Βγαίνει αύριο στον «Δαναό» το «Wild Duck», μια ιστορία για τηλεφωνικές υποκλοπές, κεραίες που με την ακτινοβολία τους προκαλούν καρκίνο κι έναν ηρωικό τύπο που ψάχνει την αλήθεια. Ο πρωτοεμφανιζόμενος σκηνοθέτης με ειλικρίνεια εξηγεί γιατί αντί για θρίλερ γύρισε μια ταινία γεμάτη εσωτερικότητα και αίσθημα
Της Βένας Γεωργακοπούλου
To στόρι της ταινίας έχει όλα τα τυπικά προσόντα για να γεννήσει ένα καθαρόαιμο σπιντάτο θρίλερ. Ενα σκάνδαλο υποκλοπών, μια μυστική και επικίνδυνη έρευνα στο σύστημα κινητής τηλεφωνίας, ένας καρκίνος για τον οποίο ενοχοποιείται η ακτινοβολία κεραίας και, φυσικά, ένας ηρωικός τύπος, που παίζει το κεφάλι του κορόνα-γράμματα για να βρει άκρη και δικαιοσύνη.
Αναφέρομαι στο «Wild Duck» του Γιάννη Σακαρίδη. Δεν είναι καθόλου τυχαία η ιστορία που διηγείται ο σκηνοθέτης. Οταν η ταινία του πρωτοέσκασε μύτη πέρυσι τον Σεπτέμβριο στο Φεστιβάλ του Τορόντο, εκεί έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της, τους πλησίασαν πραγματικοί κολοσσοί. «Νόμιζαν ότι είναι ένα μικρό θρίλερ από την Ελλάδα. Οταν την είδαν κατάλαβαν…».
Θα το καταλάβετε κι εσείς σύντομα. Η ταινία, αφού ταξίδεψε σε πολλά φεστιβάλ, από Λονδίνο και Σικάγο μέχρι Ινδία, Αυστραλία, Κίνα και Κορέα, βγαίνει αύριο στον «Δαναό». «Ουσιαστικά τη βγάζουμε μόνοι μας», λέει ο σκηνοθέτης. «Μου αρέσει πολύ αυτή η αίθουσα, μου άρεσε ο ντόμπρος και καθαρός τρόπος που μας στήριξε ο ιδιοκτήτης της. Νιώθεις πάντα αγωνία γι' αυτό που έχεις κάνει, φοβάσαι ότι δεν θα το δει κανείς και θα εξαφανιστεί». Δεν ισχύει, αυτό, βέβαια, στην περίπτωσή του, αν σκεφτεί κανείς ότι οι πρώτοι που είδαν και πίστεψαν στο «Wild Duck» ήταν δύο πολύ σημαντικοί άνθρωποι του σινεμά, ο Δημήτρης Εϊπίδης και ο Αλέξης Γρίβας.
Τώρα, επί της ουσίας. Η πρώτη ερώτηση που σου 'ρχεται είναι γιατί επέλεξε ένα τόσο αβανταδόρικο θέμα να το χειριστεί χαμηλότονα με έμφαση στην υπαρξιακή κυρίως περιπέτεια του ήρωά του· Δεν είχε ποτέ όνειρα να κάνει μια κανονική ταινία genre; «Και το ρωτάτε; Είναι προφανές, νομίζω. Αλλά ήξερα από την αρχή ότι δεν το άντεχα. Καταλάβαινα μέχρι πού μπορούσα να φτάσω το θέμα μου. Για να κάνω ταινία είδους θα χρειαζόταν περισσότερος χρόνος για το development του σεναρίου και πολύ μεγαλύτερο μπάτζετ… Αλλά αυτό που επηρέασε περισσότερο την αισθητική κατευύθυνση της ταινίας ήταν κάτι άλλο. Τρεις άνθρωποι, εγώ, ο διευθυντής φωτογραφίας Γιαν Βόγκελ (σ.σ. του «Wasted Youth») και ο πρωταγωνιστής μου Αλέξανδρος Λογοθέτης, είχαμε αποφασίσει να κάνουμε μια μικρή, εσωτερική ταινία, έστω και με δυο μέρες γύρισμα…».
Το ότι διάλεξε ένα θέμα τόσο εξωστρεφές και κοινωνικό οφείλεται σε μια άλλη εμμονή του. «Πάντα ήθελα να κάνω πολιτικό σινεμά», δηλώνει ο Γιάννης Σακαρίδης. «Είναι το ιδανικό μου. Να έχω ήρωες που αν και ανήκουν στην πλευρά των ισχυρών και είναι ίσως αργά να ξεφύγουν, έχουν τη διάθεση να παλέψουν για αλήθεια και δικαιοσύνη». Συνέδεσε, λοιπόν, πραγματικά γεγονότα που συνέβαιναν γύρω του και τα έδωσε στην οθόνη με ένα ύφος ποίησης και ονείρου.
