Η πολυβραβευμένη σκηνοθέτις παρουσιάζει στη Δημόσια Τηλεόραση πέντε επεισόδια της σειράς της «Δεν είσαι μόνος». Ταξίδεψε από τα βάθη της Καππαδοκίας και τη Συρία μέχρι την Ευρώπη. Στόχος της να δείξει ότι ο ευαγγελικός, πατερικός και φιλοσοφικός λόγος θίγει όλα όσα ταλαιπωρούν σήμερα τον άνθρωπο: εξουσία, βία, αποκλεισμός, εκμετάλλευση, μοναξιά

Της Βασιλικής Τζεβελέκου

Πώς «κουμπώνουν» τα Πατερικά κείμενα και ο λόγος του Ευαγγελίου με τα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου; Η σειρά ντοκιμαντέρ «Δεν είσαι μόνος» της Μαίρης Χατζημιχάλη-Παπαλιού πραγματεύεται πανανθρώπινες αξίες που εκφράστηκαν σε κοινωνίες του παρελθόντος και στηρίζεται σε Πατερικά, φιλοσοφικά κείμενα και στον λόγο του Ευαγγέλιου.

Από τα βάθη της Καππαδοκίας, εκεί όπου «το τοπίο είναι σκληρό σαν τη σιωπή, με αλλόκοτα σχήματα και μεγέθη…» μέχρι τα ορθόδοξα μοναστήρια της Συρίας, τα ντοκιμαντέρ αποκαλύπτουν συναρπαστικές εικόνες, οδοιπορικά σε γνωστά και άγνωστα σημεία της Ορθοδοξίας. Τρία καινούργια επεισόδια, μαζί με άλλα δύο που έχουν ήδη προβληθεί, επανέρχονται στη Δημόσια Τηλεόραση με προβολές καθ’ όλη τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας.

Η σειρά πραγματεύεται διαχρονικά προβλήματα και στηρίζεται σε Πατερικά κείμενα, στο Ευαγγέλιο, σε κείμενα θεωρητικά, φιλοσοφικά ακόμα και σε προφητικά, «γιατί περιέχουν πείρα και σοφία αιώνων. Ετσι υπάρχει ένας γόνιμος διάλογος ανάμεσα στο παρελθόν και την εποχή μας», λέει η σκηνοθέτις με τη μεγάλη θητεία στον χώρο του ντοκιμαντέρ και πολλές διακρίσεις.

Για τα δέκα επεισόδια έγιναν γυρίσματα σε όλη την Ελλάδα (Αστυπάλαια, Μακεδονία, Ηπειρος, Μετέωρα, Αίγινα, Λουτράκι, Θήβα, Μήλος, Κως, Μυστράς κ.α.), την Τουρκία (Κωνσταντινούπολη, Καππαδοκία, Αντιόχεια, Μυρσίνη κ.α.), την Ιταλία, τη Γαλλία, την Αυστρία, τη Σκοτία, το Ισραήλ, την Αίγυπτο, τη Συρία κ.α. «Κράτησαν μεγάλο διάστημα και είμαστε τυχεροί γιατί καταφέραμε να πάμε σε μέρη που δυστυχώς σήμερα είναι δύσκολο να επισκεφτείς, όπως η Συρία», μας λέει.

«Σε αυτή τη σειρά ντοκιμαντέρ είμαστε κοντά στα σημερινά προβλήματα και στους ανθρώπους, αποφεύγοντας τη συμβατικότητα που συνδέει τον λόγο αυτό με τη σύγχρονη εποχή. Η βία, η μοναξιά, ο αποκλεισμός, η καταπίεση, η εκμετάλλευση, η εξουσία… είναι ζητήματα που μας απασχολούν και επιχειρούμε να τα δούμε από μια άλλη σκοπιά. Για παράδειγμα, στον λόγο του ο Ιησούς καταργεί την εξουσία και στη θέση της βάζει τη συγχώρεση και την αγάπη προς τους άλλους. Αντικαθιστά τη σχέση κυρίου – δούλου και ξεκινάει το ειδύλλιο της αγάπης. Αγαπάμε τους άλλους, ακόμα και τους εχθρούς μας. Αυτό υπήρξε το μέγα “σκάνδαλο” και η μεγαλύτερη περιπέτεια της εξουσίας στην παγκόσμια Ιστορία. Αυτό το ήθος αποτελεί την επανάσταση απέναντι στο κοσμικό πνεύμα της Ιστορίας. Ο κόσμος το χλεύασε σαν ουτοπία, οι μάρτυρες όμως με τη στάση τους εγκαινίασαν μια νέα ιστορική πραγματικότητα κι αξιώθηκαν να δουν την ουτοπία τους να νικά». Και καταλήγει η σκηνοθέτης: «Οταν μιλάμε για αγάπη, δεν μιλάμε για ψυχολογική κατάσταση, αλλά για στάση ζωής. Συγχώρεση σημαίνει μοιράζομαι τον ίδιο χώρο μαζί σου, είμαι δίπλα σου».

Σε όλα τα επεισόδια της σειράς γίνεται χρήση νέας τεχνολογίας με καινούργιες τεχνικές κι επεξεργασίες. «Η είσοδος του Μωάμεθ στην Κωνσταντινούπολη γυρίστηκε με δέκα κομπάρσους. Οι θεατές τούς βλέπουν χιλιάδες χάρη στις ειδικές επεξεργασίες που κάναμε. Το ίδιο και ένα πλάνο με τους σταυροφόρους στην Κωνσταντινούπολη».

Τα τρία επεισόδια που θα προβληθούν πρώτη φορά είναι τα:

*«Τουρκοκρατία» (Μ. Τετάρτη): μέσα από αυθεντικές πηγές της εποχής ζωντανεύει η ιστορία του ελληνισμού στα δύσκολα χρόνια της οθωμανικής δουλείας.

*«Η ουτοπία της εξουσίας» (Μ. Πέμπτη): η εξουσία παρουσιάζεται ως αλλοίωση του ήθους του Παραδείσου. Δυναστεύει βάναυσα τους ανθρώπους. Ασκείται με σκληρότητα και επιβολή. «Υβρις φυτεύει τύραννον», όπως λέει ο Αισχύλος.

*«Εγώ, ο Μανουήλ Πανσέληνος – ένας φανταστικός βίος» (Μ. Παρασκευή): γίνεται αναφορά στον μεγαλύτερο ζωγράφο της ελληνικής ή βυζαντινής τεχνοτροπίας ή της «μανιέρα γκρέκα», όπως την αποκαλούσαν, ξεχωρίζοντάς την από την αναγεννησιακή ζωγραφική. Σ’ έναν φανταστικό βίο ο Πανσέληνος μιλάει για τον εαυτό του, για τη ζωγραφική πριν από αυτόν και έπειτα από αυτόν.

Τα δύο άλλα επεισόδια, που έχουν ξαναπροβληθεί, είναι: «Πήγαινε και γίνε αυτό που πίστεψες» (απόψε, Μ. Δευτέρα) και «Η πορεία του ορθόδοξου μοναχισμού» (Μ. Τρίτη). Ολα τα ντοκιμαντέρ προβάλλονται στις 4.10 μ.μ.