Της Εύης Παπαγγελή*
Υπάρχει ένα όριο στη συνείδηση κάθε ανθρώπου, που αν το υπερβεί αδυνατεί να συνεχίσει τη δράση του ως πολίτης. Τα τελευταία γεγονότα, που συνέβησαν στις φυλακές του Μαλανδρίνου, με τη δολοφονία του φρουρού (θύματος) και στη συνέχεια τη θανάτωση του δράστη (θύματος), αγγίζουν το προσωπικό μου όριο.
Είναι γνωστό σε όλους ότι στην κλειστή πραγματικότητα της φυλακής, οι κρατούμενοι σχηματίζουν ένα δικό τους σύστημα αξιών, με άγραφους κανόνες, νόρμες και κώδικες. «Ομερτά», «νόμος της σιωπής», είναι κάποιες γνώριμες εκφράσεις που περιγράφουν έναν σκοτεινό και σκληρό κόσμο.
Στην προκειμένη περίπτωση όμως γίνεται φανερό πως οι «άγραφοι νόμοι» αυτοί διέπουν ολόκληρο το σύστημα της φυλακής. Οταν το σώμα των φυλάκων δέχτηκε τη σκληρή και φονική επίθεση από έναν κρατούμενό τους, αντέδρασε άμεσα, ανταποδοτικά και παραδειγματικά, με τον βασανισμό και την εξόντωση του κρατουμένου αυτού.
Η «Θεία Δίκη» που βιάστηκαν να ξεστομίσουν οι πονεμένοι συγγενείς του δολοφονηθέντος φύλακα -έκφραση που προσβάλλει τη θρησκευτική μου συνείδηση- είναι στην πραγματικότητα επιβολή αντιποίνων, προερχόμενη από το σώμα των φυλάκων, που «απάντησε» εκδικητικά στην επίθεση που δέχτηκε.
Αντίδραση αναμενόμενη ίσως από το σώμα των κρατουμένων, γεγονός που αποδεικνύει ότι αποτελούν τις δύο όψεις του ιδίου νομίσματος. Με την ουσιαστική διαφορά ότι οι φρουροί συνιστούν τα θεσμοθετημένα όργανα μιας Πολιτείας, που έχει καταργήσει τη θανατική ποινή (άρθρο 50 Π.Κ. με τον Ν. 2207/94) και ρητώς έχει απαγορεύσει τα βασανιστήρια.
Δεν γνωρίζω αν ο ιατροδικαστής, οι εισαγγελικοί και οι δικαστικοί λειτουργοί, που θα κληθούν να ερευνήσουν την υπόθεση σε βάθος, θα καταφέρουν να διαφωτίσουν ουσιαστικά τους δύο θανάτους. Η έως τώρα πάντως προβολή του θέματος από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης με την «τερατοποίηση» του αλβανικής καταγωγής δράστη και την αποδοχή της «θείας τιμωρίας» του, σίγουρα δεν δίνει ελπίδες για μια ποιοτική και εις βάθος ανάλυση του «τι βρομάει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας».
Δεν ξεχνώ την άνανδρη σφαγή του φρουρού, που δέχτηκε πισώπλατα την επίθεση του εξαγριωμένου λύκου, που κλήθηκε να φυλάξει.Θυμάμαι όμως και την τελευταία εικόνα του δαρμένου λύκου, ολομόναχου, στο κελί, να γδύνεται, να ξαπλώνει και να πεθαίνει σιωπηλά, χωρίς ένα νεύμα ή μια λέξη προς τον φύλακα-φρουρό του. Και δυστυχώς η ευθύνη για τον θάνατό τους βαρύνει και εμένα, προσωπικά, ως δικηγόρο-άμισθο δημόσιο λειτουργό.
……………………………………………………………………………………….
* Δικηγόρος-εγκληματολόγος
