Του Μπάμπη Μιχάλη

Σκληρότερα από οποιαδήποτε άλλη κοινωνική ομάδα στις χώρες με Μνημόνιο πλήρωσε τη λιτότητα το φτωχότερο 10% των Ελλήνων, τονίζει το ΔΝΤ.

Οπως υπογραμμίζει χαρακτηριστικά σε πρόσφατη έκθεσή του («Δημοσιονομική πολιτική και εισοδηματική ανισότητα»), οι απώλειες στο διαθέσιμο εισόδημα του φτωχότερου 10% των Ελλήνων ήταν μεγαλύτερες από οποιαδήποτε άλλη κοινωνική ομάδα μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών που εφάρμοσαν μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής την περίοδο 2008-2012.

Συγκεκριμένα, το διαθέσιμο εισόδημα του πιο φτωχού 10% μειώθηκε στην Ελλάδα πάνω από 15%, όταν στην Πορτογαλία και στην Ισπανία υποχώρησε αντίστοιχα λίγο πάνω από 5% και στην Ιταλία αρκετά κάτω από 5%. Το κόστος που είχε η εν λόγω εισοδηματική τάξη από τη μείωση του αφορολόγητου στα 5.000 ευρώ ήταν μάλιστα δυσανάλογα μεγαλύτερο σε σχέση με το αντίστοιχο που υπέστησαν τα μεσαία εισοδήματα.

Ο φόρος εισοδήματος

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι αυξήσεις του φόρου εισοδήματος στην Ελλάδα ήταν οι μεγαλύτερες μεταξύ των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου. Το Ταμείο επισημαίνει ότι η δημοσιονομική προσαρμογή οδηγεί βραχυπρόθεσμα σε μείωση της απασχόλησης και της παραγωγής και πλήττει τα χαμηλότερα εισοδήματα.

Επίσης, ότι η αύξηση της ανεργίας αυξάνει τη μισθολογική ανισότητα. Διαπιστώνει παράλληλα ότι η εισοδηματική ανισότητα τείνει να αυξάνεται όταν η δημοσιονομική προσαρμογή βασίζεται στην αύξηση της αντιστρόφως προοδευτικής φορολόγησης.

Επίσης, ότι τα προγράμματα προσαρμογής που βασίζονται στις περικοπές δαπανών ενισχύουν περισσότερο την ανισότητα απ’ ό,τι αυτά που βασίζονται στην άντληση εσόδων. Το ΔΝΤ θεωρεί ότι οι κυβερνήσεις μπορούν να μειώσουν τις επιπτώσεις στην ανισότητα αν σχεδιάσουν ένα κατάλληλο μίγμα μέτρων, μεταξύ αυτών μείωση των αμυντικών δαπανών, μείωση των αντιστρόφως προοδευτικών φορολογικών εξόδων, αύξηση της φορολόγησης του πλούτου και της περιουσίας.

Η επέκταση των προγραμμάτων απασχόλησης μπορεί επίσης να επιταχύνει την πτώση της ανεργίας όταν η οικονομία ανακάμπτει.