Και ποια είναι αυτά; Ο σκηνοθέτης δεν κρύβει ότι ο ήρωάς του έχει πρότυπο τον Κώστα Τσαλικίδη, που αυτοκτόνησε το 2005 μετά το σκάνδαλο τηλεφωνικών υποκλοπών που είχε αφήσει άφωνη την κοινή γνώμη. «Μίλησα με την οικογένειά του, κάναμε μεγάλη έρευνα, αλλά κάποια στιγμή καταλάβαμε ότι πρέπει να πάρουμε αποστάσεις από τη συγκεκριμένη ιστορία. Κακά τα ψέματα, για να την κάνεις ταινία πρέπει να έχεις πολύ γερές πλάτες και τον… Τζορτζ Κλούνεϊ πρωταγωνιστή».
Oσο για το άλλο θέμα της ταινίας, δηλαδή τον καρκίνο από την επίδραση ακτινοβολίας κεραίας (υπέροχη η Θέμις Μπαζάκα στον ρόλο μιας άρρωστης, αλλά ηρωικής γυναίκας), αυτό τον άγγιζε ακόμα περισσότερο. Είχε ζήσει ανάλογη περιπέτεια δικού του ανθρώπου. Εκανε και γι' αυτό έρευνα. Είναι πεπεισμένος ότι αποτελεί ένα παγκόσμιο σοβαρό πρόβλημα. «Πρόσφατα ακόμα και η Μέρκελ είπε πως τα wifi έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στην υγεία μας. Αν κι ένας μόνο σωθεί ή συνειδητοποιηθεί από την ταινία μου, εγώ θα είμαι ικανοποιημένος. Μερικά ερωτήματα βάζω μόνο, δεν έχω αυταπάτες ότι θα ταρακουνήσω το σύμπαν».
Το «Wild Duck» είναι η πρώτη του ταινία. Αλλά έχει πίσω του 18 ολόκληρα δημιουργικά χρόνια στο Λονδίνο με σπουδές (φωτογραφία, ιστορία τέχνης και σκηνοθεσία) και στενή συνεργασία-δουλειά ως μοντέρ με τη London Film Makers Co-Op. «Στο Λονδίνο, όσο σκληρά κι αν ήταν τα πρώτα χρόνια (σπούδαζα και συντηρούσα μόνος μου τον εαυτό μου) είχα ευκαιρίες να δουλέψω σε παραγωγές που ούτε θα ονειρευόμουν (ταινίες, παραγωγές BBC), απέκτησα πολύτιμες παραστάσεις και εμπειρίες. Είχα ατζέντη. Εργαζόμουν 8-10 μήνες κι έπειτα ταξίδευα».
Κι όμως, γύρισε στην Ελλάδα για να κάνει μια ταινία μεγάλου μήκους («Πλατεία Αμερικής»), που ναυάγησε. Δεν άλλαξε τα σχέδιά του. Εγκαταστάθηκε μόνιμα εδώ, ίδρυσε με τα λονδρέζικα πρότυπά του την Athens Filmmakers' Co-Operative και συνεχίζει. Δεν τον ενοχλούν αυτή η αβεβαιότητα και η έλλειψη στηριγμάτων λόγω κρίσης; «Νιώθω πολύ καλά με την κοοπερατίβα μας», λέει. «Πάντα μου άρεσαν σε όλα τα επίπεδα οι ταινίες που ήταν απολύτως ελεύθερες να κάνουν ό,τι θέλουν. Μεγάλωσα κινηματογραφικά με την αβανγκάρντ του Λονδίνου. Αλλωστε, όσο κι αν η κρίση με βαραίνει ψυχολογικά, όπως όλους μας, είχα και έχω πάντα μια αισιοδοξία για τα πράγματα. Ο,τι κι αν γίνεται γύρω μου λέω, «εγώ κάτι θα κάνω, κάπως θα εκφραστώ». Από την άλλη, ας μην κρυβόμαστε, η κρίση τράβηξε πάνω μας την παγκόσμια προσοχή. Δεν ξέρω αν πριν από δέκα χρόνια μια ταινία σαν τη δική μου θα ταξίδευε τόσο πολύ…».
Αυτή την εποχή γράφει ένα νέο σενάριο, ενώ γυρίζει κι ένα ντοκιμαντέρ για μια ωραία και συγκινητική ιστορία. Πώς σώθηκαν οι Εβραίοι της Ζακύνθου από τους ναζί χάρη στη σθεναρή στάση δημάρχου και δεσπότη.
