Ακριβώς τόσοι είναι οι νέοι καλλιτέχνες οι οποίοι κάνουν τώρα «κατάληψη» στα δωμάτια του ξενοδοχείου, με έργα που ανατρέπουν με χιούμορ και ειρωνεία την καθημερινή πραγματικότητα της κρίσης, εκπλήσσουν και προκαλούν. Δεκατέσσερα χρόνια συμπληρώνει ο καθιερωμένος θεσμός που οργανώνει με επιτυχία η αίθουσα τέχνης Κappatos, θέλοντας να αναδείξει πρωτο-εμφανιζόμενους εικαστικούς και επιμελητές και να προβάλει τις σύγχρονες τάσεις στην ελληνική τέχνη
Της Παρής Σπίνου – Φωτ. Μ. Βαλασόπουλος
«Nεαρή γυναίκα βρέθηκε κακοποιημένη και αιμόφυρτη σε δωμάτιο αθηναϊκού ξενοδοχείου»… Δεν είναι αστυνομικό δελτίο (αν και θα μπορούσε) αλλά η πιο σοκαριστική περφόρμανς της έκθεσης «Rooms 2014», που ξεκινάει σήμερα στο St. George Lycabettus. Η νεαρή γλύπτρια Γεωργία Λαλέ επέλεξε (σε συνεργασία με την επιμελήτρια Χρ. Γαλανοπούλου) τον ρόλο του θύματος και ξάπλωσε, με ένα λευκό φόρεμα βαμμένο κόκκινο, στο κρεβάτι θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να καταγγείλει την κακοποίηση των γυναικών.
Τα 14α κατά σειρά «Rooms», o καθιερωμένος θεσμός που οργανώνει με επιτυχία η αίθουσα τέχνης Κappatos ήδη από το 1999, θέλοντας να δώσει βήμα σε νέους, πρωτοεμφανιζόμενους τις περισσότερες φορές καλλιτέχνες και να προβάλει τις σύγχρονες τάσεις στην ελληνική τέχνη, είναι και φέτος γεγονός. Ο γκαλερίστας Γεράσιμος Καππάτος, 25 νέοι σε ηλικία καλλιτέχνες και 20, επίσης νέοι στην πλειονότητά τους επιμελητές, σας περιμένουν μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου στα εικαστικά δωμάτιά τους, στον πρώτο όροφο του St. George Lycabettus. Σε έναν χώρο όπου το ιδιωτικό ενώνεται με το δημόσιο ενώ ευνοούνται η συναναστροφή και η επικοινωνία, θα έχετε την ευκαιρία να «συνομιλήσετε» με τις πρωτότυπες προτάσεις τους.
Χαρακτηριστικό είναι ότι φέτος κυριαρχούν η ζωγραφική και η «χειρωνακτική» εργασία στα έργα που έγιναν επί τόπου. Πολλαπλές και πολύπλοκες οι αναζητήσεις των καλλιτεχνών, έχουν διαφορετική αφετηρία και κατευθύνσεις. Συχνά εκφράζονται προσωπικά βιώματα από την οικονομική κρίση -που πλήττει ιδιαίτερα τη δική τους γενιά- όπως και ο αντίκτυπός της στον κοινωνικό περίγυρο. Υπαρξιακά ζητήματα που γίνονται πανανθρώπινα έρχονται στο προσκήνιο, αλλά και προβληματισμοί γύρω από τις τέχνες και τις επιστήμες σε πρακτικό και θεωρητικό επίπεδο. Οι αντιθέσεις, οι ανατροπές, η ειρωνεία και το χιούμορ δίνουν το στίγμα.
* Αναμφίβολα δεν μπορείς να αδιαφορήσεις για τον θηριώδη, μεταλλικό ελέφαντα του Γιάννη Καπέλλου που στριμώχνεται σε ένα δωμάτιο (επιμ. Χάρης Σαββόπουλος). Με έναν επίσης τεράστιο, επιζωγραφισμένο κύβο αυτή τη φορά, η Σοφία Χούσου περιεργάζεται τη σχέση ζωγραφικής και εγκαταστάσεων (επιμ. Out of the Box Intermedia). Αντιθέτως, ο Θανάσης Γιωτάκης εστιάζει στο ελάχιστο και γεμίζει τον χώρο με λευκές γύψινες σταγόνες, δημιουργώντας ένα περιβάλλον ρευστό (επιμ. Ισαβέλλα Κλαδάκη).
