Οικολογικές οργανώσεις, εργαζόμενοι στους δήμους και κόμματα αντιδρούν στη δημοπράτηση των τεσσάρων εργοστασίων επεξεργασίας απορριμάτων: «είναι κοστοβόρα και περιβαλλοντοκτόνα»
Του Ιάσονα Παναγιωτόπουλου
Αντιδράσεις από κάθε πλευρά δέχεται η διαδικασία δημοπράτησης των τεσσάρων νέων εργοστασίων επεξεργασίας απορριμμάτων της Αττικής που ξεκίνησε την Τρίτη με το Γραμματικό και συνεχίζεται σήμερα με το εργοστάσιο της Κερατέας. Οικολογικές οργανώσεις, κάτοικοι, εργαζόμενοι στους δήμους, φορείς και κόμματα εναντιώνονται στην παραχώρηση της διαχείρισης των σκουπιδιών σε ιδιώτες και μάλιστα με κοστοβόρες και περιβαλλοντοκτόνες τεχνικές. Την ίδια στιγμή υπάρχουν εφαρμόσιμες πράσινες λύσεις που δεν κοστίζουν.
Ποινικές ρήτρες
«Αυτοκτονία της κοινωνίας» χαρακτηρίζει τη δέσμευση του Δημοσίου να παρέχει 1.350.000 τόνους σύμμεικτου απορριμμάτων σε ιδιωτικά εργοστάσια για τα επόμενα 27 χρόνια ο πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης Φίλιππος Κιρκίτσος. «Θα πληρώνουμε ποινικές ρήτρες για τον όγκο των σκουπιδιών που θα λείψουν» προσθέτει ο Φ. Κιρκίτσος που στέκεται στο γεγονός ότι το Δημόσιο θα δεσμεύεται από τη σύμβαση που θα υπογραφεί με τους ιδιώτες μέσω του ανταγωνιστικού διαλόγου, να παρέχει τεράστιες ποσότητες σκουπιδιών ακυρώνοντας κάθε προσπάθεια μείωσης του όγκου των απορριμμάτων στο μέλλον. «Η σύμβαση θα έπρεπε να αναφέρει πως ο ιδιώτης θα επεξεργάζεται μόνο όσα απορρίμματα μπορεί να φέρνει το Δημόσιο, όχι παραπάνω».
Η Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης προτείνει ως λύση τη διαλογή στην πηγή, την ανακύκλωση και την κομποστοποίηση. Θεωρεί πως στη συγκεκριμένη διαδικασία προωθούνται 4 μεγάλα ακριβά εργοστάσια που θα μπλοκάρουν τα πάντα ενώ «θα μπορούσαν να προκηρύξουν μικρότερα έργα, δημιουργώντας πράσινα σημεία στην πόλη και μικρές τοπικές μονάδες ανακύκλωσης και κομποστοποίησης που είναι και φτηνότερες».
Ωστόσο η συγκεκριμένη διαδικασία για τα νέα εργοστάσια σε Κερατέα, Λιόσια, Φυλή και Γραμματικό αφορά αποκλειστικά τη διαχείριση σύμμεικτων απορριμμάτων. «Με αυτό το ηθελημένο λάθος, αποκλείουμε για μια ολόκληρη γενιά την κομποστοποίηση και την ανακύκλωση των απορριμμάτων στην πηγή» τονίζει ο Φ. Κιρκίτσος που ζητάει να δέχονται και προδιαλεγμένα απορρίμματα στα νέα εργοστάσια.
«Αν δεν ήταν στημένη η δουλειά θα ήταν καλαμπούρι, η διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου δεν είναι σε καμία περίπτωση περιβαλλοντικά αποδεκτή και οικονομικά βιώσιμη« δηλώνει ο Χάρης Μουρκάκος, συντονιστής της ομάδας εργασίας των Οικολόγων Πράσινων για τη διαχείριση αποβλήτων στην Αττική. Προσθέτει πως «είναι απαράδεκτο να δεσμεύονται για 27 χρόνια οι κάτοικοι της Αθήνας ότι θα παράγουν σκουπίδια και σε περίπτωση που αποφασίσουν να κάνουν αλλιώς να τιμωρούνται κιόλας». Ο Χ. Μουρκάκος τονίζει πως θα πρέπει αρχικά να τηρηθεί κατά γράμμα η πυραμίδα διαχείρισης των απορριμμάτων, όπως ορίζει η Ε.Ε.
