Εμφανίζεται στα γράμματα με την ποιητική συλλογή Πύρεθρα στα 1938. Χλευάζεται από τους κριτικούς καθώς συγκεντρώνονται στο πρόσωπό του οι εξής κατάρες: πρόκειται για νέο, αριστερό, φτωχό και «χωριάτη». Προέρχεται απ' το Αιγαίο κι οι χυμοί του γενέθλιου τόπου ξεχειλίζουν στους στίχους του. Είναι όμως εξόφθαλμα ταλαντούχος, κάτι που εντοπίζουν ο Παλαμάς, ο Σικελιανός, ο Βάρναλης, οι επαινετικές υπογραμμίσεις των οποίων τον καταξιώνουν νωρίς. Εκδίδει άλλες τέσσερις συλλογές που βραβεύονται και μεταφράζονται σε αρκετές γλώσσες. Ο Νίκος Σφυρόερας γεννιέται στ' Απεράθου της Νάξου το 1913. Σπουδάζει νομική, φιλολογία, βιβλιοθηκονομία και θέατρο. Φοιτητής ακόμα αναλαμβάνει αρχισυντάκτης της Ελληνικής Δημιουργίας και δημοσιεύει λογοτεχνικά κείμενα, κριτικές, ποιήματα, διηγήματα και ιστορικές μελέτες σε εφημερίδες και περιοδικά.
Ιδιοφυής και πολυδιάστατη φυσιογνωμία γράφει για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Η Μαύρη Γη (1952) θεωρείται η πρώτη νεορεαλιστική ελληνική ταινία. Για το Ου Κλέψεις (1965) παίρνει βραβείο σεναρίου στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Μεταφράζει τις τραγωδίες του Ευριπίδη και του Αισχύλου, το σύνολο των κωμωδιών του Αριστοφάνη, τα Απαντα του Λουκιανού, τα Ειδύλλια του Θεόκριτου, αρχαίους λυρικούς, το μυθιστόρημα του Λόγγου Δάφνις και Χλόη κι είναι ο πρώτος παγκοσμίως μεταφραστής του Μενάνδρου. Τις εργασίες αυτές τις βλέπουμε και σήμερα στην Επίδαυρο ή στο Εθνικό. Με πλήθος λαογραφικές έρευνες, σατιρικούς στίχους και πρόζες αναδεικνύει την παράδοση του νησιού και του χωριού του. Συμμετέχει στην εθνική αντίσταση στις γραμμές του ΕΑΜ.
Ραδιοφωνικές του δουλειές, άρθρα και ποιήματα στηρίζουν τον απελευθερωτικό αγώνα της Κύπρου και τον τιμά ο Μακάριος. Ξεφυλλίζω έναν κιτρινισμένο τόμο· έκδοση του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας (ΕΙΡ). Περιέχει απομαγνητοφωνήσεις εκπομπών του 1961 στις οποίες δεσπόζει η μορφή του Σφυρόερα δίπλα στον Στρατή Μυριβήλη, τον Οδυσσέα Ελύτη, τον Ανδρέα Εμπειρίκο και άλλα ιερά τέρατα των γραμμάτων και των τεχνών. Υπηρετεί τα ερτζιανά από το 1947. Στην προδικτατορική ΥΕΝΕΔ προβάλλει σε συνέχειες τα Στρατιωτικά Ενθυμήματα του Νικόλαου Κασομούλη για το 1821, οπότε τον καλεί ο διοικητής: «Αυτός ο Κασομούλης δεν έχει φιλότιμο να 'ρθει να πει ένα ευχαριστώ» του κάνει. «Δεν μπορεί» απαντά ο Σφυρόερας. «Τι θα πει δεν μπορεί! Εδώ είναι στρατιωτικός σταθμός και οφείλει να παρουσιαστεί» λέει έξαλλος ο αξιωματικός. «Δεν μπορεί, κύριε διοικητά» επαναλαμβάνει γελώντας ο παραγωγός. «Να μου τον φέρετε σηκωτό. Ακου δεν μπορεί. Πώς δεν μπορεί δηλαδή;» απειλεί θεούς και δαίμονες ο καραβανάς. «Είναι πεθαμένος απ' το 1872» του λύνει εν τέλει την απορία. Ο ίδιος πεθαίνει στις 17 Σεπτεμβρίου 1989 αφήνοντας ένα τεράστιο ανέκδοτο υλικό. Η ζωή και το έργο του Νίκου Σφυρόερα θα φωτιστούν απόψε στις 7, στη Στοά του Βιβλίου, σε εκδήλωση που διοργανώνουν ο Απεραθίτικος Σύλλογος και ο Σύλλογος Φιλωτιτών Νάξου, στην οποία θα μετάσχουν δακρυσμένα και τα μετέωρα.
Μετέωρος [email protected]
