Στον Θόλο προβάλλεται μια εντυπωσιακή ταινία με θέμα την επιστροφή στη Σελήνη. Μέσα από διαδραστικές οθόνες αφής, βιντεοπροβολές και παιχνίδια για μικρούς και μεγάλους, που ήρθαν από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης, οι επισκέπτες αποχαιρετούν τη Γη και εκτοξεύονται στα άστρα
Της Νόρας Ράλλη
Πώς μυρίζει η Σελήνη; Πόσοι άνθρωποι έχουν περπατήσει επάνω της; Μπορούμε να φτάσουμε στον δορυφόρο μας χωρίς διαστημόπλοιο; Πώς θα είναι ένα σεληνιακό χωριό; Μπορούμε να κατοικήσουμε στον Αρη; Σε πόσα χρόνια; Τι θα επιτρέπεται να τρώμε; Πώς θα κοιμόμαστε σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας; Μπορεί ένα 10χρονο να φτιάξει ατμόσφαιρα στον Αρη; Οι απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα δίνονται μέσα από τη νέα έκθεση που φιλοξενείται στο Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού «Ελληνικός Κόσμος» (Πειραιώς 254, Ταύρος, 212 254 0000), με τίτλο «Η κατάκτηση του Διαστήματος». Πρόκειται για μία από τις πιο πρόσφατες και ολοκληρωμένες εκθέσεις παγκοσμίως σχετικά με το μέλλον του ανθρώπου στο Διάστημα. Τα στοιχεία, καθώς και η τεχνογνωσία που χρησιμοποιείται (ειδικές οθόνες, βιντεοπροβολές, εκπαιδευτικά παιχνίδια για μικρούς και μεγάλους) ήρθαν στην Αθήνα από το Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης, σε συνεργασία με το MadaTech (το Εθνικό Μουσείο Επιστήμης, Τεχνολογίας και Διαστήματος του Ισραήλ). Αλλά και το δικό μας Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών συμμετέχει με σημαντικό οπτικοακουστικό υλικό.
Παράλληλα, ο Θόλος του Ελληνικού Κόσμου επελέγη φέτος, μαζί με ακόμη 120 πλανητάρια, για να προβάλει την ψηφιακή ταινία «Επιστροφή στη Σελήνη… για πάντα!» του Βραβείου Google Lunar X. Πρόκειται για έναν παγκόσμιο διαγωνισμό, που είναι ακόμη υπό εξέλιξη, με στόχο τη δημιουργία, αποστολή και προσσελήνωση ενός διαστημικού ρομπότ για πρώτη φορά στη Σελήνη, με κίνητρο το πιο μεγάλο βραβείο στην ιστορία: 30 εκατομμύρια δολάρια!
Λέγεται πως την πρώτη φορά που ο άνθρωπος ένιωσε πραγματικά ελεύθερος είναι όταν έστρεψε τα μάτια του στον ουρανό. Από τότε έχουν περάσει κάποιες χιλιάδες χρόνια και σήμερα μπορούμε να μιλάμε όχι μόνο για ελευθερία, αλλά και για κατάκτηση του Διαστήματος, για αποικισμό σε άλλους πλανήτες, με συγκεκριμένα στοιχεία και χρονοδιαγράμματα (οι πρώτες αποστολές αποικισμού θα ξεκινήσουν το 2050).
Η έκθεση αυτή δείχνει ακριβώς τον τρόπο που μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο, ανατρέχοντας παράλληλα ιστορικά, με φαντασμαγορικές εικόνες και ψηφιακές λήψεις, στις μέχρι τώρα αποστολές στο υπερπέραν: από τον Ρώσο κοσμοναύτη Γιούρι Γκαγκάριν, τον πρώτο άνθρωπο που βρέθηκε στο Διάστημα, μέχρι τους Κινέζους ταϊκοναύτες («τάικο» στα κινεζικά σημαίνει Διάστημα). Η ανάγκη του ανθρώπου να «βολτάρει» στ' άστρα πέρασε στον ανταγωνισμό για την πρωτιά και τα οικονομικά συμφέροντα που ακολουθούν αναπόφευκτα παρόμοια εγχειρήματα.
Πατώντας ένα κουμπί, μυρίζεις τη Σελήνη σε ένα έκθεμα που αναπαράγει τη χαρακτηριστική μυρωδιά πυρίτιδας. Μπορείς από κοντά να δεις τις κάσκες από γνήσιο χρυσάφι των αστροναυτών για να αντανακλούν το φως του Ηλιου σε συνθήκες μη ύπαρξης ατμόσφαιρας. Βλέπεις μπροστά σου, στις κανονικές τους διαστάσεις, το πρώτο διαστημικό τηλεσκόπιο «Χαμπλ», τα διαστημικά ρόβερ της ΝΑSΑ που προσγειώθηκαν στον Αρη, καθώς και το πώς θα είναι μια μελλοντική κατοικία στο φεγγάρι.
Τα συναισθήματα ανάμεικτα, καθώς κατανοείς πόσο κοντά είμαστε στο να μετοικήσουμε σε άλλο πλανήτη, πόσο προετοιμασμένοι αλλά και πόσο ανέτοιμοι συνάμα. Οι επισκέπτες της έκθεσης (επιτρέπονται παιδιά από 5 ετών) μπορούν σε μια διαδραστική οθόνη αφής να δημιουργήσουν ατμόσφαιρα στον Αρη. Αναπόφευκτα, βέβαια, σου δημιουργούνται απορίες για το πώς μπορούμε να σχεδιάζουμε κάτι τέτοιο, τη στιγμή που δεν μπορούμε να σώσουμε καν τη γήινη ατμόσφαιρα από την καταστροφική ανθρώπινη παρέμβαση. Αλλά αυτό είναι ακριβώς ένα από τα πλεονεκτήματα μιας τέτοιας έκθεσης. Πέραν των εντυπωσιακών εικόνων και πρακτικών δράσεων, σε οδηγεί και σε εύλογα ερωτήματα για τη γήινη ζωή σου.
Στο τέλος, κάναμε και ένα τεστ, αν και κατά πόσο είμαστε κατάλληλοι για κάτοικοι του Αρη. Προσωπικά, βγήκα προτελευταία: «Με τα πόδια στη Γη, αλλά το κεφάλι στα σύννεφα» -σ' αυτή την κατηγορία κατετάγην… Πάντα το υποψιαζόμουν. Πλέον, βεβαιώθηκα και επιστημονικά.
*INFO: Δευτέρα-Πέμπτη: 09.00-13.30, Παρασκευή 09.00-20.00, Σάββατο 11.00-16.00, Κυριακή 10.00-18.00. Eισιτήρια: Ενήλικες 7 €, Παιδιά 4 €, Οικογενειακό εισιτήριο (2 ενήλικες + 2 παιδιά) 20 ευρώ. Διατίθεται δωρεάν χώρος στάθμευσης.
