Του Γιώργου Σταματόπουλου
Οι ευκαιρίες να δείξουμε ότι παραμένουμε ακόμη άνθρωποι είναι πλέον διάχυτες, αλλά στην επικοινωνιακή σφαίρα δεν είναι ορατές. Συμβαίνουν μικρά θαύματα αλληλεγγύης καθημερινά στις γειτονιές, στα χωριά. Ανθρωποι που με πενιχρά μέσα προσφέρουν το «περίσσευμά» τους, είτε ρούχα είτε φαγητό, είτε ψυχολογική στήριξη ακόμη, κάτι που δεν συνηθίζαμε στους προ μνημονίου καιρούς. Να ήρθε ο καιρός των συνανθρώπων; Να έφυγε ο καιρός των δολοφόνων; Να κυοφορείται ο καιρός του ευγενικού πλαγκτού; Ακουσα μια έκκληση που απηύθηνε μια κάτοικος του Ληξουρίου, του τόπου που ακόμη δονείται από σεισμούς. «Παρακαλώ τους Ελληνες να έρθουν μια βόλτα ώς εδώ, έστω τουριστικά, απλώς να έρθουν, να νιώσουμε τη ζεστασιά τους» κάπως έτσι.
Ιδού ο πάσχων άνθρωπος, ο αληθινός εαυτός. Γιατί πρέπει όμως, να ανακαλύπτουμε τη βαθύτερη ουσία μας, το νόημα της ύπαρξης όταν είμαστε αδύναμοι; Γιατί, θα μπορούσε να πει κάποιος, όταν είμαστε καλά δεν ενδιαφερόμαστε για τον γείτονα που υποφέρει, φταίει ο ίδιος που βρίσκεται σ αυτήν την κατάσταση της εξαθλίωσης, της μη ευημερίας, έστω.
Αυτή είναι μία καθαρά αμερικανική απάντηση και δεν έχει μέσα της τον βαθύ ουμανισμό της ευρωπαϊκής κουλτούρας, δεν έχει ρίζες σε πόλεις, σε συντροφίες, σε κοινότητες, σε αρχαίες εστίες πολιτικής συνύπαρξης. Ο Αμερικανός άνθρωπος είναι ο νέος ανθρωπολογικός τύπος της επιβολής παντί τρόπω του ενός επί του άλλου με σκοπό τον πλουτισμό. Πολλοί βέβαια ισχυρίζονται ότι ο νέος αυτός τύπος είναι ένα γενναίο βήμα προς την ελευθερία του ανθρώπου, αυτού που ξεπερνάει τη μάζα, που κατακτά τη δύναμη, την εξουσία, την ελευθερία εντέλει.
Ανατριχιάζουμε πιθανώς με τούτη τη βαρβαρότητα που πολλοί την αποκαλούν και βούληση για ξεπέρασμα των περιορισμένων ανθρώπινων ιδιοτήτων. Και να που σε καταστάσεις δύσκολες, όταν η ζωή σου εξαρτάται από άλλους (συμβαίνουν και αυτά) αυτός ο τύπος ανθρώπου διαλύεται και αρχίζουν οι κραυγές βοήθειας. Πώς αλλιώς; Πώς θα ζήσουμε χωρίς τον διπλανό; Η ευημερία φαίνεται τότε τόσο λίγη, τόσο αδύναμη, τόσο τιποτένια.
Καλά, ας περάσουν οι δύσκολες καταστάσεις και θα δεις πού πάνε όλα αυτά τα σπουδαία της συνύπαρξης. Δεν λέω όχι, αλλά μπορούμε να εκμεταλλευτούμε (ως ανθρωπότητα) εκείνο το κρίσιμο διάστημα του πάσχειν ώστε να κάνουμε ένα βήμα βαθύτερα στον εσωτερικό κόσμο, ώστε το μυαλό να πάρει διαφορετικές στροφές και να ερμηνεύσει τα ανθρώπινα με βάση τον άνθρωπο και όχι την ύλη που τον περιβάλλει.
Το κρίσιμο αυτό διάστημα είναι μικρό, ναι, ούτε στιγμές δεν καταλαμβάνει στη χιλιόχρονη Ιστορία. Ναι, αλλά αυτές οι στιγμές διασώζουν την ανθρωπότητα από την εξαθλίωση, από πολέμους, τυραννικά καθεστώτα, ανθρωποφαγία. Αυτές οι μικρές χρονικές περίοδοι των εξεγέρσεων και της ανθρωπιάς μάς συγκρατούν από το να γίνουμε δολοφόνοι της ζωής. Ελάχιστος ο χρόνος της, ναι, αλλά φαίνεται αρκετός να συντηρεί την αιωνιότητα, διαφορετικά αυτή θα χανόταν, εννοώ δεν θα υπήρχε κανείς να την ονομάζει, πλέον.
Η Κεφαλονιά είναι η μεγάλη ευκαιρία να κολυμπήσουμε στο μεγαλείο του μικρού χρόνου (που μας ωθεί να ανακαλύψουμε τον άνθρωπο, που μας αναγκάζει να είμαστε άνθρωποι). Ιδέ ο άνθρωπος…
