Τέσσερις νέοι καλλιτέχνες, με διεθνές εκτόπισμα, οι οποίοι με τη δουλειά τους δείχνουν την επίδραση του Διαδικτύου, του κινηματογράφου, της τεχνολογίας των κινητών στη σύγχρονη τέχνη διεκδικούν το φετινό, 30ό βραβείο Turner, το πιο φημισμένο και ρηξικέλευθο εικαστικό βραβείο της Βρετανίας. Οι υποψηφιότητες, που ανακοινώθηκαν χθες, επιβεβαιώνoυν ότι το Turner μπορεί να πέρασε στη φάση της ωριμότητάς του, όμως δεν έχει χάσει τον αντισυμβατικό του χαρακτήρα. Η παραδοσιακή ζωγραφική και γλυπτική απουσιάζουν, το βίντεο και οι οπτικοακουστικές εγκαταστάσεις έχουν την τιμητική τους. Δεν είναι τυχαίο που οι πρώτες εκτιμήσεις των κριτικών στέκονται στα άγνωστα στο πλατύ κοινό ονόματα των υποψηφίων και στην απουσία κάθε προσπάθειάς τους να κάνουν παραχωρήσεις στην οπτική απόλαυση. Για «δύσκολη, βλοσυρή short list που θα αναστατώσει την τέχνη», κάνει λόγο η «Γκάρντιαν».
Οι περισσότεροι από τους υποψηφίους έχουν σπουδάσει στη Σχολή Τέχνης της Γλασκόβης -την πόλη που έβγαλε τέσσερις νικητές τα τελευταία χρόνια. Δύο από αυτούς, ο 41χρονος Ντάνκαν Κάμπελ και ο 30χρονος Τζέιμς Ρίτσαρντς, συμμετείχαν πέρυσι στην Μπιενάλε της Βενετίας. Ο τελευταίος, ο Βενιαμίν της παρέας, ενώνει φαινομενικά αταίριαστα κλιπάκια από διάφορες πηγές -YouTube, VHS, ταινίες άλλων καλλιτεχνών αλλά και δικές του. Στην Μπιενάλε πήρε μέρος σε ομαδική έκθεση με ένα 13λεπτο μαυρόασπρο βίντεο. Τώρα συμμετέχει στο Turner με το βίντεο «Rosebud», με κυρίαρχα πλάνα από λογοκριμένα βιβλία που βρήκε σε βιβλιοθήκη του Τόκιο, όπου σε πορνογραφικές φωτογραφίες είχαν αφαιρεθεί οι «αποκαλυπτικές» λεπτομέρειες. Η επιτροπή του βραβείου επισημαίνει ότι «κάνει ποιητικούς διαλογισμούς πάνω στην ευχαρίστηση, τον αισθησιασμό και την ηδονοβλεψία».
Ο Ντάνκαν Κάμπελ, που γεννήθηκε στο Δουβλίνο και ζει στη Γλασκόβη, διαγωνίζεται με το βίντεο που αποτελούσε μέρος της συμμετοχής της Σκοτίας στην περσινή Μπιενάλε Βενετίας. Εχει τίτλο «Ιt for Others», αναφέρεται στον πολιτιστικό ιμπεριαλισμό και βασίζεται στο αξιόλογο ιστορικό ντοκουμέντο για την αφρικανική τέχνη που έκαναν οι Κρις Μαρκέρ και Αλέν Ρενέ το 1953.
Εδρα τη Γλασκώβη έχει και η 37χρονη, καναδικής καταγωγής Κιάρα Φίλιπς, η οποία επελέγη για το δίμηνο πρότζεκτ που είχε παρουσιάσει στην γκαλερί The Showroom, στο βορειοδυτικό Λονδίνο: ένα προσωρινό στούντιο εκτύπωσης στο οποίο κάλεσε καλλιτέχνες, σχεδιαστές και τοπικές ομάδες γυναικών να παραγάγουν αφίσες, χαρακτικά, τυπώματα σε υφάσματα, τοιχογραφίες.
Ο Τρις Βόνα-Μίτσελ, μόλις 31 ετών, ερευνά τις μεθόδους αφήγησης, συνδυάζοντας τον προφορικό λόγο με την καταγραφή, τα σλάιντ και τις φωτογραφίες. Είναι υποψήφιος για εγκατάσταση στην γκαλερί Jan Mot των Βρυξελλών: δύο προβολές και μια ακουστική αφήγηση, με επίκεντρο την παιδική ηλικία της μητέρας του στο Βερολίνο.
Το Turner απευθύνεται σε καλλιτέχνες Βρετανούς ή που είναι εγκατεστημένοι στη Βρετανία, κάτω των 50 ετών και συνοδεύεται από £25.000. Ο νικητής θα ανακοινωθεί την 1η Δεκεμβρίου. Τα έργα θα εκτίθενται από τις 30 Σεπτεμβρίου στην Tate Britain.
Επιμ.: Παρή Σπίνου