* Η Ολγα Μηλιαρέση-Φωκά, με το έργο της, φέρνει στο προσκήνιο με παιγνιώδη τρόπο την «αναρχία» των δρόμων της Αθήνας. Συνθήματα ή μηνύματα γραμμένα στους τοίχους, όπως «Λεφτά υπάρχουν», αλλά και «Σ’ αγαπώ», ενοικιαστήρια, τσολιαδάκια και μια τεράστια φιγούρα του Καραγκιόζη μεταφέρουν την αισθητική της στριτ αρτ σε κλειστό χώρο (επιμ. Πέτρος Κοσμάς). Από τα γκράφιτι και τα κόμικς δανείζεται όμως και ο Γιώργος Οϊμπακ για να δημιουργήσει πολύχρωμες και παράλογες εικόνες (επιμ. Φαίη Τζανετουλάκου).
* Με σπουδές αρχιτεκτονικής, που αξιοποιεί και στα σχέδιά του, ο Αλέξανδρος Μαγκανιώτης σχεδιάζει με τελίτσες τα ανάκτορα του Οθωνα στην Αθήνα σε αντίστιξη με τον πύργο του Λουδοβίκου Β′ στη Βαυαρία -κτίρια της ίδιας εποχής. Ταυτόχρονα, χρησιμοποιεί σύμβολα όπως το σήμα της Mercedes ή τον Δούρειο Ιππο για να τονίσει με καυστικό χιούμορ σχέσεις, εξαρτήσεις και αντιπαραθέσεις δύο κόσμων: του ελληνικού και του γερμανικού (επιμ. Γιάννης Μπόλης).
* Ξεχωριστό είναι το έργο του Τάσου Παπατσώρη, ο οποίος στήνει ένα «ψευδομουσείο» για να αναμοχλεύει το παρελθόν. Ετσι, δανείζεται ηρωικά μοτίβα του ρομαντικού ιστοριογραφικού πίνακα για να εικονογραφήσει στιγμές της ελληνικής ιστορίας που έχουν λογοκριθεί από τη συλλογική μνήμη. Ανάμεσα σε αυτές, η άλωση της Τριπολιτσάς και η σφαγή χιλιάδων άμαχων Τούρκων, Εβραίων, Αλβανών από Ελληνες οπλαρχηγούς (επιμ. Κωστής Σταφυλάκης).
* Τα ταξίδια αρέσουν στη Μαργαρίτα Αθανασίου. Αποφάσισε, όπως μας λέει, «να αποτυπώσει σε ψηφιακά κολάζ τις εμπειρίες της: προσωπικές στιγμές, μουσειακά αντικείμενα, τοπία – μια συμβολική πράξη «κλοπής» ή ίσως απελευθέρωσης από τον πραγματικό τους χώρο» (επιμ. Ελενα Πουγγία).
* Ο Παναγιώτης Προφήτης συστήνεται ως Ernst Haeckel (γιατρός, ζωολόγος, φυσιοδίφης και καλλιτέχνης, που ασχολήθηκε ιδίως με τη θεωρία εξέλιξης των ειδών) και δημιουργεί ένα cabinet de curiosite, όπου συνυπάρχουν ετερόκλητα είδη: φυτά, μπαστούνια, αλλά και ένα φίδι με ουρά από πλεξίδα μαλλιών (επιμ. Βάνα Βερροιοπούλου). Τον ρόλο του καλλιτέχνη ως ερευνητή-επιστήμονα αναλαμβάνει και η Μαρία Καραχρήστου σε ένα περιβάλλον όπου κυριαρχούν πίνακες, φωτογραφίες και αντικείμενα, με θέματα από τη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο (επιμ. Μαργαρίτα Καταγά).
