«Από τα Πεντακόσια στα Χείλια» είναι ο ευρηματικός τίτλος που έδωσε ο καλλιτεχνικός διευθυντής Θοδωρής Γκόνης στις πάντα πρωτότυπες και με μεγάλη πνευματικότητα παραγωγές που θα φιλοξενηθούν στην πόλη της Καβάλας. Οφείλεται στους συνοικισμούς «Πεντακόσια» και «Χίλια» που πήραν το όνομά τους από τον αριθμό των ξεριζωμένων από τη Μικρά Ασία οικογενειών που τις δημιούργησαν

Της Εφης Μαρίνου

Η Καβάλα φέτος το καλοκαίρι μιλά για τον εαυτό της. Αφηγείται με «χίλια χείλια» τις παλιές γειτονιές, τα μνημεία της, τις φυσικές της ομορφιές. Ολο το 57ο Φεστιβάλ Φιλίππων αποτελεί έναν περίπατο στην πόλη, ένα ταξίδι με σταθμούς ιστορικές γωνιές και προσφυγικούς οικισμούς, μια συνομιλία, μια διαδρομή από τα Πεντακόσια στα Χείλια.

Ο ευρηματικός τίτλος «Από τα Πεντακόσια στα Χείλια» που έδωσε στο φεστιβάλ ο καλλιτεχνικός του διευθυντής Θοδωρής Γκόνης οφείλεται στους συνοικισμούς «Πεντακόσια» και «Χίλια», δύο μεγάλα οικιστικά σύνολα στα ανατολικά και δυτικά της πόλης αντίστοιχα, που αποδίδουν το τοπωνύμιό τους στον αριθμό των προσφυγικών οικογενειών που φιλοξενήθηκαν εκεί μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Αποτελούν μέρος της ιστορικής μνήμης της πόλης και μάρτυρες της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της.

Η Καβάλα λοιπόν θα μας ξεναγήσει το καλοκαίρι στον Φάρο, το 1ο Δημοτικό Σχολείο της Παναγίας, την Παλιά Μουσική, το Θεατράκι του Μεχμέτ Αλή, το Ιμαρέτ, τις Καμάρες, τον παλιό Μεντρεσέ, το λιμάνι, το 16ο Δημοτικό Σχολείο του Βύρωνα μέχρι το παρκάκι των Χιλίων.

Πώς συνδέεσαι με έναν τόπο όπου εργάζεσαι; Πώς δένεσαι; Πώς τον γνωρίζεις; «Κοιτάζοντας, παρατηρώντας, διαβάζοντας κείμενα, μαρτυρίες, συγγραφείς που πέρασαν, ή έζησαν στο μέρος αυτό», μας λέει ο Θ. Γκόνης.

«Κυρίως όμως περπατώντας ασκόπως μόνος ή με τον Φίλο που αντέχει τη σιωπή, το γέλιο, την ίδια ιστορία χίλιες φορές από τα χείλη σου, χωρίς να δυστροπεί γιατί το ξέρει, το γνωρίζει, η επανάληψη και το ρεφρέν δροσίζει. Ετσι λοιπόν Περπατώντας με τον Φίλο στην Καβάλα ένα απόγευμα του Γενάρη από τα Πεντακόσια στα Χίλια, μας ήρθε ο τίτλος αυτός στα Χείλια!»

Ηθοποιοί, λογοτέχνες, ποιητές, μουσικοί, εικαστικοί επιλέγουν ένα σημείο της Καβάλας για να εναποθέσουν το καλλιτεχνικό τους στίγμα, τη ζωγραφιά, το τατουάζ τους. Παρ' όλο που φέτος στο αρχαίο θέατρο της Θάσου δεν θα γίνουν εκδηλώσεις -έχει ενταχθεί σε πρόγραμμα συντήρησης και αναστήλωσης- εκτός από τις φιλοξενούμενες παραγωγές, το φεστιβάλ επιμένει σταθερά στη δική του ταυτότητα. Αυτή που ανιχνεύεται στα σπλάχνα της πόλης, «από τα Πεντακόσια στα Χείλια».

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

* Εκδηλώσεις στην Καβάλα (21 Ιουλίου έως 20 Αυγούστου)

■ «Στου Χατζηφράγκου», το τελευταίο ολοκληρωμένο μυθιστόρημα του Κοσμά Πολίτη διαβάζει η Λυδία Φωτοπούλου (Παλιός Μεντρεσές).

