Κάλλιο αργά παρά ποτέ. Με 15 ευρώ ο επισκέπτης μπορεί να φύγει έχοντας στα χέρια του έναν υψηλής αισθητικής κατάλογο με εικόνες, προπλάσματα, σχέδια και κατανοητά κείμενα. Θα ανανεώνεται άλλωστε συνεχώς. Δυστυχώς, η αγγλική του έκδοση θα είναι έτοιμη την άνοιξη
Της Βασιλικής Τζεβελέκου
Η πρώτη ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή της Ακρόπολης καταγράφεται από τα τέλη της Νεολιθικής εποχής, την 4η χιλιετία. Από τότε, άτονη ή έντονη, θα παραμείνει αδιάλειπτη μέχρι τις μέρες μας είτε γύρω είτε στην κορυφή του λόφου των 157 μέτρων. Αυτό το ταξίδι στην Ιστορία του μικρού βράχου, που μετατράπηκε σε μεγάλο ιερό κι έγινε τελικά το σύμβολο δύναμης της Αθήνας με τα αξεπέραστα αριστουργήματά του, αφηγείται ο Οδηγός του Μουσείου της Ακρόπολης ο οποίος κυκλοφόρησε πριν από λίγο καιρό.
Με τεσσεράμισι χρόνια καθυστέρηση βρίσκεται επιτέλους στις προθήκες του μουσείου, για να φωτίσει κάθε γνωστή και άγνωστη πτυχή της ιστορίας και της συνέχειας της Ακρόπολης και των αριστουργημάτων που διασώθηκαν. Μέσα από 300 εκθέματα και με τη συνδρομή εικόνων, προπλασμάτων, σχεδίων, αναπαραστάσεων και φυσικά αναλυτικών κείμενων γραμμένων με κατανοητό τρόπο, που παρέχουν ιστορικές και καλλιτεχνικές πληροφορίες, ο Οδηγός προσφέρει μια κατατοπιστική εισαγωγή στον πλούτο και την ποικιλία των συλλογών του Μουσείου Ακρόπολης. Τα κείμενα υπογράφουν ο Δημήτρης Παντερμαλής, η Σταματία Ελευθεράτου και η Χριστίνα Βλασσοπούλου. Η έκδοση στην αγγλική γλώσσα θα είναι έτοιμη την άνοιξη, ενώ πρόθεση της διεύθυνσης του μουσείου είναι ο Οδηγός να ανανεώνεται διαρκώς συμπεριλαμβάνοντας τα επιτεύγματα της έρευνας και των αρχαιολογικών δραστηριοτήτων.
«Ενας σωστός Οδηγός πρέπει διαρκώς να βελτιώνεται με τα νέα στοιχεία της έρευνας. Ετσι θα έχουμε αλλεπάλληλες εκδόσεις στο μέλλον. Εξάλλου όλα είναι δυναμικά, τίποτα δεν είναι στατικό στη ζωή» μάς είπε ο πρόεδρος του Μουσείου Ακρόπολης, καθηγητής Δημήτρης Παντερμαλής. «Το μουσείο επιδιώκει να δημιουργήσει όλες τις προϋποθέσεις για να μπορέσει ο σημερινός επισκέπτης να δει τον αρχαίο κόσμο με φρέσκια ματιά και να χτίσει τη δική του άμεση σχέση με τα αριστουργήματα των Αρχαϊκών και Κλασικών χρόνων. Σ' αυτό το πνεύμα κινείται και ο Οδηγός» καταλήγει.
«Ο στόχος μας ήταν ο Οδηγός να έχει την αισθητική του μουσείου, που έχει βάλει υψηλά στάνταρ. Για να το πετύχουμε, δώσαμε βάρος στην ποιότητα των φωτογραφιών, στη γραφιστική δουλειά, στην εκτύπωση, ακόμα και στο χαρτί που έχει πιστοποίηση FSC, από υπεύθυνες πηγές, μη παράνομης υλοτόμησης. Θέλαμε να είναι εύχρηστος, να διακρίνονται οι ενότητες και να εντάσσουμε τα εκθέματα στο ευρύτερο περιβάλλον. Να δείξουμε δηλαδή τι σημασία είχε για τον αρχαίο κόσμο το πολιτικό περιβάλλον, ώστε ο επισκέπτης να κατανοεί πώς δημιουργήθηκε το κάθε έκθεμα που βλέπει» μας εξηγεί η Σταματία Ελευθεράτου, αρχαιολόγος, συνεργάτις του Δημήτρη Παντερμαλή και επικεφαλής των ανασκαφών που έγιναν στο οικόπεδο Μακρυγιάννη.
