Για τις πιθανές συνέπειες της ουκρανικής κρίσης στην ελληνική αγορά μιλά στην «Εφ.Συν.» ο επίτιμος πρόξενος της Ουκρανίας στην Κρήτη, Γιάννης Λίτινας. Ο κ. Λίτινας τονίζει πως η Ελλάδα έχει να κερδίσει πολλά από τη σχέση της με τις ομόδοξες χώρες όπως η Ουκρανία και η Ρωσία, τη στιγμή μάλιστα που σε κλάδους όπως ο τουρισμός συναντά μάλλον «σνομπ» στάση από τους εταίρους της στην Ε.Ε. Εκφράζει, τέλος, φόβους πως η σημερινή πολιτική της Δύσης στην Ουκρανία πριμοδοτεί ακροδεξιές ομάδες.
Συνέντευξη στον Μάριο Διονέλλη
• Ποιες θα είναι οι συνέπειες της κρίσης στην Ουκρανία για την ελληνική αγορά;
Ελπίζω πως θα είναι πολύ μικρές, εφόσον όμως βρεθεί λύση στο σημερινό αλαλούμ που έχει δημιουργηθεί και με ευθύνη της διεθνούς κοινότητας. Η Ελλάδα και η Κρήτη ειδικότερα έχουν τεράστια οφέλη από την ουκρανική αγορά. Το 2009 έρχονταν στην Ελλάδα 29.000 πολίτες από την Ουκρανία, ενώ το 2013 ήρθαν περισσότεροι από 300.000, μεταξύ των οποίων τουρίστες, επιχειρηματίες, φοιτητές κτλ. Γι’ αυτό έχουν γίνει τεράστιες προσπάθειες τόσο από μας στο προξενείο όσο και από τις περιφέρειες της Κρήτης και του Κιέβου, με εμπορικές και τουριστικές ανταλλαγές.
• Σχέση με την Ουκρανία σημαίνει καλή σχέση και με τη Ρωσία;
Αναμφισβήτητα ναι. Δεν κάνω πολιτική, σας μιλώ περισσότερο με την ιδιότητα του επιχειρηματία και όχι του προξένου. Εμάς στην Ελλάδα μας συμφέρει να παραμείνει η Ουκρανία ενιαία και αδιαίρετη και μάλιστα να έχει όσο το δυνατόν καλύτερες σχέσεις με τη Ρωσία. Εκεί νομίζω είναι τα συμφέροντά μας. Ξέρετε πολύ καλά πως οι Ευρωπαίοι «σνόμπαραν» την Ελλάδα σε ό,τι αφορά τον τουρισμό. Το τεράστιο τουριστικό ρεύμα από τη Ρωσία και την Ουκρανία ήταν αυτό που έδωσε ανάσα στον τουριστικό κλάδο της Κρήτης και όλης της χώρας. Ομοίως και στον τομέα των εξαγωγών, οι προσπάθειες που έγιναν από την Περιφέρεια Κρήτης για την είσοδο κρητικών προϊόντων στις αγορές των δύο χωρών έχουν ήδη αποδώσει σημαντικούς καρπούς. Αυτά νομίζω πως πρέπει να τα λάβουν σοβαρά υπόψη τους όσοι καθορίζουν την ελληνική εξωτερική πολιτική.
• Ναι, αλλά η Ελλάδα είναι μέλος και προεδρεύουσα της Ε.Ε., η οποία φαίνεται αυτή τη στιγμή να έχει άλλους στόχους. Μάλλον είναι δύσκολο σταυρόλεξο.
Συμφωνώ πως δεν είναι εύκολη υπόθεση. Αλλά μην ξεχνάτε πως εδώ παίζονται πολύ περισσότερα από τη σύγκρουση μιας κυβέρνησης με μια αντιπολίτευση. Η σύγκρουση γίνεται σε πολλά επίπεδα. Γίνεται μια μάχη μεταξύ Ορθόδοξης Εκκλησίας και Βατικανού, μεταξύ Ανατολής και Δύσης, μεταξύ φτωχών και πλούσιων κομματιών του πληθυσμού στο εσωτερικό της Ουκρανίας και μια μάχη για τον έλεγχο της Μαύρης Θάλασσας. Η Ελλάδα πρέπει να δει πού είναι τα συμφέροντά της σε όλη αυτή τη μάχη και νομίζω πως πρέπει να συνεχίσει να επενδύει στη σχέση της με τις αδελφές και ομόδοξες χώρες. Το άνοιγμα στις χώρες αυτές έχει ήδη αποδώσει καρπούς και μάλιστα με καλύτερες προοπτικές σε σχέση με τη… «δυτική» βοήθεια.
• Και η ίδια η Ουκρανία όμως δεν «κοιτάζει» προς την Ευρώπη;
Ναι, μα η Ευρώπη είναι αυτή που της γυρνάει την πλάτη. Ενώ η Ουκρανία ζητά εδώ και είκοσι χρόνια μια στενότερη σχέση με την Ευρώπη, εκείνη της το αρνείται πεισματικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί. Ενώ ένας Ευρωπαίος εισέρχεται στην Ουκρανία σαν να πρόκειται για ευρωπαϊκό έδαφος, ένας Ουκρανός χρειάζεται 30 διαφορετικά χαρτιά για να εισέλθει σε χώρα της Ε.Ε. Και σήμερα ξαφνικά ξύπνησε το ενδιαφέρον της Ε.Ε. για το πολιτικό καθεστώς στην Ουκρανία. Αυτό έχει αποτέλεσμα να πριμοδοτούνται από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ ομάδες που έχουν σαφώς ακροδεξιό χαρακτήρα. Νομίζω ότι υπάρχει κίνδυνος να επαναληφθεί η ιστορία που είδαμε με την άνοδο του φασισμού στην Ευρώπη τη δεκαετία του 1930.
