Της Πέπης Ρηγοπούλου
Πηγαίνω με τα πόδια ή τρέχω ιλιγγιωδώς στο πίσω κάθισμα ενός ρίκσο στους δρόμους του Δελχί και, παρόλο που έχω την αίσθηση ότι χρωστώ τη ζωή μου στην θεά Τύχη (αλήθεια, πώς να την λένε στο ινδουιστικό πάνθεο με τους 33.000.000 θεούς και θεές;) και στον ζογκλερισμό των Ινδών οδηγών, που φρενάρουν ή προσπερνούν ένα χιλιοστό πριν από τον όλεθρο, μένω έκθαμβη. Τις ώρες της αιχμής, και όχι μόνο, οι δρόμοι σφύζουν από κυκλοφορία: αρκετά τεράστια πανάκριβα τζιπ, Μερτσέντες ή ότι άλλο αντίστοιχο, και ατέρμονες στρατιές από ινδικά «Βέιγκον αρ» και, επίσης, μικρά ινδικά (με συμβολή Ιαπωνίας) «Σουζούκι-Μαρούτι» και πάει λέγοντας. Καμία σχέση με την εικόνα των άδειων δρόμων που είχα αντικρίσει όταν πρωτογνώρισα τη χώρα πριν από τριάντα χρόνια.
Κοιτάω, λοιπόν, το θέαμα και θυμάμαι τα λόγια ενός Ελληνα πολιτικού, μάλλον πρωθυπουργός θα ήταν, που μας προειδοποίησε ότι αν δεν μπούμε στο Μνημόνιο θα… καταντήσουμε σαν την Ινδία. Δεν θα επιμείνω στην κομψότητα της διατύπωσης και στο βάθος της διεθνιστικής ευαισθησίας που φανερώνει αυτή η δήλωση. Εχοντας ζήσει κάποιο κομμάτι της ζωής μου στην Ινδία, είχα από τότε αναρωτηθεί. Καλά, δεν ξέρει μήπως ότι ένα αυγό κάνει πέντε το πολύ λεπτά στην Ινδία και 20 με τριάντα στην λαϊκή στην Ελλάδα, πράγμα που θα πει ότι εκεί η ζωή είναι κομμάτι πιο φτηνή;
Μιλώντας με δύο διαλεχτούς καθηγητές Πανεπιστημίου στο Νέο Δελχί, είχα μια ακόμα ευκαιρία να θαυμάσω την προβλεπτικότητα, το κύριο κατά Θουκυδίδη προσόν του πολιτικού που είχε τότε κάνει τη δήλωση. Αφού είπαμε τα επιστημονικά και τα πολιτικά μας, η κουβέντα έφτασε στο καυτό θέμα των αποδοχών. Και ιδού η έκπληξη: οι συνεχώς ανερχόμενοι μισθοί των Ινδών φίλων μου έχουν «καταντήσει» να είναι αυτή τη στιγμή ίσοι με τους συνεχώς κατερχόμενους δικούς μας.
Ούτε η Ινδία ούτε καμιά άλλη χώρα είναι η γη της επαγγελίας, της απόλυτης πνευματικότητας ή της τέλειας κοινωνικής δικαιοσύνης. Στη χώρα αυτή, που δίκαια ονομάζεται υποήπειρος, διότι, πλην της έκτασής της, έχει από καιρό ξεπεράσει το ένα δισεκατομμύριο κατοίκων, υπάρχει -και υπήρχε από πολλούς αιώνες, από την εποχή τουλάχιστον των Μογγόλων αυτοκρατόρων- μυθώδης πλούτος συνδυασμένος με την απίστευτη ένδεια αυτών που τον παρήγαν και τον παράγουν.
Υπάρχει, όμως, και ένα νέο και ελπιδοφόρο φαινόμενο: η συνεχής εδώ και δεκαετίες ανάδυση μιας μέσης τάξης εκατοντάδων εκατομμυρίων, που από την μια αποτελεί τον συνεκτικό ιστό της χώρας και από την άλλη συμβάλλει πολύ στο να έχει νόημα το ότι η Ινδία, με όλα τα εσωτερικά και τα εξωτερικά προβλήματά της, θεσμικά συνιστά μια δημοκρατία.
Αλλά μιας και «ο μύθος λέγεται για μας», ας κλείσουμε με τούτο. Οσο καιρό η πολιτική τάξη μας θα αγνοεί σε μέγα ποσοστό ό,τι συμβαίνει στον κόσμο -ή μήπως και ό,τι συμβαίνει στη διπλανή πόρτα;- δεν θα κινδυνεύουμε να καταντήσουμε σαν αυτούς που αφελώς υποτιμούμε, διότι αγνοούμε το τι είναι, αλλά απλώς θα οδεύουμε σταθερά προς το χειρότερο.
