Ενώ τα εύσημα και οι έπαινοι για το πενταετές ομόλογο συνεχίζονται, κορυφαίος αναλυτής των FT αναρωτιέται μήπως αυτή είναι η καλύτερη στιγμή για μια στάση πληρωμών από την Ελλάδα
Tου Μπάμπη Μιχάλη
Kαι ενώ σχεδόν όλος ο «καλός κόσμος» -η κυβέρνηση, ο πρωθυπουργός, η Ανγκελα Μέρκελ, η τρόικα, οι Βρυξέλλες, το ΔΝΤ, οι επενδυτικές τράπεζες, τα αμερικανικά κερδοσκοπικά hedge funds- «χαίρεται και χαμογελά» για την περιβόητη επιτυχημένη έξοδο στις αγορές, μήπως τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για ένα… κανόνι;
Το ερώτημα θέτει σε χθεσινό του άρθρο ο γνωστός σχολιαστής των Financial Times και ειδικός στα ευρωπαϊκά θέματα, Βόλφγκανγκ Μινχάου, ο οποίος τσακίζοντας… κόκαλα και μύθους υποστηρίζει ότι «για πρώτη φορά από το ξέσπασμα της κρίσης η Ελλάδα είναι σήμερα σε θέση να κηρύξει στάση πληρωμών». Ο Γερμανός αρθρογράφος εκτιμά ότι η Ελλάδα βρίσκεται πια πολύ κοντά στον πάτο της οικονομικής της διολίσθησης που ξεκίνησε πριν από έξι χρόνια και -μεταξύ άλλων- οδήγησε σε: α) απώλεια του 23,5% του ΑΕΠ, β) συρρίκνωση των επενδύσεων κατά 58,4%, γ) ανεργία πάνω από το 27% (και των νέων πάνω από το 60%), δ) 2,3 εκατομμύρια από τα συνολικά 2,8 εκατ. ελληνικά νοικοκυριά σε αδυναμία εξυπηρέτησης των φορολογικών τους υποχρεώσεων, ε) αναγωγή των συντάξεων σε βασική πηγή εισοδήματος για το 48,6% των οικογενειών, στ) 3,5 εκατ. εργαζόμενους Ελληνες να στηρίζουν 4,7 εκατ. άνεργους ή άεργους. Μετά από όλα αυτά, τονίζει ο Μινχάου, η ελληνική οικονομία δεν βρίσκεται πια σε ύφεση, ούτε ανακάμπτει, έχει καταρρεύσει. Θεωρεί ότι η έξοδος στις αγορές και η στρατηγική που έχει υιοθετήσει η ευρωζώνη προς την Ελλάδα είναι κάτι σαν «Παναγιά βόηθα». Δηλαδή, ας δημιουργήσουμε μια τεράστια χρηματοπιστωτική επενδυτική φούσκα και ας προσευχόμαστε ότι κάποια στιγμή θα κυλήσει και λίγο χρήμα προς την πραγματική οικονομία.
Και όλα αυτά όταν την ίδια στιγμή: α) το διαλυμένο τραπεζικό σύστημα δεν μπορεί να δημιουργήσει εγχώριες επενδύσεις και β) είναι απίθανο κάποιος άνθρωπος με σώας τας φρένας -από το εξωτερικό- να κάνει μακροπρόθεσμες επενδύσεις στη χώρα που έχει χρέος στο 177% του ΑΕΠ.
Αλλαγή νομίσματος
Αν δεν χαριστεί μέρος του χρέους, αν δεν κηρυχθεί στάση πληρωμών στο επίσημο χρέος, δεν μπορεί να δημιουργηθεί μια επενδυτική έκρηξη στην Ελλάδα, διατυμπανίζει ο Μινχάου. Μια τέτοια επιλογή θα πρέπει να συνοδευτεί από την καθιέρωση νέου νομίσματος, το οποίο θα υποτιμηθεί αμέσως και θα προσδώσει ανταγωνιστικότητα στην ελληνική οικονομία. Επίσης από μια κεντρική τράπεζα με αξιόπιστο στόχο πληθωρισμού, απελευθερωμένες αγορές εργασίας και αγαθών και ακόμη περισσότερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Ο πιο καθαρός τρόπος της στάσης πληρωμών είναι να γίνει αυτό μέσω συνεδρίου για το χρέος και τώρα είναι η ευκαιρία γιατί τώρα υπάρχει το πρωτογενές πλεόνασμα και πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Ομως οι πιστώτριες χώρες δεν θέλουν καν να το ακούσουν.
Το αρχικό φρικάρισμα
Ο Μινχάου θεωρεί, όμως, ότι μετά το αρχικό φρικάρισμα, οι ξένοι επενδυτές θα ξεχάσουν το χρεοστάσιο και θα επιστρέψουν διατεθειμένοι να δανείσουν στη χώρα. Στο κάτω-κάτω, οι πιθανότητες χρεοκοπίας είναι λιγότερες αμέσως μετά από μια χρεοκοπία, τονίζει, καταλήγοντας ότι η Ελλάδα θα είναι έτσι ελκυστική όχι μόνο για τους χρηματιστηριακούς επενδυτές αλλά και για τους υπόλοιπους ξένους που επενδύουν παραγωγικά.
Με την Ελλάδα όμως ασχολήθηκαν και άλλοι το τελευταίο εικοσιτετράωρο. Η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ αναφώνησε από το βήμα της εαρινής συνόδου του ΔΝΤ χθες τα ξημερώματα ότι «επιτέλους βλέπουμε θετική ανάπτυξη στην Ελλάδα… βλέπουμε τις εξαγωγές να κινούνται επιτέλους προς τη σωστή κατεύθυνση, μια πολύ περήφανη χώρα επιτέλους να δανείζεται από τις αγορές σε όχι εξαιρετικά αλλά σε κάθε περίπτωση πολύ καλά επιτόκια. Η ελπίδα μου είναι ότι επιστρέφει η εμπιστοσύνη και καθώς επιστρέφει θα αυξηθούν και οι επενδύσεις. Οι άμεσες ξένες επενδύσεις θα επιστρέψουν στην Ελλάδα και οι επενδυτές θα την θεωρήσουν ένα μέρος που αξίζει να βάλουν τα χρήματά τους».
Και για να μην παίρνουν τα μυαλά κάποιων αέρα συμπλήρωσε: «Το ταξίδι για την Ελλάδα δεν έχει τελειώσει. Υπάρχουν ακόμη και άλλες μεταρρυθμίσεις που πρέπει να ολοκληρωθούν».
Στο ίδιο μήκος κύματος οι επικεφαλής οικονομολόγοι της Allianz και της Commerzbank Μίχαελ Χάιζε και Γιοργκ Κρέμερ τόνισαν ότι η έξοδος στις αγορές αποτελεί θετικό μήνυμα, όμως η Ελλάδα παραμένει μια υπερχρεωμένη χώρα. Δεν θα πρέπει να επικρατήσει η ψευδαίσθηση ότι η Ελλάδα θα καταφέρει να καλύψει από τις αγορές τις μελλοντικές χρηματοδοτικές της ανάγκες που εξακολουθούν να είναι μεγάλες, είπε χαρακτηριστικά ο πρώτος.
