Η περίπτωση της νεαρής Νεφέλης Λιούτα
Του Δημήτρη Γκιώνη
Το καλοκαίρι του 2005 προσήλθε στο καλλιτεχνικό τμήμα της «Ελευθεροτυπίας», έπειτα από σχετικό τηλεφώνημα που είχε προηγηθεί, ένα κοριτσάκι, μαθήτρια της Α′ Λυκείου, στο πλαίσιο ενός προγράμματος εθελοντικής απασχόλησης του Κολλεγίου Ψυχικού. «Το προκαθορισμένο ήταν να σταλώ σε έναν εκδοτικό όμιλο, ζήτησα όμως την «Ε», ως πρώτη αγάπη και παντοτινή», λέει η ίδια. Και προσθέτει (βοηθώντας τη μνήμη μου):
«Ηταν για λίγες ημέρες, τα καλοκαίρια του 2005 και 2006, έχει μείνει όμως ζωντανό το συναίσθημα του να γράφεις εσύ ο ίδιος για κάτι που πολλοί μαζί παρακολουθήσατε μαγεμένοι και η ευφορία τού να το κάνεις αυτό καθισμένος ανάμεσα σε ανθρώπους που η πορεία τους στα πράγματα σε κάνει να νιώθεις ζεστασιά και οικειότητα».
Στη μουσική
Ωστόσο η Νεφέλη Λιούτα δεν ακολούθησε τη δημοσιογραφία. Τα πεδία των επιλογών της ήταν η νομική σχολή και η κλασική μουσική, ως διπλωματούχος βιολιού (και στο δεύτερο αυτό μπορεί να έπαιξε κάποιο ρόλο η μητέρα της, Νέλλη Οικονομίδου, βιολίστρια της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών και καθηγήτρια μουσικής). «Η τραγουδοποιία βγήκε σιγά σιγά τα επόμενα χρόνια, όπως και η γραφή κειμένων, σε συνέχεια αυτού που φανταζόμουν ως γοητευτικότατο σχέδιο για τον εαυτό μου κατά τη διάρκεια των καλοκαιριών στην “Ε”».
Δεν μπορεί, προσθέτει, να βγάλει τη μουσική από τη ζωή της, καθώς της προσφέρει εναλλακτικούς τρόπους να την εξασκήσει, και μέσα σ’ αυτή να συνδυάσει όλα τα άλλα. «Μπορείς να δουλεύεις με παιδιά ως δασκάλα, να γράφεις μουσικά παραμύθια, να ντύνεις τη μουσική σου με στίχους, να συνεργαστείς περιστασιακά με κάποιο περιοδικό για κάποια άρθρα σχετικά με αυτή, να επεκταθείς σε άρθρα που φεύγουν λίγο έξω από τον τομέα της μουσικής. Στην τελική μπορεί να επιστρέψουν και τα νομικά, πάντα απαραίτητα σε αυτόν τον ρευστό, ως προς την κατοχύρωση, χώρο της πνευματικής ιδιοκτησίας».
Τον καιρό αυτό, η Νεφέλη ετοιμάζει τη συμμετοχή της σε σειρά μουσικών εκδηλώσεων. Και από κοντά, ένα μουσικό παραμύθι με τίτλο «Ενα τρένο πάνω στη θάλασσα», για την παιδική ορχήστρα του ωδείου «Φ. Νάκας», που θα παρουσιαστεί στις 2 Ιουνίου. «Η ορχηστρούλα μας έχει τσελάκια, βιολάκια, τρομπονάκι, τυμπανάκια και άλλα όργανα –όλα από 5 – 15 ετών! Το παραμύθι εκτυλίσσεται στο μέλλον, σε έναν κόσμο που οι πάγοι έχουν λιώσει και ένα τρενάκι ενώνει τα τελευταία δυο κομμάτια γης με ράγες πάνω στη θάλασσα».
Και τα χρήματα;
Οσο για τις ευκολίες και τις δυσκολίες σ’ αυτά που κάνει:
«Υπάρχουν οι ευκολίες που απολαμβάνουμε όταν ασχολούμαστε με κάτι που αγαπάμε. Οι δυσκολίες είναι ότι είσαι η Νεφέλη, που αγχώνεται με εντυπωσιακή ευκολία. Αυτή είναι η φιλοσοφικοσυναισθηματική θεώρηση των δυσκολιών, διότι υπάρχει και η πιο ρεαλιστική, του κατά πόσο οι ασχολίες μου μπορεί να με στηρίξουν οικονομικά, σε έναν κοινωνικοπολιτικό χάρτη σαν αυτόν της σημερινής καθημερινότητας».