Επιπτώσεις
Η πρόληψη παραγωγής αποβλήτων βρίσκεται στην κορυφή της πυραμίδας αποτελώντας απόλυτη προτεραιότητα για κάθε κράτος. Η επαναχρησιμοποίηση των υλικών πριν πεταχτούν (π.χ. η νέα χρήση ενός γυάλινου ποτηριού ως βάζου) έρχεται αμέσως μετά, ενώ στην τρίτη θέση βρίσκεται η ανακύκλωση και στην τέταρτη η ανάκτηση ενέργειας από τα απορρίμματα. Σε αυτό το στάδιο εντάσσεται η καύση, η αεριοποίηση, η πυρόλυση και άλλες διαδικασίες που όμως απαιτούν τεράστια ποσά ενέργειας και έχουν σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Στον πάτο της πυραμίδας βρίσκεται η ταφή των απορριμμάτων, μία διαδικασία που ακολουθείται σε μαζικό επίπεδο νόμιμα και παράνομα σε ολόκληρη την Ελλάδα με τις χωματερές και τους ΧΥΤΑ.
«Ως Οικολόγοι Πράσινοι είμαστε κατά του περιφερειακού σχεδιασμού όπως εξελίσσεται στην Αττική και την Ελλάδα. Πρόκειται για μια συντονισμένη προσπάθεια που επιβάλλει συγκεκριμένες λύσεις και φωτογραφίζει τους συγκεκριμένους ενδιαφερόμενους εργολάβους» δηλώνει ο Χ. Μουρκάκος. Προσθέτει πως «εσκεμμένα υπονομεύονται οι άλλες λύσεις της πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης προκειμένου να παραχθεί συγκεκριμένο προϊόν και στην περίπτωση της Αττικής το δευτερογενές καύσιμο (RDF) που παράγει ρύπους και είναι πολύ κοστοβόρο».
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Παράδειγμα πρςο μίμηση η Σπάρτη
Ο διαχωρισμός των απορριμμάτων από τους ίδιους τους πολίτες σε μαζικό επίπεδο όχι απλώς εφαρμόζεται αλλά μπορεί να δημιουργήσει ακόμη και κέρδος για τους ίδιους. Η Λακωνική Βιοενεργειακή στη Σπάρτη είναι ένα τέτοιο εγχείρημα. «Ο πολίτης αρχίζει να καταλαβαίνει ότι αυτά τα προϊόντα που πετάμε κοστίζουν» λέει στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρός της Σταύρος Αργυρόπουλος.
Αυτή τη στιγμή στον Δήμο Σπάρτης ζουν 30.000-32.000 άνθρωποι οι οποίοι παράγουν 14.000 τόνους απορριμμάτων τον χρόνο. Τα σύμμεικτα αυτά απορρίμματα μεταφέρονται και θάβονται στις τρεις χωματερές της περιοχής. Αυτή η διαδικασία κοστίζει στο Δημόσιο και στους πολίτες 2 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Το σκεπτικό της επιχείρησης που ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2012 είναι πως δεν θα πληρώνουν οι πολίτες για να καίγονται ή να θάβονται αυτά τα απορρίμματα αλλά θα τα πουλάνε, εξηγεί ο Σ. Αργυρόπουλος.
Η επιχείρηση ουσιαστικά συγκεντρώνει τα απορρίμματα που έχουν διαχωρίσει στο σπίτι τους οι ίδιοι οι πολίτες σε οργανικά, χαρτί, πλαστικό, υαλικά, μέταλλα και υπολείμματα, τα ζυγίζει και τους πληρώνει. Στη συνέχεια, αφού τα συγκεντρώσει, τα πουλάει στις αντίστοιχες βιομηχανίες χαρτιού, πλαστικού κ.ο.κ. Σήμερα η Λακωνική Βιοενεργειακή διαχειρίζεται τα απορρίμματα 4.500 ανθρώπων και έχει «γλιτώσει από το θάψιμο ή την καύση» 120 τόνους σκουπιδιών δημιουργώντας κέρδος για τους πολίτες. «Προσπαθούμε να αντιστρέψουμε τους ρόλους με τις μεγάλες επιχειρήσεις διαχείρισης απορριμμάτων που πληρώνονται για να καίνε σκουπίδια» δηλώνει ο Σ. Αργυρόπουλος.
Στόχος της επιχείρησης, που απασχολεί σήμερα μόνιμα τέσσερις εργαζόμενους, είναι να εντάξουν στο μετοχολόγιο της επιχείρησης όσο το δυνατόν περισσότερους κατοίκους πέρα από τους πρώτους 30 που ξεκίνησαν το εγχείρημα. Σε μια πρόχειρη προεγγραφή που έγινε πρόσφατα, 9.500 πολίτες εξέφρασαν ενδιαφέρον να συμμετάσχουν στο εγχείρημα, ενώ σύντομα ένας ολόκληρος δήμος θα συνεργαστεί με την επιχείρηση για τη συνολική διαχείριση των απορριμμάτων του, με την ενεργό συμμετοχή δηλαδή όλων των κατοίκων.
Ι.Π.