* Στο καθιερωμένο θεατρικό δωμάτιο, η θεατρολόγος Δηώ Καγγελάρη παρουσιάζει την ενδυματολόγο Ματίνα Μέγκλα, η οποία με ευρηματικότητα και ευαισθησία συμπυκνώνει στο κοστούμι μιας άστεγης δύο κόσμους: της αναπόλησης και της σκληρής πραγματικότητας. Μια ατμοσφαιρική περφόρμανς ενορχηστρώνει ο Αντώνης Τιτάκης με δύο ηθοποιούς και σχέδια που εκφράζουν προβληματισμούς γύρω από τα δίπολα χάος-ζωή, όνειρο-πραγματικότητα (επιμ. Βάλια Κατσίμπα). Οι αλλαγές που υπάρχουν στην εικόνα της γυναίκας και όσα αυτή αντιπροσωπεύει απασχολούν την Εφη Γούση στις φωτογραφίες της (επιμ. Χριστίνα Κάλλη).
* Στα δωμάτια υπάρχει και συγκατοίκηση. Φίλοι από την Καλών Τεχνών, ο Πάνος Κομπής σε ένα βίντεο «χτίζει» με πηλό το σώμα του και ο Παναγιώτης Βορριάς λούζει το δωμάτιο με ένα φως που ξεπηδά από «φέρετρο» (επιμ. Λίνα Τσίκουτα). Η Βούλα Φρασιόλα και ο Ακης Καράνος κάνουν σχέδια και γλυπτά υπό τον τίτλο «Σύγχισις» (επιμ. Παναγής Κουτσοκώστας). Η Λητώ Κάττου και ο Λεόντιος Τουμπουρής αναμοχλεύουν τον μηχανισμό της μνήμης με τυχαία ευρεθέντα αντικείμενα (επιμ. Χάρις Κανελλοπούλου). Ενα άλλο δεμένο δίδυμο είναι η Βασιλική Ράλλη με τη Νατάσα Μπιζά. Η πρώτη – βάζει στο κάδρο «ζητήματα που αφορούν την αποξένωση, τον εγκλωβισμό, τα προσωπικά αδιέξοδα, που εντείνονται στις μέρες μας», ενώ η δεύτερη βάζει μέσα σε γυάλες κισσούς δημιουργώντας ερωτηματικά – «αν τους προστατεύει ή τους εγκλωβίζει ασφυκτικά» (επιμ. Τάσος Κουτσουρής).
* Προς την ίδια κατεύθυνση κινούνται και τα ενδιαφέροντα γλυπτά του Γιώργου Αλεξανδρίδη, ο οποίος πλάθει έναν γυαλιστερό σκύλο «body builder», έναν τοίχο από ανθρώπους-τούβλα και τους επτά νάνους του παραμυθιού, παίζοντας με την έννοια «της προστασίας που τελικά είναι ψευδοπροστασία», όπως μας επισημαίνει (επιμ. Γιώτα Kωνσταντάτου). O τρόπος με τον οποίο «αλλάζουμε ή προσαρμοζόμαστε στον εκάστοτε περίγυρό μας» βρίσκεται στο επίκεντρο της υποβλητικής εγκατάστασης του Αλμπέρτο Μπουρντέθ, μια σειρά από μαυρόασπρα σχέδια κρεμασμένα σε μαύρες κουρτίνες (επιμ. Ουρανία Πανούτσου).
Το μήνυμα, πάντως, του διοργανωτή Γ. Καππάτου είναι: «Δεν πρέπει να μας επηρεάζει το γενικό κλίμα ανασφάλειας και αβεβαιότητας. Αισιόδοξο είναι ότι υπάρχουν νέοι καλλιτέχνες, με ταλέντο. Θέλουν να δείξουν τη δουλειά τους κι εμείς δημιουργήσαμε αυτό το βήμα και συνεχίζουμε χωρίς κρατική υποστήριξη. Μας ικανοποιεί το γεγονός ότι πολλοί από τους εικαστικούς που βρίσκονται σήμερα στο προσκήνιο έκαναν εδώ την πρώτη τους εμφάνιση». Πολύ πρόσφατα ο ίδιος εγκαινίασε και τον θεσμό της «φιλοξενίας» (residency) καλλιτεχνών από το εξωτερικό, oι οποίοι μένουν για ένα διάστημα και δημιουργούν στην Αθήνα.
* INFO: «Rooms 2012», στο ξενοδοχείο St. George Lycabettus, Δεξαμενή-Κολωνάκι. Εγκαίνια σήμερα 20.00-24.00. Διάρκεια έκθεσης μέχρι 28 Φεβρουαρίου. Καθημερινές 16.00-22.00, Σάββατο, Κυριακή 12.00-22.00.
