Τα 10 επιχειρήματα της Greenpeace για απεξάρτηση της επιχείρησης από τον κοστοβόρο και εξαιρετικά ρυπογόνο λιγνίτη και για τη σωστή μετάβαση στη νέα εποχή
Του Τάσου Σαραντή
Μπορεί να αποτελεί κοινό τόπο ότι η λειτουργία μίας υγιούς, σύγχρονης και ανταγωνιστικής ΔΕΗ είναι προς το συμφέρον της χώρας, αλλά εκεί που προκύπτει διαφωνία είναι στον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει η ΔΕΗ για να γίνει ανταγωνιστική.
Αυτό που χρειάζεται η ΔΕΗ είναι να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα και τις προκλήσεις του 21ου αιώνα, ώστε να στηρίξει μία σύγχρονη και ασφαλή οικονομία μηδενικών εκπομπών. Η Greenpeace θεωρεί απαραίτητη την απεξάρτηση της ΔΕΗ από τον λιγνίτη και τεκμηριώνει την άποψή της με 10 επιχειρήματα:
1. Η ΔΕΗ διαθέτει κυρίως απαρχαιωμένες λιγνιτικές μονάδες, παράγοντας ηλεκτρική ενέργεια με πολύ χαμηλή απόδοση και εξαιρετικά ρυπογόνο τρόπο. Η αναβάθμιση αυτών των μονάδων είναι οικονομικά ασύμφορη και παραμένει καταστροφική για το περιβάλλον.
2. Τα εγχώρια κοιτάσματα λιγνίτη εξαντλούνται. Σύμφωνα με τις αισιόδοξες εκτιμήσεις της ΔΕΗ, τα αποθέματα σε ολόκληρη τη χώρα αρκούν για να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες μας για τα επόμενα 45 χρόνια και αυτό αν η κατανάλωσή τους μειωθεί σημαντικά στο μέλλον.
3. Τα εναπομείναντα κοιτάσματα λιγνίτη έχουν εξαιρετικά χαμηλή απόδοση. Η θερμογόνος δύναμη του μεγαλύτερου μέρους του ελληνικού λιγνίτη κυμαίνεται από 975 έως 1.615 kcal/kg (χιλιοθερμίδες ανά κιλό) και μόνο μία μικρή ποσότητα (Φλώρινα και Ελασσόνα) έχει σημαντικότερη θερμογόνο δύναμη (1.927 -2.257 kcal/kg). Ο λιγνίτης που προορίζεται να καίει η Πτολεμαΐδα 5, είναι επίσης εξαιρετικά φτωχός (1.060-1.650 kcal/kg).
4. Ο λιγνίτης σκοτώνει. Μπορεί κάποια συνδικάτα της ΔΕΗ να μην το πιστεύουν (άλλωστε δεν υπάρχει ούτε μία σοβαρή επιδημιολογική μελέτη στα λιγνιτικά κέντρα της χώρας), αλλά η ατμοσφαιρική ρύπανση από τις λιγνιτικές μονάδες ευθύνεται για περίπου 1.200 πρόωρους θανάτους ετησίως σε όλη την Ελλάδα.
Μια εξάρτηση που κοστίζει
5. Η εξάρτηση από τον λιγνίτη κοστίζει. Το εξωτερικό κόστος που πληρώνουμε χωρίς αυτό να μεταφέρεται στους λογαριασμούς της ΔΕΗ (επιβάρυνση δημόσιας υγείας, ανεπανόρθωτη καταστροφή φυσικών τοπίων), ανέρχεται σε 2,3 – 3,9 δισ. ευρώ το χρόνο. Μέχρι σήμερα στη Δυτική Μακεδονία έχουν καταστραφεί περισσότερα από 160.000 στρέμματα γης, ενώ έχουν ξεριζωθεί δεκάδες χωριά.
6. Ο λιγνίτης κατασπαταλά τους υδάτινους πόρους της χώρας. Η νέα μονάδα – αν κατασκευαστεί – θα καταναλώνει περισσότερους από 8 εκατομμύρια τόνους, ποσότητα που καταναλώνουν ετησίως στην Ελλάδα περίπου μισό εκατομμύριο νοικοκυριά! Συνολικά οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ εξαφανίζουν κάθε χρόνο περισσότερο από 50 εκ. τόνους νερό από τα αποθέματα της χώρας.
7. Με τη σημερινή της επενδυτική στρατηγική, η ΔΕΗ θα συνεχίσει να χάνει θέσεις εργασίας. Τα 1,4 δισ. ευρώ που θα κοστίσει (το λιγότερο) η κατασκευή της «Πτολεμαΐδα 5», θα προσφέρουν πολύ περισσότερες θέσεις εργασίας και έσοδα για την Επιχείρηση αν τα επενδύσει στην εξοικονόμηση ενέργειας και τις ΑΠΕ.
8. Η ΔΕΗ είναι σήμερα κομπάρσος στις ενεργειακές εξελίξεις. Παρά τη ραγδαία ανάπτυξη των ΑΠΕ στην Ελλάδα και ολόκληρο τον κόσμο, από τα 12.760 εγκατεστημένα MW της ΔΕΗ, μόλις τα 80 MW αφορούν εγκαταστάσεις ΑΠΕ (0,6%).
9. Η ΔΕΗ απειλείται από την ασθένεια των μεγάλων εταιριών ηλεκτροπαραγωγής. Οι 10 ευρωπαϊκοί κολοσσοί ηλεκτροπαραγωγής έχουν χάσει μισό τρισ. € την τελευταία δεκαετία εξαιτίας της εμμονής τους στις συμβατικές πηγές ενέργειας, την ώρα που ανθούσε η ανάπτυξη των ΑΠΕ.
10. Η ΔΕΗ πρέπει να αναλάβει τον ρόλο που της αρμόζει. Στηρίζοντας και συμβάλλοντας στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας και τη μετάβασή της σε μία κοινωνία μηδενικών εκπομπών. Παρέχοντας σύγχρονες ενεργειακές υπηρεσίες που θα μειώσουν δραματικά τους λογαριασμούς και, φυσικά, εξασφαλίζοντας το εργασιακό μέλλον των χιλιάδων εργαζομένων τους.
