Με ερμηνεύτρια τη Λένα Παπαληγούρα το βραβευμένο από τη Γαλλική Ακαδημία έργο του κάνει την παγκόσμια πρεμιέρα του στην Αθήνα σε δική του σκηνοθεσία
Της Εφης Μαρίνου
Ακολούθησε την εντολή του πατέρα της, του βασιλιά Αγαμέμνονα. Πήγε στην Αυλίδα για να νυμφευτεί δήθεν τον αρχηγό των Μυρμιδόνων Αχιλλέα. Στην πραγματικότητα θυσιάζεται στον βωμό της Αρτεμης για να φυσήξουν άνεμοι και ο στόλος να σαλπάρει για την Τροία. Ορμώμενος από τον μύθο της Ιφιγένειας εν Αυλίδι του Ευριπίδη ο Γάλλος Ζαν Ρενέ Λεμουάν γράφει και σκηνοθετεί τη δική του «Ιφιγένεια» με ερμηνεύτρια τη Λένα Παπαληγούρα. Το έργο ανεβαίνει σε παγκόσμια πρώτη στις 5 Μαΐου στο Από Μηχανής Θέατρο. Είναι παραγωγή της Εταιρείας Θεάτρου Συν–Επί (+,Χ) σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο, στο πλαίσιο της προώθησης του γαλλικού πολιτισμού στην Ελλάδα («Ελλάς – Γαλλία Συμμαχία 2014») και της ανάπτυξης των πολιτιστικών ανταλλαγών.
Ο Ζαν Ρενέ Λεμουάν επιχειρεί ένα ταξίδι στη ζωή της Ιφιγένειας, που ξεπερνά το μυθικό πρόσωπο. Η Ιφιγένεια είναι ένα νεαρό κορίτσι που αναπολεί, ελπίζει, έχει φίλους, ισχυρούς δεσμούς με τα αδέλφια και τους γονείς της. Μοιράζει τα υπάρχοντά της σε βαλίτσες και μπαούλα και αφήνει σημειώματα να τα βρουν οι αγαπημένοι της λίγο πριν παραδοθεί για να ξεκινήσουν οι φρεγάτες, που… μουλιάζουν στον όρμο.
Η Ιφιγένεια, μόνη της, στοχάζεται πάνω στη ζωή της. Σχεδιάζει το μέλλον της, οραματίζεται την εξέδρα των επισήμων στην οποία θα περπατήσει ευθυτενής προς το τέλος της. Θυμάται το πρωινό της τσάι πριν πάει στο σχολείο. Ακούει τους ανθρώπους να διασκεδάζουν. Σκέφτεται ότι οι άντρες είναι πάντα λίγο βάναυσοι. Ονειρεύεται τον Αχιλλέα και τον Πάτροκλο. Ο νους της τρέχει σε οικογενειακές στιγμές από την παιδική της ηλικία. Αφουγκράζεται τον Πάτροκλο να της μιλάει για το αστρικό του σώμα.
Ο συγγραφέας και σκηνοθέτης της παράστασης επιστρέφει στους μύθους στοχεύοντας στην αλήθεια. Θέλει να ξαναμιλήσουμε για τον άνθρωπο απέναντι στη βία του κόσμου: «Αυτή η Ιφιγένεια κινείται μέσα στην ακραία ευθραυστότητα της εφηβείας, μια κρίσιμη περίοδος μέσα στην οποία συμβιώνουν όλα, το καλύτερο και το χειρότερο. Οταν αρχίζει το έργο, το πολύ νεαρό κορίτσι συνειδητοποιεί διαισθητικά ότι η ζωή της θα χαθεί επειδή ο πατέρας της ο Αγαμέμνων αποφάσισε να την θυσιάσει στον βωμό του πολέμου. Ακριβώς αυτό το σημείο, αυτή η αποκάλυψη, είναι που με ενδιαφέρει περισσότερο. Στην Ιφιγένεια ανακαλύπτω μια άρνηση του πεπρωμένου που της επιβάλλουν. Αλλά την ίδια στιγμή έχει και μια ξέφρενη επιθυμία να χαθεί, λες και η προσπάθεια της ύπαρξης να της είναι ένα βάρος εντελώς αφόρητο. Υπάρχει η αποδοχή ενός προσυμφωνημένου γάμου με τον πολεμιστή Αχιλλέα και το φάντασμα μιας τέλειας ένωσης με τον γλυκό και επιθυμητό Πάτροκλο. Υπάρχει επίσης η επώδυνη απομάκρυνση από την παιδική ηλικία με τις αυταπάτες της, η αναμέτρηση με τη φριχτή πραγματικότητα μιας οικογένειας τεράτων, υπάρχει η εξουσία, υπάρχει ο πόλεμος. Παρά τους φόβους της, τις αντιστάσεις της και την άρνηση, η Ιφιγένεια προχωρά μέσα στο έργο σαν σκιά του εαυτού της, ή ακόμα παρατηρώντας τον ίδιο της τον εαυτό, προς μια θυσία, καθορισμένη, επιθυμητή, απαραίτητη αλλά και εξιλεωτική. Αυτή οδηγεί έναν λαό, καθώς και τον πατέρα της, σ' ένα δεκαετή παράλογο και φονικό πόλεμο».
Αντιφάσεις, που ακροβατούν μέσα στο κείμενο σε μια σχέση μεταξύ του παρελθόντος και του παρόντος. Η εύθραυστη αθωότητα της ηρωίδας, αυτό το πηγαινέλα από το μικρό στο μεγάλο, από το προσωπικό στο συνολικό και στο πανανθρώπινο, την οδηγεί μυστηριακά και σχεδόν αταβιστικά μέχρι το τέλος. «Ο μύθος είναι το ταξίδι του υποσυνείδητου σε παρούσες και πραγματικές διαδρομές», λέει ο Λεμουάν, «η φωνή που πάνω σ’ ένα τεντωμένο σχοινί εξομολογείται στον ίδιο της τον εαυτό».
Ο Ζαν Ρενέ Λεμουάν ξεκίνησε κάνοντας ένα πέρασμα από την υποκριτική, αλλά τελικά αφιερώθηκε στη συγγραφή και τη σκηνοθεσία. Ζει και εργάζεται στη Γαλλία. Εχει λάβει το μεγάλο βραβείο των κριτικών για τα πρώτο του θεατρικό έργο «Ωδή στη Σκάρλετ Ο’ Χάρα». Το θεατρικό του «Erzuli Dahomey» παίχτηκε το 2012 στην Comedie Française. Πριν από λίγο καιρό ανέβηκε η «Μήδεια» του στο Bobigny. Το 2013 η «Ιφιγένεια» απέσπασε το βραβείο Emile Augier της Γαλλικής Ακαδημίας. Παράλληλα, εργάζεται ως καθηγητής, διδάσκει δραματική τέχνη στο Cours Florent, διευθύνει τακτικά στούντιο υποκριτικής στο Theatre de la Tempete και στούντιο στo Femis. Ως σεναριογράφος έχει δουλέψει για το σινεμά και την τηλεόραση.
* INFO: Από Μηχανής Θέατρο (Ακαδήμου 13, Μεταξουργείο-τηλ.: 210 5231131). Μετάφραση: Εφη Γιαννοπούλου. Σκηνικά: Εύα Νάθενα. Κοστούμια: Νίκος Αναγνωστόπουλος. Φωτισμοί: Χριστίνα Θανάσουλα. Ερμηνεύει η Λένα Παπαληγούρα. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Δευτέρα 21.00, Τρίτη 21.00, Τετάρτη 18.30. Από τις 5 Μαΐου έως τις 4 Ιουνίου.
