Ειρηνική κατάληψη έκαναν πάνω από 40 διαδηλωτές το περασμένο Σάββατο στο Γκουγκενχάιμ στο Μανχάταν, διαμαρτυρόμενοι για τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίες στο νησί Σαντιγιάτ, στα Hνωμένα Αραβικά Εμιράτα, όπου θα υψωθεί το νέο, εντυπωσιακό παράρτημα του μουσείου, με την υπογραφή του κορυφαίου αρχιτέκτονα Φρανκ Γκέρι. Καλλιτέχνες, καθηγητές, σπουδαστές και ακτιβιστές κυρίως των ομάδων Occupy Museums και Gulf Labor κρέμασαν πανό, πέταξαν φυλλάδια, φύσηξαν σάλπιγγες και άρχισαν να τραγουδούν στην αίθουσα των Ιταλών Φουτουριστών. Ορισμένοι επισκέπτες σάστισαν, ενώ άλλοι χειροκροτούσαν ενθουσιασμένοι από την αναπάντεχη 20λεπτη αναταραχή.
«Ποιος χτίζει το Γκουγκενχάιμ στο Αμπου Ντάμπι;», «Η εκμετάλλευση δεν είναι το μέλλον της τέχνης» ήταν ορισμένοι από τους αφορισμούς του μανιφέστου των διαδηλωτών, που κρεμάστηκε δίπλα στο μανιφέστο των Ιταλών Φουτουριστών, οι οποίοι ήταν από τους πρώτους που συνέδεσαν την τέχνη με την πολιτική. «Οι καλλιτέχνες δεν πρέπει να εκθέτουν σε μουσεία που κατασκευάζονται στην πλάτη κακοποιημένων εργατών» τόνισε ο Αντριου Ρος, καθηγητής Κοινωνιολογίας, μέλος της Gulf Labor.
Ηδη από τις αρχές του 2011 πάνω από 120 διεθνείς καλλιτέχνες προέτρεψαν σε μποϊκοτάζ του μουσείου, καταγγέλλοντας παραβιάσεις των εργασιακών δικαιωμάτων όπως παρακράτηση μισθών, επισφαλείς συνθήκες εργασίας, αποφυγή πληρωμής των προσληφθέντων μεταναστών από χώρες της ανατολικής Ασίας όπως το Πακιστάν και το Μπανγκλαντές. Εκτός από τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης σε «στρατόπεδα», απελάθηκαν και όσοι έπασχαν από ΗΙV.
Το μεγαλύτερο στον κόσμο Γκουγκενχάιμ αναμένεται να ανοίξει, έπειτα από αρκετές αναβολές, το 2017 στο Σαντιγιάτ -«Νησί της ευτυχίας» σημαίνει στα αραβικά. Καταλαμβάνει 30.000 τ.μ. και θα παρουσιάσει την εξαιρετική συλλογή μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης του Ιδρύματος Γκουγκενχάιμ, ενώ περιοδικές εκθέσεις θα εστιάσουν στην τέχνη της Μέσης Ανατολής. Εντυπωσιακό, με εξωτερικούς τοίχους από πέτρα και τρεχούμενα νερά, το νέο μουσείο περιλαμβάνει πλήθος εκθεσιακών χώρων σε τέσσερα επίπεδα. Παράλληλα αξιοποιεί με μοναδικό τρόπο τον ήλιο και το νερό για την εξοικονόμηση ενέργειας. «Εχουμε τη δυνατότητα και την απαίτηση να κάνουμε κάτι που δεν μπορεί να γίνει ούτε στις ΗΠΑ ούτε στην Ευρώπη» έχει πει χαρακτηριστικά ο Γκέρι.
Στην πρωτεύουσα της επίδειξης πλούτου, αρχιτεκτονικής υπερβολής, επενδύσεων και τουριστικής ανάπτυξης αυτό το νησάκι της ευτυχίας (ή της δυστυχίας για τους εργάτες) φιλοδοξεί να γίνει πολιτιστικός πόλος έλξης για τους επισκέπτες. Αλλωστε εκεί θα γίνει και το παράρτημα του Λούβρου με την υπογραφή τού Ζαν Νουβέλ, ενώ ακόμα ένας διάσημος αρχιτέκτονας, ο Ταντάο Αντο, έχει αναλάβει το μουσείο που είναι αφιερωμένο στη θαλάσσια ιστορία του Αραβικού Κόλπου.
Οι διαδηλωτές του Γκουγκενχάιμ διαλύθηκαν ήσυχα έπειτα από παρέμβαση της ασφάλειας του μουσείου, ωστόσο υπoσχέθηκαν να διευρύνουν τον κύκλο των διαμαρτυριών τους και έτσι κλείνουν σήμερα ραντεβού στο Global Center for Academic & Spiritual Life της Νέας Υόρκης. Εκπρόσωπος του Γκουγκενχάιμ τόνισε πάντως πως το ίδρυμα δεσμεύεται για την επίτευξη προόδου σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις δίκαιες πρακτικές εργασίας στο Αμπου Ντάμπι. Διευκρίνισε, δε, πως το Γκουγκενχάιμ στο Αμπου Ντάμπι δεν είναι ακόμα υπό κατασκευή.
Επιμ.: Παρή Σπίνου