■ «Τα Νιάτα» του Τζόζεφ Κόνραντ σε μορφή αναλογίου από τον Ακύλλα Καραζήση και τον Θοδωρή Γκόνη (Φάρος).

■ «Donna Abbandonata ή πολύ με στεναχωρήσατε κύριε Γιώργο μου» της Γλυκερίας Μπασδέκη. Ενα πολύ θυμωμένο κορίτσι μιλάει με μια αφίσα. Ο Γιώργος Χειμωνάς την εγκατέλειψε μόνη στην Καβάλα. Ερμηνεύει η Ελένη Ουζουνίδου (μέσα σ' ένα κομμωτήριο).

■ «Οι φωνές του μέλλοντός μας», συναυλία μελοποιημένης ποίησης σε επιμέλεια του Παρασκευά Καρασούλου (Κάστρο).

■ «Προς αυτήν την αλόγιστη κατεύθυνση», ποιητικός διάλογος των συγγραφέων Δ. Δημητριάδη και Γ. Αλισάνογλου (1ο Δημοτικό Σχολείο).

■ «Η σιωπή και ο ποιητής». Ο Γιώργος Αλισάνογλου «σιωπά» μέσα από θραύσματα ποιητικής Καβαλιωτών δημιουργών (Παλιά Μουσική).

■ «Σχολική τάξη ’61-’62». Ο ποιητής Κώστας Καναβούρης, πενήντα τρία χρόνια από τον Σεπτέμβριο του 1961, «επιστρέφει» στο προαύλιο του 17ου Δημοτικού Σχολείου Βύρωνος. Διαβάζει κείμενα της αγάπης του για την Καβάλα (6ο Δημοτικό Σχολείο).

■ «Από την παραλία πέρασες;» της Λυδίας Ελιόγλου, θεατρικό δρώμενο στραμμένο στη θάλασσα σε σκηνοθεσία Θοδωρή Οικονομίδη.

■ «Civilization» του Κρίστοφερ Μπάκα, παράσταση που απεικονίζει τη γέννηση και την εξέλιξη του πολιτισμού ώς την καταστροφή του. Ερμηνεύουν: Ελενα Κατενίτσεβα-Καρακατσάνη, Νικόλαος Γρηγοριάδης, Κρίστοφερ Μπάκα (Θεατράκι Μεχμέτ Αλή).

■ «Ζούσαμε, δύσκολα, αλλά όρθιοι», δρώμενο του Νίκου Ε. Καραγιαννακίδη που δίνει φωνή στους απλούς Καβαλιώτες, κυρίως στους κατοίκους της συνοικίας «Παναγία», που έζησαν στις αρχές του 20ού αιώνα -πριν και μετά το 1922- και αφηγήθηκαν τη ζωή τους από την προσφυγιά, την κατοχή και τον εμφύλιο μέχρι τη δικτατορία (Παλιά Μουσική).

■ Οι «Εντυπώσεις» του Γιάννη Καραπιπερίδη καταγράφουν εικόνες της πόλης μέσω της τεχνικής της «αυτόματης γραφής».

■ «…με χίλιες νότες κραίνει…». Η Χρύσα Μίσχου ερμηνεύει δικές της συνθέσεις και διασκευές (22ο Δημοτικό Σχολείο).

■ «Ζωής βήματα, ανθρώπων στιγμές», εργαστήρι με τον Ηρακλή Λαμπαδαρίου (Αλσος Πεντακοσίων).

■«Το χαμογέλιο θλίψη» από την Ομάδα Χ-Οδός και τον Σύλλογο της Παναγίας «Το Κάστρο» σε διασκευή-σκηνοθεσία Παύλου Λεμοντζή. Μέσα από κείμενα, μαρτυρίες, μουσικές, τραγούδι και εικόνες, αφηγείται το δράμα που βιώνουν μετανάστες, πρόσφυγες, κυνηγημένοι, απόκληροι, καθώς και τις παράπλευρες απώλειες πολέμων, συγκρούσεων συμφερόντων, θρησκευτικών διωγμών (Θεατράκι Μεχμέτ Αλή).

