Του Πέτρου Μανταίου

Ποιο είναι αλήθεια το μέτρο του ανθρώπου; Μέχρι πού μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος, ώστε, ακόμα και σε άστοχες επιλογές, να μη φτάνει στο ανεπανόρθωτο; Διάβαζα στην «Εφ.Συν.» (13/2) ότι, στη Γροιλανδία, καθώς λιώνουν οι πάγοι με ρυθμούς-ρεκόρ, πετρελαϊκές και μεταλλευτικές εταιρείες ήδη… καλοβλέπουν (120 σχετικές άδειες σε ένα χρόνο!) το μεγαλύτερο νησί στον κόσμο: έκταση όσο τέσσερις Γαλλίες, πληθυσμός 56.000 κάτοικοι. Τόσο που η πρωθυπουργός της χώρας, Αλέκα Χάμοντ, αρνητική πέρσι τον Μάρτιο που ανέλαβε, με «στροφή 180 μοιρών» σήμερα, να δηλώνει: «Οι αποφάσεις που λάβαμε, να ανοίξει η χώρα στην εξόρυξη και την εκμετάλλευση του πετρελαίου, θα έχουν τεράστιες επιπτώσεις στον τρόπο ζωής και την εγχώρια κουλτούρα μας. Αλλά, όπως και στο παρελθόν, θα τις ξεπεράσουμε».

Δεν ξέρω τι συνέβη στους Γροιλανδούς κατά το παρελθόν, αν οι ίδιοι είχαν την ευθύνη αυτού που συνέβη, πόσο εξαιτίας αυτού που συνέβη άλλαξε η ζωή και η κουλτούρα τους και πώς ξεπέρασαν τυχόν επιπτώσεις. Ομως εδώ βρίσκεται, νομίζω, το ζήτημα∙ όχι μόνο της Γροιλανδίας, αλλά του σύμπαντος κόσμου, και όχι μόνο στη γεωγραφία ή την οικονομία, αλλά στην ατομικότητα του καθενός. Ποιες εντέλει επιπτώσεις στον τρόπο ζωής ή την εγχώρια κουλτούρα να ξεπεράσουμε και γιατί; Αξίζει να υποβαλλόμαστε σε κόπους και θυσίες (πώς μετριέται η αξία και πόσο κοστίζει) για να ξεπερνάμε επιπτώσεις;

Με εξαίρεση φυσικές καταστροφές –ιδίως όσες σημειώθηκαν χωρίς να βάλει χέρι άνθρωπος!– οτιδήποτε άλλο φέρνει τον άνθρωπο σε αναμέτρηση με τη ζωή του και την κουλτούρα του, είναι αμφιλεγόμενο. Ιδίως για όσα έχουν να κάνουν –τώρα πια που κάτι καταλάβαμε…– με «ανάπτυξη» και παντί τρόπω «ευημερία» των δανεικών και της κατανάλωσης, καλύτερα να βαστάμε μικρό καλάθι οι άνθρωποι, από τη Γροιλανδία μέχρι την Ακτή Ελεφαντοστού, και από τη μία πόρτα στην άλλη…