Στα 566 άρθρα του υπό διαβούλευση νέου Κώδικα Ποινικής Δικονομίας προβλέπεται συνδιαλλαγή με τον κατηγορούμενο σε πλημμελήματα και κακουργήματα – Τι προτείνεται για τη λήψη γενετικού υλικού και τη σύνθεση των Εφετείων

Της Μαρίας Δήμα

Η καθιέρωση του εισαγγελέα συνδιαλλαγής σε πλημμελήματα και κακουργήματα, καθώς και η κατάργηση των Πενταμελών Εφετείων αποτελούν τις σημαντικότερες καινοτομίες του νέου Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, ο οποίος τέθηκε από το υπουργείο Δικαιοσύνης σε δημόσια διαβούλευση μέχρι και τις 16 Μαΐου 2014.

Ανάμεσα στα 566 άρθρα, ο αναθεωρημένος Κώδικας δίνει τη δυνατότητα στον εισαγγελέα συνδιαλλαγής να διαπραγματεύεται την ποινή του κατηγορουμένου, τόσο στα πλημμελήματα όσο και στα κακουργήματα που τιμωρούνται με ποινή κάθειρξης μέχρι δέκα έτη και υπάγονται στην αρμοδιότητα του Τριμελούς Εφετείου, χωρίς να χρειαστεί να φτάσει η υπόθεση στο ακροατήριο.

Κριτήρια

Το ύψος της ποινής στα κακουργήματα καθορίζεται με βάση την απαξία της πράξης, τις συνθήκες τέλεσής της, το είδος της υπαιτιότητας και τους οικονομικούς όρους του δράστη και κυμαίνεται από 6 μήνες έως τα 3/5 του ανωτάτου ορίου της προβλεπόμενης ποινής στον νόμο. Στα πλημμελήματα, η ποινή που επιβάλλεται δεν μπορεί να υπερβαίνει το ήμισυ της προβλεπόμενης από τον νόμο. Επιπλέον, η έκτιση της ποινής έχει ευνοϊκότερους όρους σχετικά με την αποφυλάκιση. Πάντως, σε καθεστώς ποινικής συνδιαλλαγής μπορεί να περάσει μία υπόθεση που έχει φτάσει στο ακροατήριο και λίγο πριν από την έναρξη της αποδεικτικής διαδικασίας.

Ακόμα, διευρύνεται η αρμοδιότητα των Μονομελών Εφετείων, τα οποία θα δικάζουν το μεγαλύτερο εύρος των υποθέσεων, ενώ ορίζονται και ιδιαίτερες κατά μήνα δικάσιμοι, στις οποίες θα προσδιορίζονται αποκλειστικά και μόνο υποθέσεις με κατηγορούμενους προσωρινά κρατούμενους, καθώς και φορολογικά κακουργήματα.

Ταυτόχρονα, επανέρχεται το προηγούμενο καθεστώς στις περιπτώσεις διαφωνίας ανακριτή και εισαγγελέα για την ποινική μεταχείριση του κατηγορουμένου. Το δικαστικό συμβούλιο δεν θα αποφασίζει εντός 24 ωρών, όπως γίνεται σήμερα, αλλά εντός δέκα ημερών και μέχρι τότε απαγορεύεται η έξοδος του κατηγορουμένου από τη χώρα. Υπενθυμίζεται ότι με πρόσφατη τροπολογία του υπουργείου Δικαιοσύνης προβλέφθηκε και η δυνατότητα του κατ' οίκον περιορισμού του κατηγορουμένου.

Ανάλυση DNA

Σύμφωνα με το άρθρο 200Α του νέου Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, όταν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι ένα πρόσωπο έχει τελέσει κακούργημα ή πλημμέλημα που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους, ο εισαγγελέας, το δικαστικό συμβούλιο ή το δικαστήριο διατάσσουν να ληφθεί υποχρεωτικά γενετικό υλικό για ανάλυση του DNA, με σκοπό τη διαπίστωση της ταυτότητας του δράστη του εγκλήματος αυτού. Η ανάλυση περιορίζεται αποκλειστικά στα δεδομένα που είναι απολύτως αναγκαία για τη διαπίστωση αυτή και διεξάγεται σε κρατικό ή πανεπιστημιακό εργαστήριο.

Την ανάλυση του DNA του κατηγορουμένου δικαιούται να ζητήσει και ο ίδιος για την υπεράσπισή του. Αν η ανάλυση αποβεί θετική, το πόρισμά της κοινοποιείται στο πρόσωπο, από το οποίο προέρχεται το γενετικό υλικό, που έχει δικαίωμα να ζητήσει επανάληψη της ανάλυσης. Το δικαίωμα να ζητήσει επανάληψη της ανάλυσης έχει και ο ανακριτής ή ο εισαγγελέας σε κάθε περίπτωση. Αν η ανάλυση αποβεί αρνητική, το γενετικό υλικό και τα γενετικά αποτυπώματα καταστρέφονται αμέσως.