«Η δομή του καταλόγου ακολουθεί την προτεινόμενη διαδρομή στο μουσείο και παραθέτει τις υποενότητες, που δεν γίνονται εύκολα αντιληπτές στον επισκέπτη. Αντιμετωπίσαμε όλες τις ενότητες ισάξια, δεν θελήσαμε να δώσουμε βάρος κάπου, γιατί θεωρούμε ότι όλα τα εκθέματα είναι μοναδικά και αποδείξεις ανθρώπων που έζησαν στην Ακρόπολη και γύρω από αυτή, τεκμήρια της παρουσίας τους. Στο τέλος υπάρχει ένα συνοπτικό χρονολόγιο, που παραθέτει τι γινόταν στην Αθήνα και την ίδια στιγμή τι συνέβαινε στην Ακρόπολη. Με αυτόν τον τρόπο υπάρχει η αντιπαραβολή της Ακρόπολης με την πολιτική και την ιστορική ζωή. Προσπαθήσαμε να καλύψουμε όλο το φάσμα της ιστορίας της, από τη στιγμή που πάτησε εκεί ο πρώτος άνθρωπος έως τις μέρες μας. Μέσα από μακέτες, αναπαραστάσεις –ορισμένες για πρώτη φορά- σχέδια, φωτογραφίες, αλλά και τον συνδυασμό διαφορετικών υλικών προσπαθήσαμε να γίνει η Ακρόπολη ζωντανή και οικεία για τον αναγνώστη».
Πριν από κάθε ενότητα υπάρχει ένα γενικό ιστορικό πλαίσιο για τις συνθήκες που επικρατούσαν, ποιες προσωπικότητες έπαιξαν ρόλο, ποιος ήταν ο χαρακτήρας της θεάς Αθηνάς, η οποία ήταν η κύρια λατρευτική θεότητα. Το κάθε έκθεμα συνδέεται με τα ιστορικά του συμφραζόμενα και τοποθετείται στην εποχή του. Οι ενότητες του Οδηγού ακολουθούν τη διάταξη της έκθεσης: «Αρχαιολογική ανασκαφή στη βάση του μουσείου», «Η αίθουσα των κλιτύων της Ακρόπολης», «Η Ακρόπολη στις αρχές της ιστορίας της», «Η αίθουσα της αρχαϊκής Ακρόπολης», «Η αίθουσα του Παρθενώνα», «Τα άλλα μνημεία του προγράμματος του Περικλή», «Από τον 5ο αι. π.Χ. μέχρι το τέλος της αρχαιότητας» και ολοκληρώνεται με το «Χρονολόγιο».
* INFO: Οδηγός Μουσείου Ακρόπολης. Εκδόσεις Μουσείου Ακρόπολης. Συγγραφείς: Δημήτριος Παντερμαλής, Σταματία Ελευθεράτου, Χριστίνα Βλασσοπούλου. Μέγεθος: 195 X 260 mm. Σελίδες: 324. Εικόνες: 382. Τιμή: 15 ευρώ. Τιμή συσκευασίας δώρου: 20 ευρώ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Η ανασκαφή στη βάση του μουσείου
Ο Οδηγός ξεκινάει την ιστορική αφήγηση από την αρχαιολογική ανασκαφή που βρίσκεται στην είσοδο του μουσείου, στον αύλειο χώρο του, και δυστυχώς δεν είναι ακόμα επισκέψιμη για το κοινό για οικονομικούς λόγους.
Τα ευρήματα, που αποκαλύπτουν στοιχεία για τη ζωή των ανθρώπων στην περιοχή ανά τους αιώνες, ήρθαν στο φως όταν ξεκίνησαν το 1997 οι εργασίες για την κατασκευή του.
Κρίθηκαν ιδιαίτερα σημαντικά και ευτυχώς δεν αποσπάστηκαν, αλλά διατηρήθηκαν στον χώρο συνθέτοντας ένα «πρωτοποριακό εκθεσιακό σύνολο» με το μουσείο.
Οι επισκέπτες σήμερα βλέπουν από τα ειδικά ανοίγματα του γυάλινου δαπέδου τα κατάλοιπα της αρχαίας γειτονιάς και οικοδομημάτων, όπως το περίφημο ψηφιδωτό από κτίριο -έδρα επιφανούς προσώπου της εποχής- ή κατάλοιπα από άλλο μεγάλο οικοδόμημα πιθανά δίπατο, η κυκλική αίθουσα του οποίου είναι επίσης ορατή.
Σήμερα η μουσειολογική και μουσειογραφική μελέτη για τη διαμόρφωση της ανασκαφής σε επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο έχουν ολοκληρωθεί, όπως μας λέει ο κ. Παντερμαλής.
«Θα πρέπει να υποβληθούν για να εγκριθούν από το Συμβούλιο των Μουσείων και το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Εχουν γίνει ακόμα οι απαραίτητες συντηρήσεις. Το επόμενο στάδιο είναι η ανάδειξή τους και η χρήση τους από το κοινό. Θα πρέπει ωστόσο να αναζητήσουμε πόρους.
Είχαμε ορισμένα χρήματα στην άκρη, αλλά κουρεύτηκαν. Αν είχαμε τις απαραίτητες πιστώσεις, θα ήταν εφικτό να ανοίξει σε ένα χρόνο» καταλήγει ο κ. Παντερμαλής. Το κόστος, μαζί με τη δημιουργία του μουσειακού χώρου, υπολογίζεται στα 2.000.000 ευρώ, ποσό που θα αναζητηθεί από το ΕΣΠΑ.
