18 ΑΝΩ Εκδηλώσεις συμπαράστασης ακύρωσαν προς το παρόν διώξεις εναντίον γιατρών που θα οδηγούσαν σε κλείσιμο τη μοναδική δομή στεγνής απεξάρτησης του ΕΣΥ
Tης Αφροδίτης Τζιαντζή
Δευτέρα μεσημέρι στο ΨΝΑ στο Δαφνί, έξω από το «διοικητήριο» έχουν συγκεντρωθεί πάνω από 200 άτομα, θεραπευτές, θεραπευόμενοι, φίλοι του 18 ΑΝΩ, της μοναδικης δημόσιας δομής στεγνής απεξάρτησης του ΕΣΥ στην Αθήνα, που λειτουργεί με επιτυχία πάνω από 25 χρόνια. Μαζί τους βρίσκονται εργαζόμενοι από το ΚΕΘΕΑ, τον ΟΚΑΝΑ, τα κέντρα πρόληψης, εκπρόσωποι της ΕΙΝΑΠ, σωματεία και δημοσιογράφοι.
Στέκονται αλληλέγγυοι στην επιστημονική υπεύθυνη του 18 ΑΝΩ την ψυχίατρο Κατερίνα Μάτσα, και τον υπεύθυνο της κοινωνικής επανένταξης, τον ψυχολόγο Σταύρο Κεβόπουλο, οι οποίοι ελέγχονται επειδή λειτούργησαν ως γιατροί και όχι ως όργανα των διωκτικών αρχών. Πίσω από τις κλειστές πόρτες το Δ.Σ. του νοσοκομείου αποφασίζει αν θα λάβει διοικητικά μέτρα εναντίον τους, ενώ έχει ήδη κάνει δεκτά τα πορίσματα της ΕΔΕ, παραπέμποντάς τους στη Δικαιοσύνη.
Σύμφωνα με καταγγελία νοσηλεύτριας, που δημοσιοποιήθηκε τον Απρίλιο του 2012, σε ξενώνα της κοινωνικής επανένταξης του 18 ΑΝΩ μεταφέρθηκε ρουχισμός που προέρχεται από πλιάτσικο, μετά την πορεία της 12ης Φεβρουαρίου. Οι καταγγελίες αναφέρθηκαν σε πρωινή ενημερωτική εκπομπή του Μega Channel και ο τότε υπουργός Υγείας Ανδρέας Λοβέρδος διέταξε ΕΔΕ με το «ερώτημα της παύσης κάθε υπευθύνου» μέσα σε λίγες ώρες από τη μετάδοση της εκπομπής. Αμεση ήταν και η κινητοποίηση της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών που διέταξε έρευνα.
Ομως αντέδρασαν σύσσωμοι οι θεραπευτές, γιατροί, επιστήμονες, καλλιτέχνες, πολιτικοί χώροι και χιλιάδες πολίτες, θεωρώντας ότι πρόκειται για εκστρατεία συκοφάντησης των στεγνών προγραμμάτων. Οπως είπε η ίδια η Κατερίνα Μάτσα, κανένα «όρκος σιωπής» δεν δόθηκε, αλλά το περιστατικό συζητήθηκε ανοιχτά και αντιμετωπίστηκε στο πλαίσιο της θεραπείας, ως μια υποτροπή, συνηθισμένη στη δύσκολη πορεία της απεξάρτησης. Ετσι και τώρα πάνω από 3.000 υπογραφές έχουν συγκεντρωθεί ζητώντας την παύση των διώξεων.
«Θέλουν να κλείσουν το 18 ΑΝΩ, γιατί δεν βολεύει η δωρεάν απεξάρτηση στην Ελλάδα. Ενας τρόπος που έχουν βρει είναι να μην ισχύει το απόρρητο στην ψυχοθεραπεία», μας λέει ο 37χρονος Ηρακλής, που έχει τελειώσει το πρόγραμμα κοινωνικής επανένταξης και είναι 2,5 χρόνια καθαρός. «Επειδή πέρασα από τον δρόμο και βρέθηκα στο 18 ΑΝΩ, αν μου έλεγαν ότι δεν ισχύει το απόρρητο, δεν θα βρισκόμουν καν εκεί. Αν μιλάς στον ψυχοθεραπευτή και είναι σαν να μιλάς στον αστυνόμο, αυτό θα είναι το τέλος του προγράμματος».
«Η δίωξη δεν είναι απέναντι στην Κατερίνα και τον Σταύρο, είναι απέναντι στο ίδιο το πρόγραμμα», μας λέει ο Ηρακλής Γκότσης, επιστημονικός υπεύθυνος του Συμβουλευτικού Σταθμού. «Η ιστορία όπως είχε στηθεί πλήττει το μοναδικό δημόσιο πρόγραμμα απεξάρτησης του ΕΣΥ και σπιλώνει την εικόνα του στην κοινωνία».
«Αν παρθεί απόφαση πειθαρχικής δίωξης για ένα τόσο σοβαρό δεοντολογικό θέμα, δημιουργείται προηγούμενο στο ΕΣΥ και κανένας άλλος γιατρός ή θεραπευτής που έχει ανθρώπους στα χέρια του δεν θα μπορεί να λειτουργεί με βάση τις αρχές της επιστήμης και της δεοντολογίας γιατί θα φοβάται τις αρχές και την τιμωρία», μας λέει η Κατερίνα Μάτσα, σε αναμονή της απόφασης.
Τελικά, πέντε ώρες μετά τη συνεδρίαση, ανακοινώθηκε η απόφαση: «Καμία πειθαρχική δίωξη, η διοίκηση αναλαμβάνει όλες τις ευθύνες για τυχόν παραλείψεις». Οι συγκεντρωμένοι αποχωρούν σχετικά ικανοποιημένοι, αλλά δεν εφησυχάζουν. Εξάλλου, το δεύτερο σκέλος των πορισμάτων περί «κακής άσκησης ιατρικής – malpractice» παραπέμπεται στο υπουργείο Υγείας. Η αλληλεγγύη πέτυχε μια πρώτη νίκη, η υπόθεση όμως παραμένει ανοιχτή.