Της Νόρας Ράλλη
Με την έκθεση του Γεωργιανού καλλιτέχνη Aντρο Βέκουα «Κυνηγώντας το ροζ κύμα» (Pink wave hunter), που εγκαινιάστηκε χθες στο Μπενάκη τής Κουμπάρη, ξεκινάει η συνεργασία του με το Ιδρυμα ΔΕΣΤΕ, «σε μια κρίσιμη περίοδο για το Μουσείο», όπως δήλωσε ο διευθυντής του Αγγελος Δεληβορριάς. «Η σύμπραξη αποσκοπεί στην ανάδειξη νέων, ρηξικέλευθων και πρωτότυπων κατευθύνσεων της σύγχρονης καλλιτεχνικής πρακτικής, στην παρουσίαση νέων καλλιτεχνών και σημαντικών έργων στο ευρύ κοινό αλλά και στη στοιχειοθέτηση πρωτότυπων επιμελητικών προτάσεων. Πρόκειται για μια τονωτική ένεση, ένα χαπάκι αισιοδοξίας!».
Από τη μεριά του, ο ιδρυτής του ΔΕΣΤΕ Δάκης Ιωάννου, ένας από τους μεγαλύτερους συλλέκτες του κόσμου (ο Φρανσουά Πινό, ιδιοκτήτης του οίκου Christie’s, τον είχε χαρακτηρίσει «ανταγωνιστή του»), χαρακτήρισε το Ιδρυμα «εργαστήριο» που πλέον, με την «ανοχή» του Μπενάκη, θα μπορέσει να έχει αποτελέσματα. Ηδη ετοιμάζεται η προκολομβιανή συλλογή στο Μουσείο, μετά και από δική του δωρεά.
Και τι καλύτερο για να ευοδωθεί αυτή η συνεργασία από την πολύ προσωπική έκθεση ενός από τους μεγαλύτερους εικαστικούς στην Ευρώπη, του Γεωργιανού Αντρο Βέκουα. Γεννημένος το 1977, μεγάλωσε στο παραθαλάσσιο χωριό Σοχούμι, όπου έζησε μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν οι πολεμικές συγκρούσεις στην Αμπχαζία ανάγκασαν την οικογένειά του να το εγκαταλείψει. Ο εμφύλιος πόλεμος κατέστρεψε το Σοχούμι, καθιστώντας τους μέρος της γεωργιανής διασποράς. Εν τω μεταξύ, ο πατέρας του έχασε τη ζωή του ως ακτιβιστής υπέρ της ειρήνης, γεγονός που ακόμη και σήμερα τον επηρεάζει.
«Η ζωή στο Σοχούμι ήταν πολύ όμορφη. Θυμάμαι ευτυχισμένα παιδικά χρόνια και εκεί ξαναγυρίζω συνέχεια», μας δήλωσε ο ίδιος. Συνεχώς χρησιμοποιεί το αναμνησιακό του υπόβαθρο στα έργα του, όντας πάνω από δέκα χρόνια εικαστικός καλλιτέχνης. Πλέον ζει και εργάζεται μόνιμα στο Βερολίνο, «όπου κάνει πολύ κρύο», μα ούτε κι εκεί νιώθει ελεύθερος -«δεν είναι θέμα χώρας το αν θα νιώθω ελεύθερος ή όχι. Από εμένα εξαρτάται», απάντησε σε σχετική ερώτησή μας. Εχει κάνει ατομικές εκθέσεις σε Ολλανδία, Γερμανία, Γαλλία, Ελβετία και Αγγλία, στην 54 Μπιενάλε της Βενετίας, στο Μουσείο Γκουγκενχάιμ στη Νέα Υόρκη, στη Νότια Κορέα. Ωστόσο, στον τόπο καταγωγής του δεν του επιτρέπεται να επιστρέψει: «Εχω να πάω από τα 15 μου. Υπάρχουν παντού Ρώσοι στρατιώτες και ελάχιστοι κάτοικοι πλέον. Το μέρος έχει σχεδόν εγκαταλειφθεί, αν όχι εξαφανισθεί. Δεν ξέρω πλέον καν αν έχει υπάρξει στ' αλήθεια ή ήταν απλά μια φαντασιακή ανάμνηση του μυαλού μου», λέει.
Και η συγκεκριμένη έκθεση έχει κεντρικό πυλώνα της τη μνήμη. Πρόκειται για μια εγκατάσταση αποτελούμενη από 15 αρχιτεκτονικές μακέτες: η είσοδος του λιμανιού, πολυκατοικίες, ένα μπαράκι κοντά στη θάλασσα, το ξενοδοχείο «Αμπχαζία», κυβερνητικά κτίρια, μια σιδερένια γέφυρα, όλα ανακτήσεις της μνήμης του καλλιτέχνη: «Με ενδιαφέρει κυρίως η αρχιτεκτονική της πόλης και το πώς η φύση της διατηρείται ανέπαφη ενώ αφήνεται να παρακμάσει. Για μένα, το Σοχούμι παραμένει πεισματικά άπιαστο, ένα είδος αντικατοπτρισμού… Γι' αυτό και ονομάστηκε η έκθεση “Κυνηγώντας το ροζ κύμα”. Πρόκειται για ένα νυχτερινό μου όραμα αυτής της απόχρωσης, που αναζητώ ξανά και ξανά».
Η εγκατάσταση του Βέκουα μεταφέρει στον θεατή την ιδέα ενός τόπου ανάμεσα στο φαντασιακό και το νεκρικό. Τα υλικά που χρησιμοποιεί (βαρύ μπετόν, κρύο μέταλλο, αλουμίνιο, ακόμη και αληθινές πέτρες), οι φωτισμοί που έχει επιλέξει (να διαπερνά λίγο φως μια πόρτα ενός κτιρίου, όταν το μόνο που βλέπουμε είναι μια σκοτεινή πρόσοψη) ή ακόμη και τα μισοτελειωμένα κτίρια αν και σκληρά στις λεπτομέρειές τους και βαριά στην ατμόσφαιρά τους (υπάρχει παντελής έλλειψη ανθρώπινης παρουσίας), δίνουν την αίσθηση του φευγαλέου. Ο θεατής δεν μπορεί παρά να συγκινηθεί απέναντι σε αυτή την αντίθεση.
*INFO: Μπενάκη (Κουμπάρη 1, Κολωνάκι, τηλ. 210-3671000). Διάρκεια ώς τις 23 Μαρτίου. Θα συνεχιστεί ως τμήμα ομαδικής έκθεσης στο κτίριο της Πειραιώς, το καλοκαίρι. Τετάρτη, Παρασκευή: 9.00-17.00, Πέμπτη, Σάββατο: 9.00-24.00. Κυριακή: 9.00-15.00. Δευτέρα, Τρίτη: Κλειστά. Είσοδος: 5 ευρώ.
