Του Δημήτρη Τρίμη
Στις αρχές του Απριλίου είχα την τιμή και την τύχη να κληθώ για να συντονίσω μια συζήτηση, ενώπιον γιατρών, νοσηλευτών και φοιτητών που διοργάνωσε η Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας με εννέα γιατρούς, οι οποίοι εκπροσωπούσαν ισάριθμα εθελοντικά κοινωνικά ιατρεία αλληλεγγύης από όλη την Ελλάδα. Εχει σημασία να μνημονεύσω αυτούς τους ήρωες λειτουργούς της Δημόσιας Υγείας με τη σειρά που τοποθετήθηκαν: Γιώργος Ντουνιάς (Σχολή Δημ. Υγείας – Κοινωνικό Ιατρείο Πειραιά), Ελένη Ιωαννίδου (Ρέθυμνο), Πόπη Μιχελάκου (Πρέβεζα), Θόδωρος Σδούκος (Θεσσαλονίκη), Φεβρωνία Εξακουστίδου (Καλαμάτα), Μιχάλης Ψαλτάκος (Πειραιάς), Ολγα Κεσίδου (Περιστέρι), Γιώργος Βήχας (Ελληνικό) και Γιώργος Κασσάρας (Γιατροί του Κόσμου – Ιατρεία Αθήνας και Περάματος).
Ολοι οι ομιλητές, διαθέτοντας και τα σχετικά αποδεικτικά επιστημονικά και τα στατιστικά στοιχεία, μίλησαν για ένα έγκλημα κατά της κοινωνίας που διαπράττεται με πρωτοφανή βαραβαρότητα καθημερινά σε βάρος των όλο και περισσότερων φτωχών, ανέργων και ανασφάλιστων συμπολιτών μας: Το προσδόκιμο ζωής που ήδη έχει πέσει δραματικά, το ανατριχιαστικό 20% των παιδιών που δεν εμβολιάζονται, οι 130 νεκροί επισήμως φέτος από τη γρίπη, όλοι οι άνθρωποι που δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες Υγείας και -ως εκ τούτου- νοσούν σοβαρά αβοήθητοι και πεθαίνουν σωρηδόν.
Μόνο από τον διαβήτη, η επίπτωση της κατάρρευσης του Εθνικού Συστήματος Υγείας ήδη φαίνεται στους πολλαπλασιαζόμενους ακρωτηριασμούς, στα άπειρα καρδιαγγειακά και άλλα προβλήματα που θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν εγκαίρως αποτελεσματικά και με χαμηλό κόστος (φάρμακα, εξετάσεις κ.λπ.), εάν οι άνθρωποι παρέμεναν εντός ασφαλιστικού συστήματος.
Απ’ όλα τα εθελοντικά κοινωνικά ιατρεία και τους οργανωμένους πυρήνες των λειτουργών Υγείας στα δημόσια νοσοκομεία, που με αυτοθυσία αντιμετωπίζουν καθημερινά τα δράματα των φτωχών, προκύπτει ότι οι τέως ασφαλισμένοι και σήμερα αποκλεισμένοι, λ.χ. από τον ΟΑΕΕ (πρώην ΤΕΒΕ), αποτελούν το 50% των Ελλήνων πολιτών που προσφεύγει στα κοινωνικά ιατρεία σε κακή κατάσταση.
Δηλαδή, άνθρωποι που ως πρότινος είχαν επάγγελμα, κατάστημα, μικρή επιχείρηση, εισόδημα, σπίτι με θέρμανση, κοινωνική ασφάλιση και συνεπώς πρόσβαση σε υπηρεσίες Υγείας και νοσοκομεία, σήμερα είναι αδύνατον να ανταποκριθούν στα ποσά, με τα οποία τους χρεώνει ένα νοσοκομείο έπειτα από οποιαδήποτε ιατρική πράξη ή νοσηλεία. Οπως είναι γνωστό, ο Αδωνις Γεωργιάδης έχει νομοθετήσει ότι και για τον ετοιμοθάνατο, ουσιαστικά άπορο και ανασφάλιστο ασθενή, προβλέπεται η αποστολή του λογαριασμού του δημόσιου νοσοκομείου στην «οικεία» εφορία του ασθενούς για τα περαιτέρω…
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης με τους γιατρούς με βασάνιζε η ιδέα περί εγκλήματος. Με την ποινική σημασία και όχι με τον γενικόλογο πολιτικό χαρακτηρισμό που συνηθίζεται να εκτοξεύεται στον δημόσιο λόγο, χωρίς να τιμωρείται ποτέ κανείς υπεύθυνος. Οταν ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, Γιώργος Πατούλης, ανακοίνωσε ότι ο σύλλογος κατήγγειλε στον Εισαγγελέα το έγκλημα των θανάτων από γρίπη, τον ρώτησα εάν περιμένει να οδηγηθεί κάποιος «αρμόδιος» στο δικαστήριο για εγκληματική αμέλεια ή άλλο προβλεπόμενο αδίκημα. Δεν ήταν καθόλου αισιόδοξος, ούτε αυτός ούτε κανείς από τους γιατρούς της πρώτης γραμμής.
Ο Ποινικός Κώδικας πράγματι, για να ορίσει ένα έγκλημα, απαιτεί: α) να εντοπιστεί η άδικη πράξη ή αμέλεια, β) να καταλογιστεί στον διαπράξαντα και γ) η πράξη να περιγράφεται και να τιμωρείται από τον νόμο. Με αυτά τα αυστηρά κριτήρια του νομοθέτη, τα εγκλήματα κατά της δημόσιας Υγείας που οδηγούν στην αρρώστια, την εξαθλίωση και τον θάνατο χιλιάδες ανθρώπους, για να τιμωρηθούν από το δικαστήριο πρέπει πριν απ’ όλα να θεωρηθούν εγκλήματα. Να «υπάρξουν». Δηλαδή, να έρθουν στη δημοσιότητα, να μαθευτούν, να περιγραφούν, να στοιχειοθετηθούν με βάση την περιγραφή του Ποινικού Νόμου, να αποδειχτούν και να καταγγελθούν οι συγκεκριμένοι αυτουργοί (φυσικοί και ηθικοί) για τις άδικες πράξεις ή τις παραλείψεις τους.
Εγκλημα «αόρατο», επομένως, δεν υπάρχει σε κανένα νομικό πολιτισμό. Και κανείς ένοχος δεν θα βρεθεί για να πληρώσει ποτέ, αν τα θύματα και οι αυτόπτες μάρτυρες, ασθενείς, συγγενείς, γιατροί, νοσηλευτές, υπάλληλοι της Υγείας, πολιτικά πρόσωπα, δημαρχαίοι και κυρίως δημοσιογράφοι σιωπούμε.
