Εξέγερση ή αδιαφορία; Βίαιο ξέσπασμα ή βουβός πόνος; Ο τρόπος με τον οποίο αντιδρά κάθε χώρα στη δολοφονία πολιτών από την αστυνομία αποτελεί έναν καθρέφτη των διεργασιών που συντελούνται στο υπέδαφος κάθε κοινωνίας. Και πάντα ένα τραγούδι έρχεται να καταγράψει τις αντιδράσεις που ζητούσαν μια τραγική αφορμή για να εκφραστούν.

«Είναι εξαιρετικό ότι οι αστυνομικοί μας δεν οπλοφορούν. Είναι ακόμη πιο εξαιρετικό πόσους πυροβολούν και σκοτώνουν οι άοπλοι αστυνομικοί μας.
Chumbawamba

Του Αρη Χατζηστεφάνου

Οι Αγγλοσάξονες χρησιμοποιούν πολύ συχνά τον όρο «Police Riot» για να περιγράψουν εξεγέρσεις που ξεσπούν με υπαιτιότητα της αστυνομίας, ύστερα από τη δολοφονία ή τον ξυλοδαρμό πολιτών από τα όργανα της τάξης. Η σύγχρονη βιβλιογραφία ξεκινά συνήθως με τις ταραχές του Haymarket, που ξέσπασαν τον Μάιο του 1886 στο Σικάγο, μετά τη δολοφονία τουλάχιστον δυο απεργών από την αστυνομία και αποτέλεσαν ένα από τα πιο κομβικά σημεία στη μάχη για την οκτάωρη εργασία. Στην ίδια κατηγορία γεγονότων, όπου η αστυνομική βαρβαρότητα απλώς κλιμακώνει μια ούτως η άλλως τεταμένη κατάσταση, συμπεριλαμβάνεται συνήθως και η λεγόμενη «σφαγή του Κεντ», με τη δολοφονία τεσσάρων φοιτητών από την εθνοφρουρά του Οχάιο αλλά και η «εκτέλεση» του Κάρλο Τζουλιάνι στη Γένοβα το 2001.

Πολύ πιο αποκαλυπτικές όμως για τις πραγματικές διεργασίες που συντελούνται σε μια κοινωνία είναι συχνά οι εξεγέρσεις που ακολουθούν ένα φαινομενικά τυχαίο γεγονός – από τον ξυλοδαρμό του Ρόντνεϊ Κινγκ στο Λος Αντζελες το 1992 μέχρι τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου το 2008 στην Αθήνα. Σε αυτές τις περιπτώσεις το ίδιο το περιστατικό φαίνεται να λειτουργεί απλώς σαν καταλύτης για να έρθουν στην επιφάνεια συγκρούσεις που έμεναν για χρόνια κρυμμένες.

Λιγότερο ή περισσότερο γνωστά αυτά τα περιστατικά αστυνομικής βίας καταγράφονται πολύ σύντομα σε τραγούδια ταινίες και βιβλία. Εμείς επιλέξαμε απλώς πέντε τραγούδια και πέντε μικρές ιστορίες για τον 15χρονο Τούρκο Μπερκίν Ελβάν που πέθανε αφού χτυπήθηκε στο κεφάλι από δακρυγόνο.

Black Tie White Noise

Ενα από τα λιγότερο γνωστά αλλά και πιο πολιτικά τραγούδια που έγραψε ο Ντέιβιντ Μπάουι εμπνευσμένος από την εξέγερση που ξέσπασε στο Λος Αντζελες το 1992, μετά τον άγριο ξυλοδαρμό του Ρόντνεϊ Κινγκ. Αν και το θύμα επιβίωσε της επίθεσης οι ταραχές που ακολούθησαν έφεραν στο προσκήνιο το τεράστιο φυλετικό αλλά κυρίως ταξικό χάσμα που άφηνε πίσω της μια δεκαετία νεοφιλελεύθερης διακυβέρνησης.

