Του Μπάμπη Μιχάλη
Τον μπελά τους έχουν βρει με την Ισλανδία τα hedge funds που έσπευσαν να κερδοσκοπήσουν πάνω στο πτώμα των τραπεζών της νησιωτικής χώρας όταν αυτές κατέρρευσαν τον Οκτώβριο του 2008, λίγο μετά τη χρεοκοπία της Lehman Brothers. Πέντε περίπου χρόνια από το «κανόνι» των Kaupthing Bank, Glitnir Bank, Landsbanki Islands και το φέσι των 85 δισ. δολαρίων που αυτές άφησαν, η κυβέρνηση του Ρέικιαβικ ξεκαθάρισε στους κατόχους των ομολόγων τους ότι δεν είναι δική της δουλειά η αποζημίωση ή η διευκόλυνση της αποπληρωμής των απαιτήσεών τους.
Οι πιστωτές των τραπεζών, που εκπροσωπούνται από τις επιτροπές εκκαθάρισης των τριών τραπεζών, ζητούν εδώ και καιρό από την κυβέρνηση να τους επιτρέψει να παρακάμψουν τους ελέγχους κεφαλαίων (που επιβλήθηκαν το 2008, όταν η Ισλανδία βρέθηκε αντιμέτωπη με ένα κύμα μαζικών εκροών) έτσι ώστε να αρχίσουν να εισπράττουν τις απαιτήσεις τους.
Κερδοσκόποι
Οι περισσότεροι από τους πιστωτές που πιέζουν είναι επενδυτικές εταιρείες-γύπες που πόνταραν στην ταχεία εκκαθάριση των ισλανδικών τραπεζών προκειμένου να βγάλουν «ξίγκι από τα πτώματά τους». Μεταξύ αυτών και οι Davidson Kemper Capital Management LLC και Taconic Capital Advisors, που αγόρασαν μετά το «κανόνι» απαιτήσεις επί των περιουσιακών στοιχείων των τριών τραπεζών σε τιμές χαμηλότερες της ονομαστικής τους αξίας.
Η κυβέρνηση του νησιού όμως -που το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει επαινέσει ως πρότυπο διαχείρισης στην κρίση του 2008- διαμηνύει ότι δεν είναι δική της δουλειά ούτε μια συμφωνία μαζί τους ούτε η εξυπηρέτηση των αναγκών των ομολογιούχων των τραπεζών. Ο πρωθυπουργός Sigmundur D. Gunnlaugsson τόνισε χαρακτηριστικά χθες στο Bloomberg ότι οι πιστωτές «είναι απλά ιδιωτικές οντότητες που προσπαθούν να καταλήξουν σε μια συμφωνία η οποία αφορά ιδιωτικό χρέος. Κατά συνέπεια το κράτος -η κυβέρνηση- δεν εμπλέκεται με αυτό. Δεν βρισκόμαστε σε συζητήσεις με τους πιστωτές και δεν πρόκειται να μπούμε. Αυτό δεν θα γίνει», διεμήνυσε. «Eργο της κυβέρνησης», συμπλήρωσε, «είναι να αγωνιστεί προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα μέτρα που θα ληφθούν θα προστατεύουν κεφαλαιαγορές της χώρας». Τόσο ο Gunnlaugsson όσο και ο υπουργός Οικονομικών Bjarni Benediktsson έχουν απειλήσει μάλιστα ότι αν δεν υπάρξει ένας βιώσιμος διακανονισμός στην υπόθεση τότε η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε τροποποίηση του πτωχευτικού δικαίου έτσι ώστε όλες οι απαιτήσεις σε ξένο νόμισμα από τις τράπεζες που χρεοκόπησαν να μετατραπούν σε εγχώριο νόμισμα πριν από την πληρωμή των πιστωτών. Το όχι της ισλανδικής κυβέρνησης δεν είναι βέβαια το πρώτο προς τους διεθνείς «ραντιέρηδες».
Σύμβολο αντίστασης απέναντι στους διεθνείς τοκογλύφους και βάζοντας πάνω απ’ όλα το συμφέρον των πολιτών του, το Ρέικιαβικ ύψωσε το ανάστημά του νωρίτερα απέναντι στους συνεχείς εκφοβισμούς της βρετανικής και ολλανδικής κυβέρνησης που απαιτούσαν να καλύψει ζημιές καταθετών τους στις ισλανδικές τράπεζες.