Με εντυπωσιακή προσέλευση αλλά και προσήλωση του κοινού, η ερμηνεία ενός μείζονος έργου του Μπαχ από εγχώριες δυνάμεις, υπό τον μπαροκίστα Μάρκελλο Χρυσικόπουλο, προσέφερε πολλές και καλές στιγμές
Του Γιάννη Σβώλου
Περασμένες εποχές αίγλης του Μεγάρου Μουσικής θύμισε η κατάμεστη αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» στις δύο μείζονες –ας πούμε «συμφωνικού» στίγματος– εκδηλώσεις του τετραμερούς κύκλου «Adagio, Μουσικές για τις μέρες του Πάσχα»: τα «Κατά Ιωάννην Πάθη» του Μπαχ (14/4/2014) και το «Γερμανικό Ρέκβιεμ» του Μπραμς (16/4/2014). Ασχέτως προς τη θρησκευτική συνιστώσα των ημερών –αμφότερα παρουσιάστηκαν Μεγάλη Εβδομάδα– εντυπωσιακή υπήρξε η αθρόα προσέλευση και προσήλωση του κοινού σε δύο σαφώς «βαριά», εκτενή έργα, των οποίων η παρακολούθηση προϋποθέτει γνώση, βάθος παιδείας και αντοχές. Αμφότερες οι συναυλίες άφησαν καλές εντυπώσεις και χάρισαν περισσή –και πολύ χρειαζούμενη– ανάταση.
Πρώτη η Καμεράτα ως ορχήστρα οργάνων εποχής υπό τον μπαροκίστα Μάρκελλο Χρυσικόπουλο παρουσίασε τα «Κατά Ιωάννην Πάθη» του Μπαχ. Πρόκειται για μείζον έργο, με αισθητά διαφορετικό χαρακτήρα από τα εκτενή «Κατά Ματθαίον Πάθη», η δε κατά διαστήματα επαναλαμβανόμενη ακρόασή του είναι ασυζητητί ευπρόσδεκτη από όλους. Αξίζει να επισημάνουμε ότι αυτή τη φορά η εκτέλεση υποστηρίχθηκε από εγχώριες δυνάμεις: συμμετείχαν σολίστες πνευστών, νυκτών και εγχόρδων οργάνων, οκταμελής χορωδία, τέσσερις Ελληνες μονωδοί και ο Αγγλος τενόρος Τζέισον Ντάρνελ ως Ευαγγελιστής. Η παρουσίαση έφερε πλήρως και συνειδητά το στίγμα της ιστορικής ερμηνευτικής. Υλοποιήθηκε με μικρά ενόργανα και φωνητικά σύνολα και διαπλάστηκε με γενικώς υψηλές ταχύτητες, σβέλτη, γωνιώδη φραστική, χορευτική κομψότητα με καλαίσθητα επιτηδευμένους μανιερισμούς αλλά και στιλιζαρισμένα τραχιές, δραματικές κορυφώσεις.
Παρ’ ότι η ακουστική της μεγάλης αίθουσας δεν υποστηρίζει μουσικές με τόσο ευαίσθητο, πτητικό ήχο, μετά από λίγο το αυτί συνήθισε και η παρακολούθηση έρρευσε ανεμπόδιστα, προσφέροντας πολλές και καλές στιγμές. Αριστα προετοιμασμένη, η μικρή χορωδία διέθετε εστιασμένο, διάφανο ήχο, καλό συντονισμό και καθαρή άρθρωση, ενώ ειδικά στις έντονα δραματικές παραγράφους του πλήθους, το άγριο, ορμητικό τραγούδι της συνδυάστηκε δίχως προβλήματα ισορροπίας με την επίσης ολιγομελή ορχήστρα. Υποβλητικά εκφραστικές υπήρξαν οι συμπρωταγωνιστικές σολιστικές συμμετοχές των μουσικών στις άριες των μονωδών: το αιθέριο, «μαλακό» φλάουτο του Κούντουρα, το υπέρκομψο, λυρικό κέντημα του Ναστάσα στο βιολί, το φωτεινό όμποε του Βάμβα, η ρευστή, χαϊδευτική βιόλα ντα γκάμπα του Λινού.
Οσον αφορά τους μονωδούς, κατ’ αρχάς η εκτέλεση οδηγήθηκε από τις μουσικά και εκφραστικά μεστές παρουσίες του Πέτρου Μαγουλά και του Τζέισον Ντάρνελ. Ο στιβαρός, ακμαίος Ελληνας βαθύφωνος, που διαπρέπει στο εξωτερικό, ενσάρκωσε έναν ρωμαλέο, ταιριαστά υπερμεγέθη Ιησού, ενώ ο Αγγλος τενόρος υπήρξε ένας όμοια εκφραστικός Ευαγγελιστής Ιωάννης, ισορροπώντας αριστοτεχνικά τις θεατρικές μεταπτώσεις από αφήγηση σε στιχομυθίες. Γύρω από αυτούς τους δύο, άρθρωσαν τις επί μέρους συμμετοχές τους σε ρόλους και άριες οι τρεις άλλοι μονωδοί: η μεσόφωνος Μαίρη-Ελεν Νέζη με τη μεστή, θερμή φωνή και το τελειοθηρικά πλασμένο, ευγενικά θλιμμένο τραγούδι της, η Μυρσίνη Μαργαρίτη με τη δροσερή, τονικά ασφαλή φωνή και το δικό της, δεξιοτεχνικά κινητικό τραγούδι (γιατί άραγε δεν την ακούμε συχνότερα και στην ΕΛΣ;), ο νεανικός τενόρος Βασίλης Καβάγιας.
Η κυριολεκτικά θρησκευτική προσήλωση του κοινού, στο οποίο συγκάθονταν ανάκατα ιστορικοί θαμώνες του Μεγάρου με ακροατές διαφορετικού προφίλ, φώτισε το αναδυόμενο τοπίο μιας καινούργιας κοινωνικοπολιτισμικής γεωγραφίας…