Ο Μπάουι πάντως θα εστιάσει το ενδιαφέρον του στα φυλετικά χαρακτηριστικά της εξέγερσης καταδικάζοντας την ψευδή εικόνα της επιτυχημένης πολυπολιτισμικής συμβίωσης που πρόβαλλαν εταιρείες όπως η Benetton.

41 Shots (American Skin)

O Μπρους Σπρίνγκστιν αφιερώνει το τραγούδι του στον 23χρονο πρόσφυγα από τη Γουινέα Αμαντού Ντιαλό, που δολοφονήθηκε το 1999 από αστυνομικούς στη Νέα Υόρκη με 41 σφαίρες. Σύμφωνα με τους εκτελεστές του, ο Ντιαλό έτρεξε όταν οι αστυνομικοί που φορούσαν πολιτικά προσπάθησαν να τον ακινητοποιήσουν. Στις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας που ακολούθησαν η αστυνομία συνέλαβε 1.700 άτομα.

Η προοδευτική Αμερική συνειδητοποιούσε με φρίκη όχι μόνο το μέγεθος του αστυνομικού κράτους που οικοδομούνταν καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 αλλά και το αγεφύρωτο ακόμη χάσμα με τους μετανάστες και τους πρόσφυγες.

Without Reason or Rhyme

Οι Chumbawamba δανείζονται μια φράση του Τολστόι (χωρίς αιτία και ρίμα), για να τραγουδήσουν για τον χαμό του Χάρι Στάνλεϊ, που δολοφονήθηκε από τη βρετανική αστυνομία το 1999. Μοναδικό του «έγκλημα» ότι κουβαλούσε σε μια σακούλα το ξύλινο πόδι ενός τραπεζιού, το οποίο η αστυνομία πέρασε για όπλο ύστερα από μια ανώνυμη καταγγελία. «Είναι εδώ ένας Ιρλανδός με ένα όπλο» έλεγε το ανώνυμο τηλεφώνημα σε μια περίοδο που η Αγγλία ετοιμαζόταν να περάσει από τον αντιτρομοκρατικό παροξυσμό για τη δράση του IRA στην τρομολαγνεία της 11ης Σεπτεμβρίου.

The Ballad of Jean Charles de Menezes

O Ρότζερ Γουότερς των Pink Floyd αλλάζει πρώτη και τελευταία φορά τους στίχους από το «The Wall» για να το αφιερώσει στον Ζαν Τσαρλς ντε Μενέζες, που δολοφονήθηκε από τη βρετανική αστυνομία στο μετρό του Λονδίνου. Η δολοφονία ήταν αποτέλεσμα της λεγόμενης «επιχείρησης κράτος», του δικαιώματος δηλαδή που είχε λάβει η βρετανική αστυνομία να πυροβολεί υπόπτους για βομβιστικές επιθέσεις στο κεφάλι χωρίς προειδοποίηση.

Solamente Por Pensar

Μαζί με πολλά ακόμη συγκροτήματα οι Ισπανοί Ska-P αφιερώνουν τραγούδια τους στη δολοφονία από τους Ιταλούς καραμπινιέρους του Κάρλο Τζουλιάνι κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεων στη διάσκεψη των G8 στη Γένοβα. Η πολιτική αρκετών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για τη στρατιωτικοποίηση των αστυνομικών δυνάμεων ξεκινά με ένα θύμα που γίνεται σύμβολο στη μάχη κατά της παγκοσμιοποίησης.

……………………………………..

Info

Ακούστε

Student Demonstration Time

Οι Beach Boys αφήνουν για λίγο στην άκρη τον πολιτισμό της καλιφορνέζικης παραλίας για να τραγουδήσουν το Student Demonstration Time για τους τέσσερις νεκρούς που άφησε πίσω της η επίθεση της εθνοφυλακής στο Πανεπιστήμιο του Κεντ.

Διαβάστε

Η κοινωνία του θεάματος

Η εξέγερση των γκέτο στο Λος Αντζελες το 1968 με τη ματιά του Γκι Ντεμπόρ.

www.info-war.gr