Σε πάπυρο του 3ου αιώνα μ.Χ., στον οποίο ο συλλέκτης του δεν έδινε ιδιαίτερη σημασία, ο καθηγητής κλασικών σπουδών στην Οξφόρδη δρ Ομπινκ κατάφερε να ταυτοποιήσει το πιο καθαρογραμμένο και καλοδιατηρημένο ποίημά της κι ακόμα ένα σε αποσπασματική μορφή
Από τη Σαπφώ, τη διάσημη ποιήτρια της Λέσβου του 7ου αιώνα π.Χ., ελάχιστα ποιήματα έχουν σωθεί. Ενα μόνο ολοκληρωμένο και αποσπάσματα από ακόμη τέσσερα. Ολα έχουν βρεθεί σε πάπυρο, με τον τελευταίο να έχει βρεθεί πριν από δέκα χρόνια, το 2004, και τον προηγούμενο το 1922. Ωστόσο, δύο νέα ποιήματά της βρέθηκαν και ταυτοποιήθηκαν από τον Βρετανό καθηγητή κλασικών σπουδών της Οξφόρφης, δρα Ομπινκ και την ερευνητική του ομάδα.
Ενας συλλέκτης είχε στην κατοχή του έναν αρχαίο πάπυρο του 3ου αιώνα μ.Χ., στον οποίο ποτέ δεν είχε δώσει ιδιαίτερη σημασία. Οταν αποφάσισε να τον παραδώσει στον καθηγητή, γιατί έβλεπε πάνω του «κάτι σαν ελληνικά», ο τελευταίος διαπίστωσε πως πρόκειται για «το πιο καθαρογραμμένο και καλοδιατηρημένο ποίημα της Σαπφώς που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα! Ελάχιστα γράμματα λείπουν και δεν έχουμε αμφιβολία ούτε για μια λέξη. Σ’ αυτό, η ποιήτρια αναφέρει και τα ονόματα Χάραξος και Λάριχος, που μέχρι τώρα εικάζαμε απλώς πως πρόκειται για τα αδέρφια της. Πρώτη φορά συναντάμε τα ονόματα αυτά σε ποιήματά της! Συνήθως, οι στίχοι της μιλούν για την αγάπη, την απώλεια, την οικογένεια και τη θρησκεία. Η διάλεκτος στην οποία έχουν γραφεί είναι η αιολική, στην οποία συνήθιζε να γράφει η Σαπφώ και η οποία διαφέρει από την αττική διάλεκτο των Αθηναίων».
Στον πάπυρο υπάρχει ακόμα ένα ποίημα της Σαπφώς, σε αποσπασματική μορφή, στο οποίο απευθύνεται στη θεά Αφροδίτη. Τα δύο ποιήματα χωρίζονται με μία ευκρινή κόκκινη γραμμή, διαθέτουν την ίδια μετρική και τη λεγόμενη «Σαπφική στροφή». Πρόκειται για μια συμβατική ονομασία μετρικής επινόησης της αρχαίας Ελληνίδας ποιήτριας. Είχε εισαγάγει μια δική της στροφή στα ποιήματά της, την οποία αποτελούσαν τέσσερις στίχοι. Η τετράστιχη αυτή σαπφική στροφή είχε μεγαλοπρέπεια και λυρισμό. Σ’ αυτό βοηθούσε και η ρευστότητα της αιολικής διαλέκτου. Τη στροφή αυτή μιμήθηκαν κυρίως ορισμένοι Ρωμαίοι λυρικοί, προπάντων ο Οράτιος.
Γίνεται φανερό το πόσο σημαντικά είναι τα ευρήματα αυτά. Γι’ αυτό και ο καθηγητής Ομπνικ ζήτησε από τον συλλέκτη να δημοσιοποιήσει τα αποτελέσματα της έρευνάς του πάνω στα νέα αυτά κείμενα. Το άρθρο του, που περιέχει και μετάφραση των ποιημάτων, αναμένεται να δημοσιευτεί αυτή την άνοιξη. Ενα μέρος του έχει ήδη ανεβεί on line. Σύμφωνα με τον Αλμπερτ Χέρνιτς, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, «τα νέα αυτά ποιήματα της Σαπφώς είναι εκπληκτικά. Πλέον ελπίζουμε πως μπορεί να βρεθούν και άλλα δικά της ποιητικά δημιουργήματα!».
Νόρα Ράλλη
