Του Πέτρου Μανταίου

«Ζωντανό μουσείο επικών διαστάσεων» χαρακτηρίζει ο Τάσος Σαραντής («Εφ.Συν.» 20/3) την ευρύτερη περιοχή της αρχαίας πόλης Χασάνκεϊφ, στη νοτιοανατολική Τουρκία, μεταξύ των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη, την οποία θα βυθίσει γιγάντιο υδροηλεκτρικό φράγμα που κατασκευάζεται στο χωριό Ιλίσου, βυθίζοντας συγχρόνως μοναδικά πειστήρια παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της αρχαίας Μεσοποταμίας, 12.000 χρόνων, για εξοικονόμηση ενέργειας περίπου… 2% του συνόλου που παράγεται στην Τουρκία!

Είναι βέβαια επίκαιροι και σε εξέλιξη οι «δεσμοί» του Τούρκου πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν με το τουρκικό… εργολαβιστάν (κατά τι χειρότερο του δικού μας!), αλλά αποτελεί, νομίζω, θέμα της διεθνούς κοινότητας –αυτής τουλάχιστον που η συνείδησή της δεν… βυθίστηκε ακόμα στη λάσπη– να μην επιτρέπει στον κάθε Ερντογάν (π.χ. με έμπρακτες πιέσεις από διεθνείς οργανώσεις, ιδίως της UNESCO του ΟΗΕ) να ασκεί την προσωρινή εξουσία του σε βάθος χρόνου… 12.000 ετών (δηλαδή 11.000 χρόνια προτού εμφανιστούν στην περιοχή τα πρώτα τουρκικά φύλα προερχόμενα από τις στέπες της Κεντρικής Ασίας…) εξαφανίζοντας από την Ιστορία ζωντανούς «μάρτυρες» της συνέχειάς της.

Ιδίως όταν η λεγόμενη –και εξαιρετικά επικερδής για όσους την αναπτύσσουν…– πολιτική των γιγάντιων φραγμάτων, από τη Λατινική Αμερική μέχρι την Αίγυπτο και από την Κίνα μέχρι την Ινδία και την Τουρκία, βάλλεται από τους πάντες –πλην εργολάβων και πολιτικών!– ως μη αναστρέψιμα καταστροφική για φυσικό και ιστορικό περιβάλλον. Ενώ σπάνια σημειώνεται στις σχετικές υπέρ φραγμάτων «συνηγορίες» πως όλα τα φράγματα, ακόμα και τα πλέον λεπτομερώς μελετημένα και κατασκευασμένα, έχουν ΟΛΑ ημερομηνία λήξης! Με την Τουρκία να τη βαρύνει επί πλέον η βύθιση, προ 20ετίας, για ίδιους λόγους, στην ίδια περιοχή, της ελληνιστικής πόλης Ζεύγμα.

Αφιερώνω το σημερινό χρονογράφημα στη Χριστίνα Μανταίου, που λάτρευε τα ταξίδια και είχε, με φίλες της, επισκεφτεί, καταγράψει και βιντεοσκοπήσει το Χασάνκεϊφ και τη Ζεύγμα όσο ακόμα ήταν ζωντανές.