Η Ρωσία παραμένει «στρατηγικός εταίρος» της Γερμανίας προμηθεύοντας το 40% του φυσικού αερίου και το 35% του πετρελαίου
Της Ελλης Πάνου
Εξαρτώμενη τα μάλα από το ρωσικό φυσικό αέριο και όντας πιο κοντά στη Μόσχα από οποιαδήποτε άλλη μεγάλη δυτική χώρα, η Γερμανία -σε αυτή την κρίση με την Ουκρανία- φαίνεται σαν να προσπαθεί να ισορροπήσει σε δύο βάρκες.
Επί εβδομάδες η Ανγκελα Μέρκελ έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι της για να αποφύγει την αντιπαράθεση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, κρατώντας το μέτρο, ακόμη κι όταν οι άλλοι σύμμαχοι ύψωναν τους τόνους. Η ελπίδα του Βερολίνου ήταν ότι μια σταθερή δημόσια στάση και λίγο παλιού τύπου διπλωματικό πηγαινέλα θα μείωνε το ρίσκο μιας κατά μέτωπο σύγκρουσης με το Κρεμλίνο. Ετσι η καγκελάριος βρισκόταν σε πολύ συχνή τηλεφωνική επαφή με τον Ρώσο πρόεδρο και έστειλε και τον υπουργό Εξωτερικών της στη Μόσχα και την Ουάσινγκτον, καλώντας όλους σε αυτοσυγκράτηση. Οι εξελίξεις, όμως, των τελευταίων ημερών την ξεπέρασαν και ανέδειξαν τα όρια της στρατηγικής του Βερολίνου.
Πριν από δυο εβδομάδες, η μόλις τριών μηνών κυβέρνηση του Βερολίνου, αφού υποστήριξε τις διαδηλώσεις που οδήγησαν στην ανατροπή του Βίκτορ Γιανουκόβιτς, πίεσε το Κρεμλίνο να δεχθεί την υπογραφή της συμφωνίας για την επίλυση της αντιπαράθεση της πλατείας με τον ανατραπέντα πλέον πρόεδρο, για να δει τελικά τη συμφωνία να καταρρέει μέσα σε λιγότερες από 24 ώρες, όταν ο Γιανουκόβιτς «εκθρονίστηκε» και έφυγε βιαστικά από την χώρα. Την Κυριακή, κι ενώ η κρίση στην Κριμαία κλιμακωνόταν ώρα με την ώρα, ο εκπρόσωπος της καγκελαρίας ανακοίνωνε ότι η Μέρκελ είχε τη συναίνεση του Πούτιν για να αρχίσει πάλι ο πολιτικός διάλογος, την ώρα που το Κρεμλίνο ενίσχυε διαρκώς τις δυνάμεις του στη χερσόνησο. Τα γεγονότα ανάγκασαν την καγκελάριο σε αναδίπλωση. Την Κυριακή το βράδυ κατηγόρησε τη Μόσχα για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των διεθνών συμφωνιών και φέρεται να είπε σε τηλεφωνική της συνομιλία στον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν τα έχει χαμένα, ότι πλέον «δεν είναι βέβαιη πως έχει επαφή με την πραγματικότητα… ότι ζει σε άλλο κόσμο». Παρασκηνιακά, ωστόσο, το Βερολίνο θέλει απελπισμένα να αποφύγει μια αντιπαράθεση με την Ρωσία, που θα έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στις σχέσεις του με αυτή την χώρα, την οποία εξακολουθεί, δικαιολογημένα, να θεωρεί ζωτικής σημασίας «στρατηγικό εταίρο». Η Γερμανία προμηθεύεται σχεδόν το 40% του φυσικού αερίου της και το 35% του πετρελαίου από την Ρωσία, ποσότητες που ξεπερνούν κατά πολύ τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Οι γερμανικές επιχειρηματικές επενδύσεις στη Ρωσία φθάνουν τα 22 δισ. δολάρια και οι γερμανικές εταιρείες έχουν συμφέροντα και μετοχές σε περίπου 6.100 ρωσικές επιχειρήσεις, ενώ στη Γερμανία ζουν περίπου 200.000 Ρώσοι πολίτες και 2.500.000 γερμανικής καταγωγής πολίτες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης.
Τέλος, είναι και ο γεωγραφικός παράγοντας. Το Βερολίνο απέχει μόνο 1.200 χιλιόμετρα από το Κίεβο, περίπου δηλαδή όσο η απόσταση μεταξύ Νέας Υόρκης και Σικάγο. Είναι άγνωστο σε τι συμβιβασμούς θα καταλήξει η Ε.Ε. στην έκτακτη σύνοδο κορυφής της Πέμπτης σχετικά με την επιβολή κυρώσεων στην Μόσχα, αλλά, σε αντίθεση με άλλους πιο «πρόθυμους» Ευρωπαίους, ήταν εκκωφαντική η σιωπή του Βερολίνου όταν ξεστόμισε τη σχετική απειλή ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών το Σαββατοκύριακο.