Νομοσχέδιο που περιορίζει τις θρησκευτικές ελευθερίες αντί να τις προωθεί, σύμφωνα με την Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, φέρνει σε δημόσια διαβούλευση ο υπουργός Παιδείας

→«Τα ζητήματα της πλήρους θρησκευτικής ελευθερίας παραμένουν ακόμη στις εκκρεμότητες της μεταπολίτευσης» αναφέρει η ΕΕΔΑ και τονίζει ότι «το προτεινόμενο Σχέδιο Νόμου έχει τόσες κακοτεχνίες και προβληματικές διατάξεις που, αν τελικώς ψηφιστεί από τη Βουλή, περισσότερα προβλήματα θα δημιουργήσει παρά θα λύσει»

Του Γιάννη Μπασκάκη

«Δέσμιο ενός ελληνοχριστιανικού συντηρητισμού» είναι σύμφωνα με την Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, το σχέδιο νόμου για την «οργάνωση της νομικής μορφής θρησκευτικών κοινοτήτων και των ενώσεων του στην Ελλάδα», το οποίο ο υπουργός Παιδείας, Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος έθεσε σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 11/4/2014.

Το σχέδιο νόμου «αντιμετωπίζει την ελεύθερη εκδήλωση θρησκευτικών και άλλων πεποιθήσεων ως διακινδύνευση της κοινωνικής συνοχής και τάξης και στην ουσία δεν προστατεύει, αλλά περιορίζει τη θρησκευτική ελευθερία, την οποία θέτει υπό τον κρατικό έλεγχο», τονίζει η ΕΕΔΑ.

Συγκεκριμένα, βάζει φραγμούς στη σύσταση θρησκευτικών νομικών προσώπων, ορίζοντας ότι απαιτούνται τουλάχιστον 300 πρόσωπα, όταν το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει νομολογήσει ότι για την ίδρυση χώρων λατρείας 7 πιστοί είναι αρκετοί.

Ηθικοί πανικοί

Αλλά και αν καταφέρουν και συγκεντρώσουν τις 300 αιτήσεις και δημιουργηθούν, μπορούν ανά πάσα στιγμή να υποχρεωθούν σε διάλυση αφού το σχέδιο νόμου προβλέπει ότι ένα θρησκευτικό νομικό πρόσωπο διαλύεται αν η λειτουργία του έχει καταστεί παράνομη ή ανήθικη ή αντίθετη προς τη δημόσια τάξη, χωρίς να ορίζεται όμως η έννοια του ηθικού και του ανήθικου. «Παρέχει απλόχερα στην Ορθόδοξη Εκκλησία – και όχι μόνο – το δικαίωμα να καλλιεργεί κατά το δοκούν ηθικούς πανικούς και το κράτος να προστρέχει ως προστάτης της ηθικής τάξης», αναφέρει η ΕΕΔΑ.

Το σχέδιο νόμου διατηρεί τα ειδικότερα νομικά καθεστώτα τριών θρησκευτικών κοινοτήτων (Εκκλησία της Ελλάδος, Ισραηλιτικές Κοινότητες, Κοινότητες Μουσουλμάνων, όταν για τις τελευταίες δεν υπάρχει σαφές νομικό καθεστώς) δημιουργώντας έτσι ένα πλαίσιο διαφορετικών ταχυτήτων για τις θρησκευτικές κοινότητες. Παράλληλα παρεμβαίνει και στην αυτοδιοίκησή τους αφού ορίζει ότι ο θρησκευτικός λειτουργός «μετέχει αναγκαστικά» στη διοίκηση.

Οσον αφορά τους χώρους λατρείας και την ίδρυσή τους, σύμφωνα με την ΕΕΔΑ, το σχέδιο νόμου δεν καταργεί το ισχύον νομικό πλαίσιο από την εποχή της δικτατορίας του Μεταξά, το οποίο έχει επικριθεί από το Δικαστήριο του Στρασβούργου. Νομοθετεί απλώς παράλληλο πλαίσιο για τις θρησκευτικές κοινότητες που δεν εξαιρούνται και θα υπαχθούν στον νέο νόμο.

Αλλά τα προβλήματα ξεκινούν ήδη από τον ορισμό της θρησκευτικής κοινότητας, αφού σύμφωνα με το σχέδιο νόμου ορίζεται «ικανός αριθμός φυσικών προσώπων [...] μόνιμα εγκατεστημένων σε ορισμένη γεωγραφική περιοχή», πράγμα που έρχεται σε αντίθεση με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, περιορίζοντας το δικαίωμα συλλογικής άσκησης της θρησκευτικής ελευθερίας.

Πρόκειται για ένα σχέδιο νόμου που αγνοεί τον οικουμενικό χαρακτήρα των θρησκειών, είτε είναι μονοθεϊστικές ή πολυθεϊστικές βάζοντας στο επίκεντρο των ρυθμίσεών του τον τοπικό προσδιορισμό.

Προβληματικές διατάξεις

«Το προτεινόμενο Σχέδιο Νόμου έχει τόσες κακοτεχνίες και προβληματικές διατάξεις που, αν τελικώς ψηφιστεί από τη Βουλή, περισσότερα προβλήματα θα δημιουργήσει παρά θα λύσει», αναφέρει η ΕΕΔΑ και επισημαίνει ότι «τα ζητήματα της πλήρους θρησκευτικής ελευθερίας και της ρύθμισης των σχέσεων Πολιτείας και Εκκλησίας παραμένουν ακόμη στις εκκρεμότητες της μεταπολίτευσης».