Της Αρχοντίας Κάτσουρα
Υπάρχει μια πόλη-λιμάνι, οικονομικό κέντρο και πολιτιστική μητρόπολη, φιλόξενη για τους ξένους και ανεκτική στο διαφορετικό· σκηνικό όπου εκτυλίσσονται κορυφαία λογοτεχνικά έργα, ανοιχτή αγκαλιά για την τέχνη με όποια μορφή της, κλασική ή σύγχρονη: ζωγραφική, γλυπτική, θέατρο, κινηματογράφος, μουσική. Στο κέντρο της και γύρω από αυτό υπάρχουν δημόσια μουσεία, όπου, δωρεάν, μπορείς να απολαύσεις μεγαλειώδη έργα. Τα παιδιά που τα επισκέπτονται διδάσκονται βιωματικά, καθισμένα στα δάπεδα, ζωγραφίζοντας τα εκθέματα και συζητώντας με τους δασκάλους τους. Οποιος την επισκεφθεί, φεύγοντας παίρνει δυο σταγόνες ζήλιας στην καρδιά του.
Την πρώτη φορά βρέθηκα στο Λονδίνο με οργανωμένη εκδρομή –η γνώση της γλώσσας πρωταρχικό κριτήριο επιλογής του ταξιδιού–, εξοπλισμένη με τουριστικό οδηγό και λαχτάρα να δω κάτι καινούργιο. Ηταν το πρώτο από τα λίγα ταξίδια μου στο εξωτερικό, σε ηλικία που φίλοι μου είχαν ήδη ταξιδέψει πολύ και σε μέρη περισσότερο μακρινά ή εξωτικά.
Είναι μαγική η εικόνα της πόλης, καθώς το αεροπλάνο κάνει μια στροφή πάνω από τον Τάμεση πριν προσγειωθεί στο «Χίθροου», καθώς μέσα σε λίγα λεπτά –τρία ή τέσσερα, όχι παραπάνω– πραγματοποιείς μια εναέρια βόλτα πάνω από μια σειρά από μνημεία και κτίρια τα οποία δεν έχεις επισκεφθεί ποτέ, αλλά γνωρίζεις σχεδόν παιδιόθεν, χάρη στο σινεμά, τα ντοκιμαντέρ, τα βιβλία, τα τραγούδια. Πετώντας πάνω από την τεράστια πόλη, με τους εννέα εκατομμύρια κατοίκους και τα κάθε λογής, χρονολογίας και αρχιτεκτονικής κτίρια, διακρίνεις πολλές και μεγάλες εκτάσεις πρασίνου.
Πάρκα, μεγάλες πλατείες και μικρές –αλλά μεγαλύτερες απ’ ό,τι είχα εγώ ως μέτρο γνωρίζοντας την Αθήνα–, όλες καταπράσινες, με περίπτερα και φροντισμένους πάγκους για τους περαστικούς και τους περιπατητές, με ράμπες για να διευκολύνονται όσοι κινούνται με καροτσάκια, δέντρα αειθαλή, που στα κλαδιά τους τρέχουν σκιουράκια. Στο μεσημεριανό διάλειμμα για φαγητό, βλέπει κανείς ανθρώπους να αφήνουν τα γραφεία τους και να κάθονται στις πλατείες, τσιμπολογώντας σάντουιτς και πίνοντας καφέ. Μοιάζει ειδυλλιακή εικόνα, αλλά είναι πραγματική.
Οι δρόμοι της πόλης, χάρη στο μετρό και τα λεωφορεία που κινούνται με την περίφημη βρετανική ακρίβεια, αφήνουν μια αίσθηση πως, ό,τι και αν γίνει, εσύ θα φτάσεις εγκαίρως εκεί που θέλεις. Και αν ως τουρίστας δεν βιάζεσαι, μπορείς να αφιερώσεις δυο-τρία λεπτά στον καλλίφωνο μουσικό που ερμηνεύει κάποιο ποπ ή ροκ τραγούδι του συρμού, ακριβώς στο σημείο όπου συναντιούνται οι κυλιόμενες σκάλες στον σταθμό «Πικαντίλι Σέρκους». Ωστόσο, την πόλη πρέπει να την περπατήσεις, οφείλεις να λιώσεις στους καθαρούς δρόμους της ένα ζευγάρι παπούτσια. Πάντα υπάρχει ένα καφέ σε μια γωνιά ή μια παμπ για να ξεκουραστείς.
Ξεκινάς από μια πλατεία κεντρική, όπως η Τραφάλγκαρ, με την Εθνική Πινακοθήκη και τον Αγιο Μαρτίνο των Αγρών, και χώνεσαι σε ένα στενό. Θα βρεθείς σε μια ήσυχη γειτονιά, με σχεδόν ομοιόμορφα διώροφα σπίτια με κόκκινα τούβλα, ή σε μια πολύχρωμη και πολυαρωματική υπαίθρια αγορά και θα ανακατευτείς με τους κατοίκους. Υπάρχουν κι άλλες εκτός από τη διάσημη του Νότινγκ Χιλ… Αν είσαι περισσότερο κοσμοπολίτης, μπορείς να περιπλανηθείς στο Κόβεντ Γκάρντεν, να ψωνίσεις παράξενες ποικιλίες τσαγιού ή μπαχαρικά, να μπεις στα παλαιοπωλεία. Αυτό που δεν πρέπει με τίποτα να χάσεις είναι ένα ποτήρι κρασί στο καφέ-μπαρ της πλατείας, με τη γυάλινη σκεπή να σε προστατεύει από το ψιλόβροχο που πασπαλίζει την πόλη, χαρίζοντάς της λίγη από τη γοητεία της.
Τώρα όμως η βροχή έγινε Αρμαγεδδών, η φυσική καταστροφή χτύπησε την Αγγλία. Η πρωτεύουσα προστατεύτηκε χάρη στο ειδικό φράγμα, αλλά ο απολογισμός δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη ούτε γι’ αυτήν την ομολογουμένως οργανωμένη πολιτεία. Εύλογα, οι συζητήσεις για πιθανή ολιγωρία ή ανεπάρκεια έχουν αρχίσει, αλλά κανείς δεν κραυγάζει. Ομως μου έκαναν εντύπωση η ψυχραιμία των πληγέντων, η λειτουργία του κρατικού μηχανισμού, ο τρόπος μετάδοσης της κατάστασης από τα Μέσα – αποφεύγω παραλληλισμούς με τα δικά μας, συνήθως με κάνουν να ντρέπομαι. Ισως όλα να εξηγούνται χάρη στο βρετανικό φλέγμα, την κουλτούρα της συναίνεσης και την πίστη στο πολιτικό και νομικό σύστημα, που θα λειτουργήσουν όπου και με όποιον τρόπο πρέπει. Ακόμη μία φορά τούς ζηλεύω.
archkatsoura@yahoo.gr
