Ανεπίσημα οι συζητήσεις για την ανάγκη μιας νέας αναδιάρθρωσής του έχουν ξεκινήσει προ πολλού, με την ελληνική κυβέρνηση να βρίσκεται στη μέση της διαμάχης μεταξύ Βερολίνου και Ουάσινγκτον για το ενδεχόμενο ενός νέου «κουρέματος»
→Αν γινόταν ένας επιμερισμός του συνολικού χρέους της χώρας με τον αριθμό των Ελλήνων πολιτών, προκύπτει για τον καθένα μας επιβάρυνση 29.260 ευρώ!
Του Μάριου Χριστοδούλου
Αχαρτογράφητη περιοχή αποτελεί για την κυβέρνηση και τα κόμματα της αντιπολίτευσης το ελληνικό χρέος. Λίγο πριν ξεκινήσουν και επίσημα οι συζητήσεις με τους δανειστές περί μίας νέας ελάφρυνσης, οι απόψεις που ακούγονται σχετικά με το ποσοστό του δημοσίου χρέους (δ.χ.) που ανήκει στην κατηγορία του «επαχθούς» δείχνουν την απόλυτη σύγχυση που επικρατεί.
Αυτό που μέχρι τώρα ήταν γνωστό και αποτελούσε προϊόν μία σειράς υπολογισμών που έχουν κάνει αρμόδια στελέχη του υπουργείου Οικονομικών είναι ότι «επαχθές» ή «δυσβάστακτο» ή «επονείδιστο» είναι το μεγαλύτερο κομμάτι του δημοσίου χρέους. Το ποσοστό του προσεγγίζει το 80%.
Ο πήχης
Για κάποια άλλα ανώτερα δημοσιονομικά κλιμάκια είναι πιθανό να το ξεπερνά, φτάνοντας ακόμη και στο 84%. Ας περιοριστούμε όμως στο 80% και δεν θα ανεβάσουμε τόσο ψηλά τον πήχη του δ.χ. που έχει επωμιστεί ο ελληνικός λαός. Δηλαδή από τα 321 δισ. ευρώ, που αποτελεί το σημείο στο οποίο στάθηκε η βελόνα του χρέους για το 2013, τα 256,8 δισ. ευρώ συνιστούν το πραγματικό μέγεθος των δανεικών που έλαβε η χώρα από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές (ομόλογα) και την τρόικα.
Το στοιχείο αυτό ήρθε να αμφισβητήσει ο βουλευτής Χανίων του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Σταθάκης, δηλώνοντας ότι μόνο το 5% του δ.χ. της χώρας, ήτοι 16 δισ. ευρώ, είναι επαχθές. Πρόκειται για χρέος που έχει να κάνει με τα εξοπλιστικά προγράμματα και τον εξηλεκτρισμό του ΟΣΕ, ο οποίος δεν έγινε ποτέ. Από την άλλη μεγάλο μέρος του χρέους, πάνω από το 90%, είναι παραδοσιακό. Είναι δ.χ. των αγορών, δηλαδή των ομολόγων.
Πρόκειται για δύο θεωρίες με την «ψαλίδα» του «ειδεχθούς» χρέους να είναι τεράστια λόγω της διαφορετικής βάσης του υπολογισμού. Για έναν φορολογούμενο, όμως, αυτά που λέγονται και ακούγονται για το «δυσβάστακτο» χρέος δεν έχουν πολύ μεγάλη σημασία. Αν γινόταν ένας επιμερισμός του συνολικού χρέους της χώρας με τον αριθμό των Ελλήνων πολιτών προκύπτει για τον καθένα μας επιβάρυνση 29.260 ευρώ.
Για την ελληνική οικονομία το δ.χ. συνεχίζει ν’ αποτελεί «θηλιά» παρά το PSI+ ( «κούρεμα») και το πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων. Η τάση του παραμένει αυξητική καλπάζοντας στο 176% του ΑΕΠ, θέτοντας εν αμφιβόλω τη βιωσιμότητά του.
Η κυβέρνηση δεν θα έλεγε «όχι» σε ένα νέο ονομαστικό «κούρεμα» που θα οδηγούσε σε ακόμη μικρότερες δαπάνες για την εξυπηρέτησή του – ζήτημα εξίσου σημαντικό για τον προϋπολογισμό και τα κρατικά ταμεία.
Αλλωστε είναι και οι μόνες «ανάσες» που παίρνει η Ελλάδα από δύο αναδιαρθρώσεις που προηγήθηκαν. Οι δαπάνες για τόκους θα μειωθούν φέτος κατά 50% στα 6,1 δισ. ευρώ από 12,2 δισ. ευρώ το 2013.
Η μεγάλη «έκρηξη» στα χρεολύσια θα σημειωθεί μετά το 2020 λόγω της χρονικής επιμήκυνσης αποπληρωμής των δανεικών, απόρροια του PSI. Ολα αυτά θα αλλάξουν εφόσον το σχέδιο μετακύλισης των λήξεων των ελληνικών ομολόγων παραταθεί κατά 50 χρόνια ή 30 έτη κατά μέσον όρο αφού για κάποια χρόνια ο προϋπολογισμός θα έχει πλήρη απαλλαγή από την πληρωμή δαπανών για τόκους.
Μέσα στο α′ εξάμηνο
Η κυβέρνηση στοχεύει σε μία άμεση λύση στο μείζον ζήτημα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και δη μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2014. Οι συζητήσεις για την αναδιάρθρωση είναι πιθανό να ξεκινήσουν αμέσως μετά την επικύρωση δημοσιονομικών στοιχείων για το πλεόνασμα του 2013 από την Εurostat στις 23 Απριλίου με σκοπό οι οριστικές αποφάσεις να έχουν ληφθεί έως το τέλος Ιουνίου.
Ανεπισήμως οι συζητήσεις περί νέας ελάφρυνσης έχουν ανοίξει προ πολλού με την Αθήνα να βρίσκεται εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα στη μέση της διαμάχης μεταξύ Βερολίνου και Ουάσινγκτον για το ενδεχόμενο ενός νέου «κουρέματος».
Ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας έχει κατ’ επανάληψη τονίσει πως ενδεχόμενη ελάφρυνση του χρέους θα μπορούσε να προκύψει με τη μείωση των επιτοκίων ή την παράταση της περιόδου αποπληρωμής των ομολόγων.