Η Νεφέλη είναι ήδη και βραβευμένη ως μουσικός. Ηταν το 2011, όταν απέσπασε το Α′ βραβείο σύνθεσης (από κοινού με μια άλλη νεαρή ομότεχνό της, την Κατερίνα Φωτεινάκη), καθώς και βραβείο στίχου στους πρώτους Αγώνες Δημιουργίας Ελληνικού Τραγουδιού του Ιδρύματος Ωνάση. Η βράβευση θα ολοκληρωνόταν με τη χρηματοδότηση και κυκλοφορία δίσκου, σε συνεργασία με ορισμένους αθλοθέτες, αλλά τα χρήματα (ελληνικό… έθιμο, ακόμα και για ένα εύρωστο οικονομικά ίδρυμα) δεν έχουν δοθεί ακόμα! Λέει η ίδια:
«Ηταν μια ωραία εμπειρία, της οποίας τα χρώματα έχουν δυστυχώς αλλοιωθεί, καθότι το τόσο εντυπωσιακό και ελπιδοφόρο περιεχόμενο του βραβείου δεν υποστηρίχθηκε στη συνέχεια με τη συνέπεια που αρμόζει στις περιστάσεις. Αυτήν τη στιγμή έχω ολοκληρώσει μόνη μου την ηχογράφηση του δεύτερού μου δίσκου, διατηρώντας μια μικρή πεποίθηση πως αν η πίστη μου στα πράγματα έχει υπάρξει σωστή, τότε η χρηματοδότηση οφείλει να έρθει».
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Στο πλαίσιο
«Γράφεις για τους άλλους, και δεν γράφεις για το χάλι του σιναφιού μας», η παρατήρηση. Σωστά, θα παραδεχόμουν, αν πίστευα ότι αποτελούμε εξαίρεση στη γενική κατρακύλα. Συμβαίνει όμως να περνάω ένα μέρος της ημέρας μου στο συνδικαλιστικό μας σπίτι (ειδικότερα, στο Μορφωτικό Ιδρυμα της ΕΣΗΕΑ, αν το έχετε ακουστά). Κι εκεί, σε καθημερινή σχεδόν επανάληψη, η εικόνα: στρατιές ανέργων συναδέλφων ή εργαζομένων χωρίς να πληρώνονται, ενώ και οι αποδοχές των απομάχων όσο πάνε και συρρικνώνονται –και τα χειρότερα έπονται…
Οι εργοδότες των ΜΜΕ –επιχειρηματίες οι περισσότεροι, καθώς εκλείπει το είδος των εκδοτών δημοσιογράφων– έχουν βρει έναν βολικό τρόπο να εκμεταλλεύονται τους συνάδελφους (η μοναδική χωρίς αφεντικό εφημερίδα, η παρούσα). Δεν εισπράττουμε, λένε, άρα δεν πληρώνουμε -δεν παίρνει εφημερίδες ο κόσμος, δεν διαβάζουν οι νέοι… Τα ίδια σε κανάλια κι ερτζιανά. Ρίσκο πλέον και το αποτελεσματικό κάποτε μέτρο της απεργίας: Απεργώ και κάθομαι στο σπίτι μου ή εργάζομαι ελπίζοντας ότι κάποια στιγμή θα προκύψει κάποιο χαρτζιλίκι. Παρελθόν οι εποχές της αίγλης του κραταιού επαγγέλματος. Εν τω μεταξύ, οι δημοσιογραφικές σχολές –δημόσιες και ιδιωτικές– βγάζουν αβέρτα δημοσιογράφoυς.
Τα ίδια και στον χώρο του θεάματος. Ανεργοι οι περισσότεροι ηθοποιοί, ενώ όσοι εργάζονται, στις άπειρες πλέον σκηνές και παραστάσεις, οι περισσότεροι, ούτε αποδοχές ούτε ασφάλεια έχουν. Και οι θεατρικές σχολές βγάζουν –κι αυτές– αβέρτα ηθοποιούς. Αλλά, προφανώς, το μεράκι (ισχυρότερο της άγνοιας), και στη μία περίπτωση και στην άλλη, είναι ακαταμάχητο.
ΚΑΙ… Κάποιος, κάποιοι, να πείσουν, έστω με τα ψέματά τους, ότι θα μας βγάλουν από το αδιέξοδο.
