Παρέμβαση στον διάλογο για τα ψηφιακά ΜΜΕ και στην ημερίδα της ΕΣΠΗΤ που φιλοξενείται σήμερα στις 6.00 το απόγευμα στο αμφιθέατρο της ΕΣΗΕΑ (Ακαδημίας 20)
Του Γιάννη Πλαχούρη*
Οταν το 2005 άρχισαν να γιγαντώνονται τα ΜΜΕ διαδικτυακής διανομής, τα σωματεία απέφευγαν να ασχοληθούν μαζί τους. Σήμερα, προσπαθούμε να διαχειριστούμε έναν εργασιακό μεσαίωνα λόγω αυτής της ολιγωρίας, χωρίς να έχουμε ξεπεράσει τις λογικές συντεχνίας του παρελθόντος.
Την ίδια χρονιά, σε ερώτηση από τον ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή, ο υπουργός Εργασίας και πρώην δημοσιογράφος Πάνος Παναγιωτόπουλος απάντησε ότι έπρεπε να αποφανθούν οι Γενικές Γραμματείες για τα διαδικτυακά ΜΜΕ και να θέσουν κριτήρια.
Οι διοικήσεις των σωματείων ΜΜΕ σπατάλησαν τρία χρόνια σε κλαδική αμπελοφιλοσοφία, αν το διαδίκτυο είναι ή δεν είναι ΜΜΕ, πόσες γνωμοδοτήσεις και αναλογιστικές μελέτες χρειάζονται, αν θα καλυφθούν ασφαλιστικά τα «μπλοκάκια» ή μόνο οι μισθωτοί, αν θα καλυφθούν οι τεχνικοί.
Υπάρχουν όμως κερδισμένες μάχες, μετά την αλλαγή διοίκησης της ΠΟΕΣΥ το 2009:
Ο νομικός σύμβουλος της ΠΟΕΣΥ, Τάσος Πετρόπουλος, ξεκαθαρίζει ότι το διαδίκτυο είναι τρόπος διανομής ΜΜΕ και όχι νέου τύπου ΜΜΕ. Στο ίδιο πνεύμα είναι και το πόρισμα της επιτροπής «Νέων Μέσων» της ΠΟΕΣΥ, επίκαιρο ακόμη και σήμερα, με το οποίο αποκαλύπτεται η άποψη του προέδρου της Νομικής Σχολής, Ι. Καράκωστα, για αναλογική εφαρμογή των νόμων για τα ΜΜΕ και στο διαδίκτυο, ξεκαθαρίζεται το νομικό τοπίο, καταγράφονται οι εργασιακές εξελίξεις και προτείνονται λύσεις, τονίζοντας ότι οι προτάσεις αφορούν μόνον όσους δημοσιεύουν διαφημίσεις (φορολογικό κριτήριο) και όχι προσωπικά «ιστοημερολόγια». Επίσης σημειώνει ότι αποφάσεις και νόμοι αναγνωρίζουν και ονομαστικά τα New Media και ότι οι εργαζόμενοι σε αυτά ως συντάκτες παράγουν δημοσιογραφική εργασία. Θυμίζει δε ότι από τη δεκαετία του ’60 εντάσσονται στους νόμους περί τύπου διευρυμένες περιγραφές για τα ΜΜΕ κατάλληλες και για το web.
Την ίδια εποχή, το πρωτοδικείο Ροδόπης αποφασίζει ότι «οι ενημερωτικές ιστοσελίδες διέπονται από τον νόμο περί Τύπου», διευκολύνοντας αποφάσεις για ασφάλιση στα Ταμεία μας, εφαρμογή των ΣΣΕ και αγγελιόσημο.
Οταν όμως καλούνται οι διοικήσεις των Ταμείων και αρμόδιοι φορείς να εφαρμόσουν τις σχετικές διατάξεις, εμφανίζεται νέο πρόσκομμα από… συνδικαλιστές: απαιτούσαν νομοθετική ρύθμιση – που σημαίνει ότι απεμπολούσαμε τις όποιες αναδρομικές οφειλές όσων ασελγούσαν φορολογικά δηλώνοντας τερατώδεις διαφημιστικές δαπάνες στο διαδίκτυο για να γλιτώσουν αγγελιόσημο, αλλά και το απορρέον πλεονέκτημα στις διαπραγματεύσεις και την άμεση εφαρμογή.
Το 2009 καταγράφεται η πρώτη καταβολή αγγελιόσημου από αμιγώς διαδικτυακό ελληνικό ΜΜΕ, για την οποία υπήρξαν αντιδράσεις και μετά από «συμβουλές» δεν συνεχίστηκε.
Λίγο πριν από τις ευρωεκλογές του 2009, καταγράφηκε δημόσια πολιτική δέσμευση ότι θα καταβληθεί αγγελιόσημο για την προεκλογική καμπάνια στο διαδίκτυο, η οποία αργότερα ξεχάστηκε.
Απόπειρες διαμόρφωσης μιας ενιαίας κατεύθυνσης στον κλάδο για να υπάρξει ενιαίο μέτωπο και στρατηγική τορπιλίστηκαν το 2010 με το περίφημο άρθρο 67, το οποίο όχι μόνο δεν έλυνε προβλήματα, αλλά δημιουργούσε σημαντικές ανισότητες και άνοιγε παράθυρα εισφοροδιαφυγής.
Μέχρι τις αρχές του 2011 έγιναν προσπάθειες να συγκλίνουν οι ενώσεις της ΠΟΕΣΥ, αλλά οι εξελίξεις πάγωσαν και πάλι, όταν σε σύσκεψη στον ΕΔΟΕΑΠ συμφωνήθηκε πρόταση τροπολογίας… αποδεκτή από όλες τις πλευρές.
Στο μεταξύ κερδήθηκαν και άλλες νομικές μάχες, όπως η δικαστική απόφαση για απολυμένο από πόρταλ, για δεδουλευμένα και αποζημίωση με βάση τη ΣΣΕ της ΕΣΠΗΤ.
Σήμερα τα σωματεία διαθέτουν αρκετά νομικά όπλα για να ασφαλίσουν στο ΕΤΑΠ-ΜΜΕ τους εργαζόμενους στα ΜΜΕ διαδικτυακής διανομής, ακόμη κι αν καταγράφονται καθυστερήσεις στο ζήτημα του αγγελιόσημου: με την επιβολή εργοδοτικής εισφοράς σε ποσοστό που καλύπτει το αγγελιόσημο, κατά τα πρότυπα των όρων ασφάλισης εργαζομένων στη ΓΓΕ που είναι ασφαλισμένοι στη Β' Διεύθυνση.
Η κοροϊδία προς τους εργαζόμενους στα Νέα Μέσα Ενημέρωσης (New Media) πρέπει να τελειώσει. Αρκεί να υπάρξει ειλικρινής διάλογος.
……………………………………………………………………………………………………….
* Δημοσιογράφος, συγγραφέας, τέως πρόεδρος της ΕΣΠΗΤ
