Του Πέτρου Μανταίου
Στον αέρα μεν, αλλά ακούστηκαν οι πρώτες ντουφεκιές στην Κριμαία∙ αυτό το μαλακό υπογάστριο της τσαρικής Ρωσίας παλαιότερα, της Σοβιετικής Ενωσης μετέπειτα, της νέας Ρωσίας τώρα, του Πούτιν. Και τι να πει κανείς. Τι να σχολιάσει πρώτο και τι έσχατο, μιας και ο Πούτιν αναφέρθηκε και στην «έσχατη λύση», τον πόλεμο, εάν… και εφόσον… και μας πήρε και μας σήκωσε. Κριμαία είναι αυτή, όπως και να ’χει! Η Ιστορία έχει διαθέσει σ’ αυτήν πολλά κεφάλαια∙ ορισμένα, πρώτης σειράς. Με τον Κριμαϊκό πόλεμο (1853-1856) ξεκίνησε (και ακόμα δεν λέει να σταματήσει…) το περίφημο Ανατολικό Ζήτημα: διαμελισμός και διανομή εδαφών της παλιάς Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στην Κριμαϊκή εκστρατεία του 1919, για την κατάπνιξη από τη Δύση της επανάστασης των μπολσεβίκων, μετείχαμε κι εμείς, οι Ελληνες (μετά από αίτημα του Κλεμανσώ στον Βενιζέλο), με 23.551 άνδρες παρακαλώ και 398 νεκρούς! Κριμαία είναι αυτή. «Μπρα ντε φερ» διάβαζα χθες στην πρώτη σελίδα της «Εφ.Συν.», και… μεταγλώττιζα στα καθ’ ημάς: και μη χειρότερα! Καθώς, ήδη από το περίπτερο, είχα πεισμώσει να ξαναγράψω και σήμερα, ελέω Κριμαίας, για την Ουκρανία, τους πολυποίκιλους, εμφανείς και αφανείς,«μνηστήρες» και «σωτήρες» της (που έχουν πάντα κατά νου το… καλό). Και συγγνώμη για τη χθεσινή παραδρομή μου, που «χρέωσα» στον Χάντιγκτον το «τέλος της Ιστορίας», ενώ ανήκει στον Φουκουγιάμα. Ποιο τέλος της Ιστορίας, ποια αρχή; Είναι στης Κριμαίας τα… κρίματα κι αυτό: εκεί να τελειώνει κάτι κι από κει να ξαναρχίζει κάτι, ίδιο ή διαφορετικό, αλλά περίπου στις ίδιες… γεωπολιτικές, οικονομικές και πολιτικές συντεταγμένες. Αυτοκρατορίες διαλύονται, επαναστάσεις γίνονται, παγκόσμιοι πόλεμοι μακελεύουν γενεές γενεών, η Κριμαία (κάθε «Κριμαία» της Γης), γυρίζει το μέσα, έξω, φέρνει το πάνω, κάτω, αλλά είναι πάντα εκεί, πεδίο… δόξης και ποικίλων «ασκήσεων» λαμπρό, με μας να ευχόμαστε: και μη χειρότερα…