεν θα βλάψει μόνο τις οικονομίες αυτές, που ακόμη αντιμετωπίζουν αρκετές ανισορροπίες, αλλά και είναι δυνατόν να προκαλέσει σημαντική εκροή κεφαλαίων από τις αναπτυσσόμενες και μεγάλη ζημιά σε αυτές.
