Το Λονδίνο μπήκε για τα καλά σε μια ελληνοκεντρική καλλιτεχνική περίοδο. Καλό θα ήταν, βέβαια, δικά μας θεατρικά και άλλα συγκροτήματα να καταλάμβαναν την αγγλική πρωτεύουσα. Αλλά, αυτοί που βγάζουν αιωνίως το φίδι από την τρύπα, δηλαδή οι αρχαίοι πρόγονοί μας, «ακόμα βασιλεύουν στη σκηνή», όπως έγραψε το Σάββατο η «Γκάρντιαν».
Εχουμε και λέμε: Στις 8 Μαΐου ανεβαίνει στο Μάντσεστερ το έργο της Σάιμον Αρμιτάζ «Οι τελευταίες μέρες της Τροίας», το Εθνικό Θέατρο θα παρουσιάσει στις 21 Ιουλίου τη «Μήδεια» του Ευριπίδη με την Ελεν ΜακΚρόρι και το «Ολντ Βικ» στις 20 Σεπτεμβρίου την «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή με την Κριστίν Σκοτ Τόμας.
Ηδη, όμως, κάποιοι άλλοι αρχαίοι Ελληνες κυριαρχούν στις καλλιτεχνικές σελίδες: οι «Θηβαίοι» – χάρη στην ομώνυμη όπερα που έκανε παγκόσμια πρεμιέρα το Σάββατο στην English National Opera, σε μουσική Τζούλιαν Αντερσον και λιμπρέτο Φρανκ ΜακΓκίνες. Αποθεωτικές οι κριτικές για τα πάντα. Τη δημοσιότητα, όμως, κλέβει ο Φρανκ ΜακΓκίνες, γνωστός διασκευαστής αρχαίων τραγωδιών (για παράδειγμα, του «Οιδίποδα Τυράννου», που πριν από λίγα χρόνια είχε παίξει στο Εθνικό ο Ρέιφ Φάινς), που έκανε πραγματικότητα το όνειρό του. Οπως λέει, «εάν υπάρχει ένα μέσο που να ταιριάζει σήμερα στην τριλογία του Σοφοκλή, αυτό είναι η όπερα. Προσπάθησα να κάνω τις τραγωδίες προσιτές στο κοινό και να γράψω όσο το δυνατόν πιο ωραία κείμενα για τους τραγουδιστές. Γιατί αυτές οι ιστορίες, που μας στοιχειώνουν, έχουν κάτι όμορφο και κάτι σκληρό, με την ομορφιά και τη σκληρότητα να μπερδεύονται μεταξύ τους».
Η πιο σοβαρή απόφαση που πήραν με τον συνθέτη ήταν να μην κρατήσουν τη σειρά των τριών τραγωδιών. Ο Φρανκ ΜακΓκίνες ξεκίνησε το λιμπρέτο με τον «Οιδίποδα Τύραννο», συνέχισε με την «Αντιγόνη» και έκλεισε με τον «Οιδίποδα επί Κολωνώ», αν και η Αντιγόνη χρονολογικά είναι το τέλος του κύκλου. «Ηθελα να τη δικαιώσω», εξηγεί. «Το πνευματικό, ψυχικό και σεξουαλικό της ταξίδι είναι το ίδιο απειλητικό και απαιτητικό όπως του Οιδίποδα. Για μένα η ρίζα της πράξης της βρίσκεται στο ότι σαν παιδί έγινε μάρτυρας της φρίκης που έζησε ο πατέρας της. Ηθελα η όπερά μας να κλείσει με τον δικό της θρήνο, τις δικές της κραυγές απώλειας και μοναξιάς, θλίψης και τρόμου, όταν αποχαιρετά τον Οιδίποδα στον Κολωνό».
Οσο για τη μουσική, η κριτική της «Γκάρντιαν» με τα 4 στα 5 αστεράκια, που χαρακτηρίζει την παράσταση «εκθαμβωτική», καταλήγει: «Εάν υπάρχει κάτι το απογοητευτικό, είναι ότι o γρήγορος δραματικός ρυθμός ποτέ δεν κάνει μια στάση, να αφήσει την ομορφιά της μουσικής να αναπνεύσει πιο ελεύθερη. Εάν, έστω και για λίγα λεπτά, η μουσική του Αντερσον μπορούσε να επεκταθεί στους αχνοφωτισμένους χώρους που δημιουργεί, ο υπερβατικός της χαρακτήρας θα φώτιζε ακόμα περισσότερο τις σκοτεινές περιοχές του μυαλού που χαρτογραφεί αυτή η εκπληκτική νέα διήγηση του ελληνικού μύθου».
*INFO: μέχρι 3 Ιουνίου στο Coliseum
Επιμ. Β. Γεωργακοπούλου