■ «Γυάλινες αντανακλάσεις» της Δήμητρας Καμαράκη. Στο Χαλίλ Μπέη Τζαμί, θα παρουσιαστούν χρωματικές συνθέσεις, πορτρέτα και τρισδιάστατες μορφές, ανοίγοντας έναν «διάλογο» μεταξύ των ψηφιδωτών έργων και των πολλαπλών αντανακλάσεων που δημιουργούνται στο εσωτερικό του μνημείου (Παλιά Μουσική).

■ Εκθέσεις (4 Ιουλίου-31 Αυγούστου)

-«A Balkan Tale»: πέντε διακεκριμένοι φωτογράφοι από την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων (Ivan Petrovic-Σερβία, Καμίλο Νόλλας-Ελλάδα, Jutta Benzenberg-Αλβανία/Γερμανία, Ivan Blazhev-ΠΓΔΜ και Samir Karahoda-Κοσσυφοπέδιο) απεικονίζουν μια σειρά από μοναδικά μνημεία της οθωμανικής περιόδου. Επιμέλεια: Χρήστος Σαββίδης, Λυδία Χατζηιακώβου (Δημοτική Καπναποθήκη).

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Εκδηλώσεις στο Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων

■ «Ιλιάδα» του Στάθη Λιβαθινού.

■ «Ιππόλυτος» του Ευριπίδη από το Εθνικό, σε σκηνοθεσία-ερμηνεία Λυδίας Κονιόρδου. Παίζουν ακόμα: Νίκος Κουρής, Λήδα Πρωτοψάλτη.

■ «Βάτραχοι» του Αριστοφάνη από το Εθνικό, σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα. Παίζουν: Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, Φάνης Μουρατίδης, Γιάννης Ζουγανέλης.

■ «Πέρσες» του Αισχύλου από το ΚΘΒΕ, σε σκηνοθεσία Νικαίτης Κοντούρη. Παίζουν: Γιάννης Φέρτης, Ακης Σακελλαρίου, Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Γιώργος Κολοβός.

■ «Η κοιμωμένη ξύπνησε» των Ξένιας Καλογεροπούλου, Θωμά Μοσχόπουλου. Παίζουν: Λεωνίδας Καλφαγιάννης, Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος, Βασιλική Τρουφάκου.

■ «Θεσμοφοριάζουσες» του Αριστοφάνη. Παίζουν: Γιώργος Κιμούλης, Δημήτρης Πιατάς.

■ «Παντρολογήματα» του Νικολάι Γκόγκολ, σε σκηνοθεσία Γιάννη Μπέζου. Παίζουν: Γιάννης Μπέζος, Ναταλία Τσαλίκη, Χρήστος Λούλης.

■ Συναυλία Ελευθερίας Αρβανιτάκη-Αλκηστης Πρωτοψάλτη.

■ «Βάκχες» του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Αντζελας Μπρούσκου. Παίζουν: Αγλαΐα Παππά, Αρης Σερβετάλης, Αγγελος Παπαδημητρίου, Παρθενόπη Μπουζούρη.

■ «Τρωάδες» του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη. Παίζουν: Φιλαρέτη Κομνηνού, Στέλιος Μάινας, Αρης Λεμπεσόπουλος, Μαρία Πρωτόπαππα, Ιωάννα Παππά.

■ Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης με Μότσαρτ και Βέρντι.

■ «Λυσιστράτη» του Αριστοφάνη, σε σκηνοθεσία Σπύρου Ευαγγελάτου. Παίζουν: Μαρία Καβογιάννη, Καίτη Κωνσταντίνου, Νάντια Κοντογεώργη.

■ «Το μαγικό κλειδί» της Κάρμεν Ρουγγέρη.

■ «Φιλοκτήτης» του Σοφοκλή από ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας-Aptivities, σε σκηνοθεσία Κώστα Φιλίππογλου. Παίζουν: Μιχαήλ Μαρμαρινός, Αιμίλιος Χειλάκης.

■ «Κατάδικός μου» με την Ελένη Ράντου.

■ «Λάχανα και χάχανα The Musical» του Τάσου Ιωαννίδη, σε σκηνοθεσία Αποστολίας Παπαδαμάκη.

■ «Ο Νηρέας ο Βάρας» του Δημήτρη Παπαχρήστου. Ερμηνεύει ο Γιώργος Αρμένης.